Divo
06-03-2007, 06:53 AM
18 tháng 8 - Bính Tý (1936)
LUẬN VỀ CHỮ TÂM
Thi:
Ðạo-tâm phát-triển chí thanh-cao,
Vùng-vẫy nhẩy ra khỏi bốn rào (tứ tường),
SẮC tức thị KHÔNG thành chánh-quả,
Trung không hữu sắc khí thần giao.
Ðây Thầy giải sơ về "chữ TÂM".
Trong Vũ-Trụ Càn-Khôn lấy cái lý Thái-Cực làm chủ tể của muôn triệu ức sanh linh và chưởng quản vật chất hữu hình (linh-hồn và xác thịt).
Trong Trời Ðất có cái lý nhất định thanh quang là Thái Cực làm trung tâm điểm cho Vũ-Trụ Càn-Khôn muôn loài vạn vật. Cái lý độc nhất ấy toàn tri, toàn năng, biến hóa vô cùng vô tận, dưỡng dục cả sanh linh, bảo tồn vạn loại. Lý độc nhất ấy bao quát thần-thông, quay chuyển bánh xe vô hình mà làm nấc thang tiến-hóa chung cho tinh-thần vật chất, mở mang cái trí-huệ cho mọi người noi theo Thiên-lý vận hành mà tăng tiến mãi lên cho đến chỗ kỳ cùng mục đích là nơi nhất định.
Trong khoảng không-gian ấy cũng có khi động tịnh, mưa nắng, hồi thanh quang minh bạch, lúc u ám vũ vần, thì có khác chi tâm con người có khi động khi tịnh, lúc ưa Ðạo-đức thuận Thiên-lý lưu hành, còn có hồi lại thích vui vật chất, dẫy đầy lòng nhơn-dục gây mãi tội-tình, cũng có sáng suốt trí-huệ thông-minh, mà cũng có ngu-hèn đần-độn dốt nát, ấy là sự trung tâm điểm của Càn-Khôn vậy.
Một thế-giới hay là một nước cũng phải có một vị chưởng-quản quyền hành. Nước có dân, nhưng dân phải tuân mạng lịnh của Vua mà thi hành. Vị Ðế-Vương ấy là trung tâm của một quốc dân. Quốc dân ấy đặng hạnh-phúc lớn lao là nhờ có ông Vua minh-quân cầm quyền thống trị, ưa Ðạo-đức của Thánh-Hiền, làm cho nước trị dân yên, gia vô bế hộ. Ðời thái-bình lạc-nghiệp âu-ca, phong võ điều hòa, quốc dân cọng thành một đoàn thể lớn lao, giữ đạo-đức hiền từ mà làm thành lủy ngăn binh đón giặc, lấy gương minh-triết (nhẫn-hòa) để làm khí giới chống ngăn loài bạo ngược. Còn rủi quốc dân vô phước gặp phải hôn quân, đắm mê tửu, sắc, tài, khí thì ngoại quốc, chư hầu khởi loạn, còn dân trong nước oán thù.
Lấy lý ấy thì về quốc dân, vị Ðế-Vương là trung tâm cho xã-hội; còn với nhân-loại cái tấm lòng lại là trung tâm của con người, nó là chủ cho nhân-thân mà điều khiển ngũ quan vận hành khí huyết.
Cái trung tâm Ðạo ấy rất mầu-nhiệm thông-linh làm cho con người được an vui trên con đường tấn-hóa. Vậy người cần phải lấy cái tâm làm chủ tể, đừng để cho tâm bị vật dục tế tắc làm cho hư hỏng đi.
Cái tâm con người sáng suốt, quán cổ, tri kim, hay khiến con người làm điều hay, sự phải, giục cho con người mến Ðạo-đức, chuộng tinh thần, biết thuận theo Thiên-lý. Nhưng người phải nhớ lấy đừng cho lòng dục dấy lên, tội tình gây mãi.
Cái tâm thì là thiện, là sáng suốt, nhưng bị vật dục ngoài đưa đẩy vào làm cho choán cái thanh-quang, sanh lòng quấy-quá, mà cái Tâm thì tức là Tánh, Tánh tức Tâm. Người quân tử bao giờ cũng giữ cái tâm cho thanh-bạch tịnh an, không cho phóng túng chạy bậy ra ngoài. Biết cách gìn giữ cho định cái tâm rồi thì trăm mạch lưu-thông khí huyết, nhơn-dục tịnh tận, Thiên-lý lưu hành, tâm, tánh không không, chẳng một vật chi dính vào, ấy là "Vạn pháp qui tông, ngũ hành hiệp nhứt" (duy tinh duy nhứt). Chớ con người để cái tâm buông-lung thì sự chết một bên chơn, quỉ vô-thường chực rước. Vậy người phải suy cạn nghĩ cùng. Thí dụ: con gà, con chó nó rủi sẩy ra mình còn biết đi tầm kiếm nó về thay, lựa là cái tâm mình tản lạc ra ngoài mà không biết đem trở lại sao?
Tâm là cái kho chứa đồ, nhưng kho chứa đựng đầy rồi, không chứa đặng nữa, chớ cái tâm chứa đựng bao nhiêu cũng đặng.
Con người nên chủ cái Tâm, gìn cái Ý, mà bảo tồn lấy tam-bửu, ngũ-hành. Tam-bửu là quí nhứt của con người. Thành Phật, Tiên cũng do đó, mà làm ma quỉ cũng tại đó. Trước khi muốn giữ ba báu ấy thì cần phải bế ngũ-quan. Ngũ-quan là: nhãn, nhĩ, tĩ, thiệt, thân. Ngũ-quan lại thuộc về ngũ-tạng ăn với ngũ-hành.
Bế nhãn-quan thì tâm hỏa không bừng cháy.
Bế nhĩ-quan thì thận thủy mới lưu hành.
Bế tĩ-quan thì phế kim phân chì sắt.
Bế thiệt-quan thì can mộc chẳng đảo xiêu.
Bế thân-quan thì tỳ thổ đặng sanh khí.
LUẬN VỀ CHỮ TÂM
Thi:
Ðạo-tâm phát-triển chí thanh-cao,
Vùng-vẫy nhẩy ra khỏi bốn rào (tứ tường),
SẮC tức thị KHÔNG thành chánh-quả,
Trung không hữu sắc khí thần giao.
Ðây Thầy giải sơ về "chữ TÂM".
Trong Vũ-Trụ Càn-Khôn lấy cái lý Thái-Cực làm chủ tể của muôn triệu ức sanh linh và chưởng quản vật chất hữu hình (linh-hồn và xác thịt).
Trong Trời Ðất có cái lý nhất định thanh quang là Thái Cực làm trung tâm điểm cho Vũ-Trụ Càn-Khôn muôn loài vạn vật. Cái lý độc nhất ấy toàn tri, toàn năng, biến hóa vô cùng vô tận, dưỡng dục cả sanh linh, bảo tồn vạn loại. Lý độc nhất ấy bao quát thần-thông, quay chuyển bánh xe vô hình mà làm nấc thang tiến-hóa chung cho tinh-thần vật chất, mở mang cái trí-huệ cho mọi người noi theo Thiên-lý vận hành mà tăng tiến mãi lên cho đến chỗ kỳ cùng mục đích là nơi nhất định.
Trong khoảng không-gian ấy cũng có khi động tịnh, mưa nắng, hồi thanh quang minh bạch, lúc u ám vũ vần, thì có khác chi tâm con người có khi động khi tịnh, lúc ưa Ðạo-đức thuận Thiên-lý lưu hành, còn có hồi lại thích vui vật chất, dẫy đầy lòng nhơn-dục gây mãi tội-tình, cũng có sáng suốt trí-huệ thông-minh, mà cũng có ngu-hèn đần-độn dốt nát, ấy là sự trung tâm điểm của Càn-Khôn vậy.
Một thế-giới hay là một nước cũng phải có một vị chưởng-quản quyền hành. Nước có dân, nhưng dân phải tuân mạng lịnh của Vua mà thi hành. Vị Ðế-Vương ấy là trung tâm của một quốc dân. Quốc dân ấy đặng hạnh-phúc lớn lao là nhờ có ông Vua minh-quân cầm quyền thống trị, ưa Ðạo-đức của Thánh-Hiền, làm cho nước trị dân yên, gia vô bế hộ. Ðời thái-bình lạc-nghiệp âu-ca, phong võ điều hòa, quốc dân cọng thành một đoàn thể lớn lao, giữ đạo-đức hiền từ mà làm thành lủy ngăn binh đón giặc, lấy gương minh-triết (nhẫn-hòa) để làm khí giới chống ngăn loài bạo ngược. Còn rủi quốc dân vô phước gặp phải hôn quân, đắm mê tửu, sắc, tài, khí thì ngoại quốc, chư hầu khởi loạn, còn dân trong nước oán thù.
Lấy lý ấy thì về quốc dân, vị Ðế-Vương là trung tâm cho xã-hội; còn với nhân-loại cái tấm lòng lại là trung tâm của con người, nó là chủ cho nhân-thân mà điều khiển ngũ quan vận hành khí huyết.
Cái trung tâm Ðạo ấy rất mầu-nhiệm thông-linh làm cho con người được an vui trên con đường tấn-hóa. Vậy người cần phải lấy cái tâm làm chủ tể, đừng để cho tâm bị vật dục tế tắc làm cho hư hỏng đi.
Cái tâm con người sáng suốt, quán cổ, tri kim, hay khiến con người làm điều hay, sự phải, giục cho con người mến Ðạo-đức, chuộng tinh thần, biết thuận theo Thiên-lý. Nhưng người phải nhớ lấy đừng cho lòng dục dấy lên, tội tình gây mãi.
Cái tâm thì là thiện, là sáng suốt, nhưng bị vật dục ngoài đưa đẩy vào làm cho choán cái thanh-quang, sanh lòng quấy-quá, mà cái Tâm thì tức là Tánh, Tánh tức Tâm. Người quân tử bao giờ cũng giữ cái tâm cho thanh-bạch tịnh an, không cho phóng túng chạy bậy ra ngoài. Biết cách gìn giữ cho định cái tâm rồi thì trăm mạch lưu-thông khí huyết, nhơn-dục tịnh tận, Thiên-lý lưu hành, tâm, tánh không không, chẳng một vật chi dính vào, ấy là "Vạn pháp qui tông, ngũ hành hiệp nhứt" (duy tinh duy nhứt). Chớ con người để cái tâm buông-lung thì sự chết một bên chơn, quỉ vô-thường chực rước. Vậy người phải suy cạn nghĩ cùng. Thí dụ: con gà, con chó nó rủi sẩy ra mình còn biết đi tầm kiếm nó về thay, lựa là cái tâm mình tản lạc ra ngoài mà không biết đem trở lại sao?
Tâm là cái kho chứa đồ, nhưng kho chứa đựng đầy rồi, không chứa đặng nữa, chớ cái tâm chứa đựng bao nhiêu cũng đặng.
Con người nên chủ cái Tâm, gìn cái Ý, mà bảo tồn lấy tam-bửu, ngũ-hành. Tam-bửu là quí nhứt của con người. Thành Phật, Tiên cũng do đó, mà làm ma quỉ cũng tại đó. Trước khi muốn giữ ba báu ấy thì cần phải bế ngũ-quan. Ngũ-quan là: nhãn, nhĩ, tĩ, thiệt, thân. Ngũ-quan lại thuộc về ngũ-tạng ăn với ngũ-hành.
Bế nhãn-quan thì tâm hỏa không bừng cháy.
Bế nhĩ-quan thì thận thủy mới lưu hành.
Bế tĩ-quan thì phế kim phân chì sắt.
Bế thiệt-quan thì can mộc chẳng đảo xiêu.
Bế thân-quan thì tỳ thổ đặng sanh khí.