tintin27
03-28-2009, 12:17 AM
Chương 6
NHẬT KÝ CỦA VƯƠNG NGỌC YẾN
Pauline Sarter, chị đầy tớ của đại văn hào Jean-Paul Sarter, đã phán rằng, mọi người đều phải viết nhật ký khi bắt đầu yêu. Câu này trích từ cuốn L'amour de la rue trang 74, chương 3 do nhà xuất bản La Porte ấn hành. Nếu câu này do một nhà văn Việt Nam nói hay do tôi nói thì thường quá. Phải do Tây nói mới hách. Tây, dù Tây đầy tớ của Sartre, mà nói, tôi nên kính cẩn trích dẫn. Bởi đó là sự hân hạnh của ngòi bút tôi. Nó làm tôi to lớn, có giá trị. Mọi người sẽ đều tưởng tôi đọc thiên kinh vạn quyển, lại toàn đọc những tác giả ngoại quốc gồ ghề. Vậy, sau Pauline Sartre Marie Gide, con nhỏ dọn phòng ngủ cho André Gide và Jean Bourger, thằng bôì chuyên đánh giẫy cho Pau Bourget cũng đồng ý là nên viết nhật ký. Ngoại quốc dạy ta điều gì, ta cần ngoan ngoãn nghe lời, Có thể văn mới hay, ý ngoan ngoãn nghe lời. Có thế văn mới hay, ý mới cao và các mầm non văn nghệ mới lac' mắt. Những kẻ chỉ nói tiếng mẹ đẻ, đói khát tiếng Tây, tiếng Đức, tiếng Anh... sẽ phục sát đất. Tôi cũng giỏi hai sinh ngữ chứ bô. Nè, tôi dịch hai cái "lăng" cho... tôi xem. Tôi yêu là bởi tôi yêu, Cầm tay cổ hỏ han nhiều làm chi ? Moi aimer être par moi aimer, Prendre main mademoiselle demander beaucoup faire quoi? I love to be I love, Take hanh miss ask many to do what ? Tôi "phi lộ" dài giòng quá. Tôi, tôi vào đề đây. Tôi viết nhật ký vì Thai Đề. Ôi, Thai Đề, hoàng tử của lòng em, hoàng tử da chó (như công chúa da lừa ấy), em bắt đầu yêu chàng rôì, chàng ạ ! yêu chàng, em về chép nhật ký...
Vương Ngọc Yến còn vi vút thật nhiều. Ta chẳng cần biết những chi tiết lụn vụn, những ý tưởng mạt cưa của cô. Cứ hiểu cô bị ngẩn ngơ vì Thai Đề là đủ. Cô Vương Ngọc Yến, chắt chắn, chưa đọc nổi sách của Sartre, của Gide. Rất dễ hiểu, vì cô mới học tới lớp mười hai! Tuy nhiên, nếu cô gia nhập làng văn nghệ, lại chuyên phê bình văn học, vô số đọc giải tờ ngoại ngữ sẽ bị cô công khai bịp bợm. Một vài học giả chính cống sẽ lên tiếng: Pauline Sartre, bà là ai? Vậy là một nghi vấn văn học Tây sẽ được đem ra khai quật. Người ta sẽ chẳng ngần ngại xếp Pauline Sartre cạnh Simone de Beauvoir. Người ta sẽ lột áo Pauline Sartre ra xem vai bà có... bị gánh nước nghiều không. Xứ này vốn ồn ào về văn học ngoại quốc và câm lặng về văn học lô can. Người ta chỉ ồn aò về một nhà văn "bản xứ" khi ông là xác chết và những lời tưởng mộ là tiếng kêu hân hoan của loài kên kên.
Bây giờ, ta đọc tiếp một đọan nhật ký của cô Triệu Minh:
NHẬT KÝ CỦA TRIỆU MINH
Tôi không thể ghét con trai được nữa nếu chàng trai nàO cũng giống thi sĩ Thai Đề. Ôi, Thai Đề, em chưa hề thưởng thức một bài thơ nào của anh nhưng em tin rằng mỗi bài thơ của anh phải là cục gạch xây dựng lâu đài thi ca Việt Nam. Như mỗi lá phiếu là một viên gạch xây nền dân chủ vậy. Bất luận anh thi sĩ độc lập hay thi sĩ trong thi văn đoàn Áo Thung, trong bút nhóm Quần Xà Lỏn, trong Hội Nhà Văn Việt Na, em vẫn mê thơ anh. Thơ anh hay nhất. Việt Trần Đỗng Vọng, và bỏ xa Phạm Việt Tuyền. Em nghĩ vậy. Vì anh trông đã thơ rôì. Anh thơ từ đôi mắt tới đôi giầy. Anh thơ từ sợi tóc tới bước đi. Anh là át xít. Át xít nhễu từ giọt xuống trái tim sắt của em. Em nghe tim em kêu lèo xèo. Tim em sủi tăm. Và, em chợt hiểu, tim em không phải bằng sắt. Nó bằng gì em chưa học tới. (Em theo Ban A, anh ạ ) song, chắc chắn, mổ ra quan sát, so sánh, tim em giống tim heo ! Nhân loại có tim đều giống tim heo hết anh nhỉ ? Thai Đề dấu ái (ai cha, dấy ai là ngôn ngữ mới đí nhé, hay hơn yêu dấu gấp bội), em bắt đầu mê thơ, yêu thi sĩ vì anh. Người thi sĩ mà em mong được tỏ tình thì lại chỉ là anh Yêu anh, em dệt mộng. Mộng rằng, em đem thơ của anh đi dư. Giải Văn Học Nghê. Thuật. Rồi anh trúng giải. Tiền giải nhất đủ làm đám cưới. Ta sẽ sống muôn thuở bên nhau, Thai Đề nhé !
Cô Triệu Minh muốn đi xa trong tương lai. Mộng của cô mộng... dưới thơ. Nghe cô kể hết mộng của cô, hẳn ta sẽ ngáp lia lịa. Cô Triệu Minh thễ sẽ hạ nhục bất cứ cậu trai nào dám tán tỉnh cô, thế mà cô đã thay đổi lập trường vèo vèo. Cô là tấm gương rõ nhất cho những cô con gái khó lòng coi con trai "nơ pá". Flles sans garcons comme dancing sans musque! - Elvis Đậu có quyền sủa một câu Tây cùi - Thi sĩ Thai Đề, hậu thân của Elvis Đậu, đã cứu vớt một nền con trai bị xua đuổi, hắt hủi, nhục mạ trong ý nghĩ của bầy Nghịch Nữ. Cậu đã ngáp phải ruồi. Ruồi nó tọt vô bao tử quá thần sầu nên Thai Đề vẫn chưa biết mình ngáp trúng ruồi. Thai Đề là một anh hùng được thiên hạ xúm lại công kênh xưng tụng nhưng cóc hiểu thì cậu đã ưỡn ngực, nói phét bằng thích. Thôi, ta đọc tí ti nhật ký của Chu Chỉ Nhược
NHẬT KÝ CỦA CHU CHỈ NHƯỢC
Thật ra tôi rất thích con trai nhòm ngó, tán tỉnh. Tai hại thay, tôi lại chui đầu vào cái đảng Nghịch Nữ phản tình yêu này. Đảng dạy tôi khinh bỉ con trai. Tôi tuân lệnh, khinh bỉ thằng Elvis Đậu và chế nhạo "thằng" Đoàn Dự. Tôi lợi dụng tên Đoàn Dự chí chạt. Đâu chỉ riêng tôi. Tụi chúng nó cũng lợi dụng Đoàn Dự, nghĩ tội nghiệp anh ấy. Bảo sao nghe vậy. Bảo cạo trọc đầu là cạo trọc đầu ngay. Giá bảo anh ấy què chân anh ấy cũng dám què lắm à. Anh Đoàn Dự thật dễ thương. Anh ấy ghen ra phết. Tôi biết anh ấy mê tôi. Con Hoàng Dung tiết lộ. Với tôi, Thai Đề chả là cái... thớ gì hết... Tôi rõ trái tim của từng đảng viên Nghịch Nữ. Tụi nó tương tư Thai Đề, Tôi sẽ khôn hơn, về mê Đoàn Dự. Ta về ta tắm ao ta. Dù sao cũng cám ơn Thai Đề. Vì hắn đẹp giai và phớt tỉnh hơn Đoàn Dự. Hắn, có thể, khinh ghét con gái lắm à. Đứa nào mê hắn sẽ vỡ mộng. Tôi mê hắn, tôi sợ vỡ mộng tôi bèn mê Đoàn Dự chắc ăn...
Cô Chu Chỉ Nhược phả kháng nội quy Nghịch Nữ chứ không mê thi sĩ Thai Đề. Cô này khôn lỏi. Nhân vật Đoàn Dự bỗng sáng giá. Cậu đã cạo trọc đầu không uổng tí ti ông cụ nào. Khổ nỗi, Đoàn Dự chẳng biết Chu Chỉ Nhược đã chọn mình cho bước đầu "xét lại ". Nếu cậu biết nhỉ ? Cậu sẽ chả thèm tôn Thai Đề làm sư phụ thi ca. Chuyện ái tình cút bắt sắt xẩy ra. Đón coi hồi sau sẽ rõ.
NHẬT KÝ CỦA HOÀNG DUNG
Làm thết nào để độc chiếm Thai Đề ? Tôi đã nghĩ nát óc: Tôi tự biết, về nhan sắc, tôi thua hai con Chu Chỉ Nhược, Triệu Minh; về tội ăn nói, tôi thua hai con Vương Ngọc Yến, Hân Ly. Tôi có một điểm lợi hại duy nhất là ông anh cù lần Đoàn Dự. Ông anh tôi quen với thi sĩ Thai Đề. Chắc thi sĩ Thai Đề học Văn khoa. Ôi, sinh Văn khoa, chỉ có anh tôi cù lần thôi, còn đều đẹp giai, duyên dáng và thi sĩ ráo trọi. Ông anh cù lần của tôi sẽ giúp tôi quen thân với thi sĩ Thai Đề, sinh viên Đại học Văn khoa. Tôi cần chiếm thế thượng phong. Trước tiên, tôi sẽ o bế ông anh cù lần của tôi, nịnh bợ ông ta, chiều chuộng ông ta. Đả đảo Nghịch Nữ ! Hoang hô Thai Đề, hoan hô tình yêu. Có anh như nắng có mưa. Thiếu anh như muối dưa chua không hành ! Ta sẽ thắng cuộc đua...
Cô Hoàng Dung điên rôì ! Cả năm cô đều điên một lượt. Điên và mù. Tình yêu làm cho ta vừa điên vừa mù. Nhưng điên và mù một cách kỳ tuyệt, diễm aỏ...
Thi sĩ Thai Đề ném xuống mặt hồ một viên sỏi thăm dò:
- Bọn Nghịch Nữ có hỏi thăm gì về tôi không lão đệ ?
Đoàn Dự đáp:
- Thưa huynh đài không.
Cậu cười tủm:
- Bạn thật tốt số.
Thai Đề nuốt nước miếng cái ực :
- Tôi tốt số ?
Đoàn Dự gật đầu :
- Ừa. Nếu bọn chúng hỏi thăm bạn là đời bạn đi đứt. Nghĩa là bọn chúng sẽ chế diễu, mỉa mai bạn qua tôi để tôi nói lại cho bạn nghe.
Thai Đề thộn mặt ra :
- Buồn bao nhiêu !
Cậu hít một hơi thuốc lá đẫy đà:
- Vậy chỉ còn tình bạn và thi ca.
Cậu thở giọng triết lý:
- Lão đệ, con gái là những ổ gà trên đường đời. Ta cần tránh né như đi xe gắn máy tránh né ổ gà do Sàigòn Thủy Cục tạo ra. Nào, ta bàn chuyện thơ.
Thai Đề cảm khái:
Tình người sao quá sắt se
Nhưng buồn đừng có xì ke tàn đời
Đoàn Dự xun xoe:
- Sư phụ dạy đúng. Xì ke là tịch.
Thai Đề phì cười:
- Đoàn lão đệ, ta đã kết nghĩa kim bằng, dẫu chẳng rườm ra như ba anh em Lư Quan Trương ở vườn đào thời Tam quốc... chí diễn nghĩa song cũng thắm thiết tựa Dương Lễ, Lưu Bình. Lão đệ là người chân thật, chí tình, há bẫy trò sư phụ đồ đệ với ta ? Không, ta là anh em cùng chung cảnh ngộ.
Đoàn Dự nói:
- Em xin nhận làm đàn em vậy.
Thai Đề dập điếu thuốc, vỗ vai Đoàn Dự:
- Ô ke. Bạn nhớ câu này: Huynh đệ như thủ túc, phu thê như y phục. Chúng ta đã là anh em, bạn không dấu tôi điều gì chẳng lẽ tôi không nói thật với bạn. Nhưng chuyện nói thật để hạ hồi, hôm nay tôi giữ lời hứa đến dạy bạn làm thơ. Lão đệ, chúng ta là bạn như Lục Vân Tiên với Vương Tử Trực ấy. Chỉ khi nào ta đi thi hỏng, bị mù, bị bố vợ và vợ sắp cưới bắt bỏ ta vô hang, bạn tìm ta, được Vũ Thái Loan tán tỉnh, bạn mới nói "Vợ Tiên là Trực chị dâu, Chị dâu em bạn có đâu lỗi nghì ". Bình thường, khỏi anh anh, em em.
Đoàn Dự khen Thai Đề:
- Cậu đầy bụng kinh điển
Thai Đề vuốt tóc:
- Thế mà tớ đã đại bại, đã suýt rơi xuống ổ gà. Ôi, những kẻ đau khổ vì bệnh trĩ hẳn không hơn tớ. À, cậu hiểu rõ các kiểu thơ, cách gieo vần chưa nhỉ ?
Đoàn Dự mở to mắt:
- Rồi. Nhờ đọc thêm những bái "tiểu luận" dạy nhi đồng làm thơ của thi hào Núi Mây trên báo Con Châu Chấu.
Thai Đề gật gù:
- Tốt. Trước khi nói về khuynh hướng thi ca cổ kim Đông Tây và hôm nay, bây giờ, ở đây, cậu thử làm ít kiểu thơ cho tớ xem cậu có khiếu thi ca không cái đã. Tớ chống thơ đẽo gọt. Phải nhanh như Tào Hồng, thi sĩ bất hủ đời Hậu Hán, con trai của TàoTháo. Thơ mà cứu thoát mạng sống của mình mới là thơ. Và đó là khuynh hướng... thất bộ thành thi ! Tớ ra vẫn, đếm tích tắc coi mấy tic'h tấc một bài thơ bốn câu. Tào Hồn mần bốn câu nắn thôi mà anh nó là vua Ngụy khóc sướt mướt, bỏ ý định giết nó. Ngày nay, người ta làm cả nghìn bài thơ, viết cả vạn áng văn mà vẫn không xin nổi cho một người thoát cảnh lao tù. Vậy ta cần làm sống dậy loại thơ ngắn, loại... tân nhị thập bát tú. Tân nhị thập bát tú sẽ khác nhị thập bát tú của thi hào Đức Pho. Nghe đây, tớ ra vần è, hãy làm kiểu bẩy chữ. Chú ý :Tích tắc, tích tắc, tích tắc...
Đoàn Dự mím môi giây lát. Vần è khó quá xá. Chợt cậu nhớ tới hai câu thơ có sắt se, xì ke mà Thai Đề vưà cam khái hồi nãy, cậu xuất khẩu ngay tút xuỵt:
Tôi thấy ai rên ở góc hè
Thì ra một ả thiếu xì ke
Nó nhìn tôi lạy như cha nó
Tôi đạp nó ra tận gốc me
Thai Đề nhăn mặt:
- Tàn nhẫn, thiếu nhân bản. Làm lại !
Đoàn Dự gồng mình:
Em gái lên cơn ở góc hè
Hỡi ơi em trót nghiện xì ke
Nơi cai ma túy bên sông vắng
Hãy đợi anh tim` một chiếc ghe
Thai Đề vỗ tay:
- Có nhân bản. Đúng thời khắc tôi mong. Hai mươi bốn cái tích tắc là hai mươi bốn vì sao mọc. Bây giờ vần èo, kiểu thơ lục bát dân tộc.
Đoàn Dự phóng liền:
Tình em như đĩ bánh bèo
Ngon hơn bánh đúc, bánh xèo vất đi
Tình anh như cục kẹo bi
Nếu em có ngậm đừng phì cười nghe
Thai Đề hất đầu:
- Vần ì, vẫn lục bát dân tộc.
Đoàn Dự phấn khởi. Cứ in hệt đố vui để học...Mỹ ấy. Hỏi đáp nhanh như máy:
Em yêu, đừng có lầm lì
Đây nè, cầm lấy bánh mì. Ăn đi
Bánh mì Tân Định khỏi chê
Dzăm bông, xúch xích, ba tê hành ngò
Thai Đề đắc ý:
- Khá, khá. Cư vậy mà tiến thì mỗi chữ trong bài thơ là mộ cục gạch xây dựng bin định thi ca Việt Na, đừng nói cả bài. Với sự làm thơ nô lệ, tức làm thơ bị chỉ juy, bị gò ép bởi vần vò, mệnh lệnh mà cậu còn sáng tác hay thế thì làm thơ tự do, dân chủ, cậu hay gấp bao nhiêu lần. Cậu sẽ thở thành một thi sĩ tiến bộ. Chính tôi, tôi sẽ phê bình nồng nhiệt. Trước cậu, chưa ai làm thơ hay như cậu; sau cậu, sẽ không ai làm thơ hay hơn cậu.
Đoàn Dự sung sướng lịm cả người. Cậu bỗng quên mục đích làm thơ để tan gái và chỉ để tán em Chu Chỉ Nhược. Cậu tưởng cậu đã là thi sĩ với sứ mạng vĩ đại gắn liền tâm hồn và thể xác mình vào tâm hồn và thể xác của... tổ quốc anh dũng. Cậu ngỡ cậu sẽ là thi sĩ cách mạng, hào quang phủ đầy người bằng những bài thơ tranh đấu chống ô tô buýt chạy ẩu cán chết haì nhi và sản phụ ; chống xích lô máy cà là dỉ bể ống "bô", phun khói ngập thành phố, gây ô nhiễm trong bầu khí quyển, tạo bệnh ung thư hiểm nghèo ; chống dán phích chương qủng cái phim cóc nhái đấm đá lên những bức tường đẹp đẽ làm xấu xí thành phố; chống nhà thầu gắn thuỷ lượng kế của Sàigòn Thủy Cục đào đường RMK phẳng phiu gây ra ngững cái ụ phản mỹ thuật, phản văn minh, phản kỹ thuật làm đường. Vân vân...
Đoàn Dự dục Thai Đề:
- Ra vần nữa đi !
Thai Đề xua tay:
- Khỏi cần. Khỏi bỏ kiểu tân nhị thập bát tú. Hãy tự giải phóng thi ca. Nghĩa là,hãy tự do làm theo hứng của mình. A lê hấp, thơ các kiểu, các lối, thơ muôn mặt, thơ của đời sống, thơ của hàng phở, với tái, nạm, sách, gâù, sụn, vè, giò, chín nạc, chín nhừ...
Đoàn Dự say sưa, nghe thi sĩ Thai Đề thuyết trình về thơ. Dưới đây là những áng thơ hàng phở - một cõi thơ của ly thuyết gia thi ca mới ở Việt Nam - của thi sĩ Đoàn Dự sau khi thấm cảm baì học thi ca.
THƠ NĂM CHỮ
Này học trò tiểu học
Phải gìn giữ vệ sinh
Đừng ăn me ăn cóc
Chớ uống sữ nguôị tanh
Hãy nhìn anh kẹo keó
Đầy mụn lở trên đầu
Vừa gãi vừa vuốt kẹo
Như ta nghịch con sâu
Nuốt dzô chỉ có ngoẻo
Nếu không cũng đi cầu
Đừng ăn thịt bò khô
Vì khi nó phơi thịt
Cát bụi tới tấp vô
Và ruồi bu nhằng nhịt
Chớ đớp thịt bò viên
Bởi lúc nó giã nát
Nó vê thịt lẫn ghw`n
Ăn là chết thối xác
Yêu câù các phụ huynh
Đừng cho tiền con trẻ
Thời buổi này văn minh
Nên giữ gìn sức khoẻ
THƠ SÁU CHỮ
Em biết tại sao xe buýt
Cứ gây ra tai nạn lu bù
Cán người tông xe móp đít
Coi đời như số zê rô
Sốp phơ bay bướm. Không phải
Mà vì ông gốc xe Lam
Học sơ lái xe vận tải
Miễn sao đậu nổi cái bằng
Thế là ông cưỡi xe buýt
Ông gây tai nạn lu bù
Lâu lâu buồn tình ông giết
người. Bằng những bánh ô tô
THƠ BẨY CHỮ
Sáng sớm anh nhìn bản mặt em
Mép thì ke trắng, mắt loen ghèn
Tóc bù ổ quạ, em ngôì ngáp
Lưỡi liếm môi như người liếm tem
Em ạ, tình ta xuống giá rôì
Trước trăm giờ chỉ có hai mươi
Tại anh để mộng chìm trong tối
Chẳng chịu phơi ra dười mặt trời
Nếu biết em đang bị ghẻ ruôì
Mình em đâù lác, nách em hôi
Anh còn chậm rãi yêu em nữa
Hãy nhấn thêm ga bóp loạn còi
....
Bài thơ 7 chữ còn dài. Và còn nhiều thơ kiểu 8 chữ, chín chữ, mười chữ và tự do leo núi, xuống đèo, tắm sông, lội biển. Nhưng mới chỉ thưởng thức thi tài của Đoàn Dự tới đây thôi, Thai Đề vô cùng kinh ngạc, không thể ngờ Đoàn Dự xuất chúng, siêu phàm thế. Đoàn Dự, nhà thơ cách mạng. Cậu đã tích cực chống me đầm, cóc xanh, sữ đậu nành nguội, kẹo kéo, thịt bò khô, thịt bò viên. Nếu chúng ta có dịp quan sát một thím Sẩm ngồi viên thịt bò giã nát thành những viên tròn tròn chúng ta mới thấy sự can đảm của thi sĩ Đoàn Dự. Thím Sẩm bị bệnh tràng nhạc, mủ nó ri rỉ ở cổ, nó khiến buồn buồn nhồn nhột. Đang viên thịt, thím nghỉ chút xíu, đưa móng tay út lên gãi cho đỡ... ngứa. Tay thím bèn dính vô mủ. Và thím lại tiết tục viên thịt bò. Ấy là chưa kể thím có thể ngừng tay gãi lưng cho bọn nhi đồng Ba Tàu, cậy ghèn, hoặc thay tã cho "bê bê si noa" ! Thím chê rửa tay. Thím để "les mains sales" - Văn nghệ manie chú thích : Bàn tay bẩn - viên thịt bò. Còn thịt bò khô ? Ai chưa biết chỗ phơi thịt bò tươi đặng nó thành khô ? Ối chà, thịt phơi ở nơi dơ dáy, ruồi đen, ruồi xanh, ruồi đỏ rủ nhau về mừng đại hội liên hoan rồi đẻ trứng ruồi trên thịt ! Vân vân... Thi sĩ Đoàn Dự phản kháng thịt bò viên, thịt bò khô. Cậu đã cách mạng thiết thực. Thơ cách mạng của cậu nhằm bảo vệ sức khoẻ của một tương lai của tổ quốc, mầm non của dân tộc. Chưa một thi sĩ naò làm thơ chống thức ăn dơ bẩn. Cổ kim Đông Tây và hôm nay mới có một Đoàn Dự.
Vậy Đoàn Dự là thi sĩ cách mạng tiên phong, Đoàn Dự chống kẹo kéo. Mấy anh bán keọ keó phải chống. Chư bộ. Chả thấy anh nào rửa tay trước khi keó kẹo cả. Tay các anh ấy cầm tiền, cầm đồ dơ, vô cầu tiểu rồi để nguyên mà kéo kẹo ăn dỗ con nít. Hơn thế, thi sĩ Đoàn Dự chống luôn xe buýt gây tai nạn. Báo chí bảo tái xế lái ẩu, đem tinh tần xe đò vào thành phố, Đoàn Dự phát giác taì xế xe buýt lái ẩu vì từ xe Lam ba bánh, chưa rớ tới vô lăng xe nhỏ đã bị gồng người lái xe chuyên chở khổng lồ, do đó, quý đấng luống cuống, cán người, đung xe ầm ầm. Taì chưa cập chí thường dẫn đến nguy hiểm. Thí dụ xe Lam lên lái xe buýt. Đấy là cuộc đời. Về tình yêu, Đoàn Dự chống tình yêu mộng tưởng. Thi sĩ kể hết những điều không ai dám kể về người nữ. Từ nằm ngủ chẩy ke, sáng dậy ngôì ngáp đến bệnh ghẻ ruồi, lác, hôi nách, thi sĩ phơi bày hết. Kết luận: Thi sĩ Đoàn Dự là thi sĩ cách mạng đích thực.
- Đoàn thi bá !
Đoàn Dự sững sờ. Thai Đề nhả khói thuốc:
- Trong thiên hạ có triệu triệu thi sĩ nhưng chỉ có ta là nhất. Tớ chuyên chú lối thơ siêu hình tức là lối thơ tả thú vật ra con số giúp người nghèo đánh đề. Cậu chuyên chú lối thơ khuyên học trò giữ vệ sinh và bảo vệ sinh mạng người đi đường. Hai ta vô địch thế giới.
Đoàn Dự khoái chí:
- Chúng ta sẽ chiến thắng con gái.
Thai Đề lắc đâù:
- Chớ vội chủ quan. Đoàn Dự.
Cậu thở dài:
- Cậu đã biết làm thơ, đã chọn đúng con đường thi ca, đã khai phá một trường phái thơ, tớ chúc cậu thành công. Riêng tớ, tớ cám ơn cậu đã thật lòng với tớ nên tớ thấy ân hận vô cùng.
- Ân hận gì ? Cậu chưa nói về các khuynh hướng thi ca thế giới.
- Khỏi. Thơ của cậu đẩy tất cả vào bóng tối rồi.
- Thế ân hận gì ?
- Tớ đã nói dối cậu. Tớ sắp nói thật đây. Khi tớ nói xong, cậu sẽ hiểu làm thơ hay cũng khó lòng mà tán nổi con gái.
- Nói đi.
- Cậu phải hứa giữ bí mật chuyện này.
- Huynh đệ như thủ túc.
- Tốt. Đừng tiết lộ với bọn Nghịch Nữ.
- Xin thề.
Thai Đề xoa cằm:
- Cậu biết Elvis Đậu, là thằng nào không ?
Đoàn Dự khơi khơi đáp:
- Là thằng thợ sửa xe đạp, tên môn đệ phản thầy khốn kiếp, đứa đã bị xe hủ lô cán chết vỡ sọ.
Thai Đề cười thảm:
- Sai.
Đoàn Dự lạ lùng:
- Thế thì nó là ai? Nếu nó còn sống, cậu chỉ chỗ, tớ tới đánh nó hộc máu mồm ra.
Thai Đề nhìn Đoàn Dự bằng đôi mắt tuyệt vọng:
- Elvis Đậu chíng là tớ đây, Đoàn Dự ơi !
Đoàn Dự trợn trừng mắt. Miệng cậu há hốc. Nếu đầu cậu không nhẵn thín thì tập thể tóc ác ôn đã dựng đứng cả lên. Trông cậu y hệt một thằng trúng gió. Bao nhiêu "ca lô ri" cách mạng trong cậu tiêu tan đâu mất. Cậu hết là thi sĩ cách mạng tiền phong, thi sĩ gìn giữ vệ sinh con nít và bảo vệ mạng sống con người. Cậu đang là thi sĩ động kinh. Thai Đề hơi hơi ớn. "Huynh đệ như thủ túc ". Đồng ý. Nhưng Thai Đề hôì tưởng... tốc hành một buổi sáng hôm naò, Đoàn Dự tới hẻm Hoàng Hôn kiếm Elvis Đậu. Cậu đã run... thầm lặng, chối biến mình là Elvis Đậu. Quả thật, Đoàn Dự với cái đầu trọc rất cô hồn. Thai Đề trấn tĩnh ngay khi chuyến tàu tốc hành của hôì tưởng dừng lại ở ga sép: Đoàn Dự tìm Elvis Đậu do lòng tốt và vì tự ái con trai. Cậu hất hàm:
- Tin không, tớ là Elvis Đậu ?
Đoàn Dự liếm mép:
- Elvis Đậu à ?
Thai Đề phát cáu:
- Elvis Đậu. Elvis Đậu, tên ngu xuẩn đã tưởng làm thơ hay, đánh đàn giỏi, hát cừ, vẽ trứ danh là gái mê và đã dại dột viết thư tán gái, khoe đủ tài ba, đã ngỡ thư của mình được nâng niu, ấp ủ, không ngờ bị đem ra làm trò cười và suýt nữa bị nhục mạ nếu chẳng may mắn quen biết Đoàn Dự. Tên ngu xuẩn đáng sót thương ấy là tôi đây. Elvis Đậu đây. Bạn cần xem thẻ căn cước, thẻ cử tri, thẻ nhân dân tự vệ và thẻ động viên tại chỗ không ?
Đoàn Dự buồn thiu:
- Elvis Đậu tài ba ! Tớ tin rôì, cậu là Elvis Đậu. Ôi buồn quá.
Lời người viết: Kể từ bây giờ, Thai Đề bị khai tử và Elvis Đậu được phục sinh. Với các em gái Nghịch Nữ, Thai Đề vẫn là hình ảnh mơ ước là hoàng tử da chó, nhưng với Đoàn Dự là Elvis Đậu. Thai Đề đã chết. Ấy cũng do Elvis Đậu lập ra tường phái thơ siêu hình ảnh thú hoá thành con số. Nền thơ này con` gọi là thơ... thai đề ! Môn đệ của Elvis Đậu đang kiếm ăn trên các báo đánh đề, mỗi tuẫn giúp khối người trúng đễ, đồng thời, cũng hại khối người sạt nghiệp vì đề. Thơ nó vận vaò người. Do đó, Elvis Đậu biến ra Thai Đề rồi lộn kiếp thành Elvis Đậu.
Elvis Đậu ngạc nhiên:
- Tại sao cậu thở giọng buồn ?
Đoàn Dự đáp:
- Elvis Đậu thân mến, cự phách về thi ca như cậu, sư tổ thi ca là cậu mà cò thất bại trên đường sự nghiệp tán gái thì tớ làm thơ làm quái gì nữa. Nghĩ vậy tớ đâm buồn.
Elvis Đậu an ủi bạn:
- Mỗi thằng có một cái số mạng, Đoàn Dự yêu dấu ơi ! Đừng ngã lòng. Kià, sợi giây nhỏ cây gỗ lớn, thế mà giây cưa mãi gỗ cũng phải đứt. Tảng đá cứng, giõng nước mềm, thế mà nước chảy mãi đá cũng phải mòn. Con kiến chút nhí, cái tổ to tướng, thế mà kiến tha lâu cũng đẫy tổ. Cứ kiên nhẫn tán gái ắt có ngày thành công.
Đoàn Dự lắc đâù:
- Kiên nhẫn đến già nua tóc bạc ư ? Thôi tớ không tán gái nữ đâu. Tớ thề không làm thơ tán gái. Tớ thù ghét con gái.
Thi sĩ cách mạng cảm khái:
Đã làm nam tử trên đời
Cần gì tán gái phí lời uổng công
Đi tìm cái gậy tầm vông
Múa may ta giúp non sông huy hoàng
Thi sĩ Thai Đề xúc động mạnh, giải thích ngay:
- Na tử số 16. Con gái số 13. Nữ thập tam, nam thập lục. Cái gậy là số 1, non sông Việt Nam hình chữ S là số 5 viết ẩu. Tuần này đánh các số 16, 14, 15, chắc ăn. Mua vé số 161.315 có thể trúng độc đắc. Ha ha, không ngờ bị con gái chê bỏ, cậu lại trở thành thi sĩ siêu hình !
Elvis Đậu gật gù:
- Thi sĩ siêu hình hạng nặng. Thử biểu diễn một bài nhị thập bát tú miêu tả thú vật xem nào.
Đoàn Dự nhả ngọc phun châu liền:
Bầy cua sách động hôm qua
Hôm nay lũ tép nhào ra biểu tình
Đám tôm tụ họp mít tinh
Hô hào bọn cá tới đình thi đua
Elvis Đậu vanh vách nói con cua số mấy, con tôm số mấy, con cá số mấy. Rồi cao hứng, Elvis Đậu ra thai:
Cô đơn như chú cò hương
Cánh đồng bạc nước vô phương tìm môì
Khỉ trong sở thú không ngồi
Đánh đu chọc giận, vượn cười nhe răng
NHẬT KÝ CỦA VƯƠNG NGỌC YẾN
Pauline Sarter, chị đầy tớ của đại văn hào Jean-Paul Sarter, đã phán rằng, mọi người đều phải viết nhật ký khi bắt đầu yêu. Câu này trích từ cuốn L'amour de la rue trang 74, chương 3 do nhà xuất bản La Porte ấn hành. Nếu câu này do một nhà văn Việt Nam nói hay do tôi nói thì thường quá. Phải do Tây nói mới hách. Tây, dù Tây đầy tớ của Sartre, mà nói, tôi nên kính cẩn trích dẫn. Bởi đó là sự hân hạnh của ngòi bút tôi. Nó làm tôi to lớn, có giá trị. Mọi người sẽ đều tưởng tôi đọc thiên kinh vạn quyển, lại toàn đọc những tác giả ngoại quốc gồ ghề. Vậy, sau Pauline Sartre Marie Gide, con nhỏ dọn phòng ngủ cho André Gide và Jean Bourger, thằng bôì chuyên đánh giẫy cho Pau Bourget cũng đồng ý là nên viết nhật ký. Ngoại quốc dạy ta điều gì, ta cần ngoan ngoãn nghe lời, Có thể văn mới hay, ý ngoan ngoãn nghe lời. Có thế văn mới hay, ý mới cao và các mầm non văn nghệ mới lac' mắt. Những kẻ chỉ nói tiếng mẹ đẻ, đói khát tiếng Tây, tiếng Đức, tiếng Anh... sẽ phục sát đất. Tôi cũng giỏi hai sinh ngữ chứ bô. Nè, tôi dịch hai cái "lăng" cho... tôi xem. Tôi yêu là bởi tôi yêu, Cầm tay cổ hỏ han nhiều làm chi ? Moi aimer être par moi aimer, Prendre main mademoiselle demander beaucoup faire quoi? I love to be I love, Take hanh miss ask many to do what ? Tôi "phi lộ" dài giòng quá. Tôi, tôi vào đề đây. Tôi viết nhật ký vì Thai Đề. Ôi, Thai Đề, hoàng tử của lòng em, hoàng tử da chó (như công chúa da lừa ấy), em bắt đầu yêu chàng rôì, chàng ạ ! yêu chàng, em về chép nhật ký...
Vương Ngọc Yến còn vi vút thật nhiều. Ta chẳng cần biết những chi tiết lụn vụn, những ý tưởng mạt cưa của cô. Cứ hiểu cô bị ngẩn ngơ vì Thai Đề là đủ. Cô Vương Ngọc Yến, chắt chắn, chưa đọc nổi sách của Sartre, của Gide. Rất dễ hiểu, vì cô mới học tới lớp mười hai! Tuy nhiên, nếu cô gia nhập làng văn nghệ, lại chuyên phê bình văn học, vô số đọc giải tờ ngoại ngữ sẽ bị cô công khai bịp bợm. Một vài học giả chính cống sẽ lên tiếng: Pauline Sartre, bà là ai? Vậy là một nghi vấn văn học Tây sẽ được đem ra khai quật. Người ta sẽ chẳng ngần ngại xếp Pauline Sartre cạnh Simone de Beauvoir. Người ta sẽ lột áo Pauline Sartre ra xem vai bà có... bị gánh nước nghiều không. Xứ này vốn ồn ào về văn học ngoại quốc và câm lặng về văn học lô can. Người ta chỉ ồn aò về một nhà văn "bản xứ" khi ông là xác chết và những lời tưởng mộ là tiếng kêu hân hoan của loài kên kên.
Bây giờ, ta đọc tiếp một đọan nhật ký của cô Triệu Minh:
NHẬT KÝ CỦA TRIỆU MINH
Tôi không thể ghét con trai được nữa nếu chàng trai nàO cũng giống thi sĩ Thai Đề. Ôi, Thai Đề, em chưa hề thưởng thức một bài thơ nào của anh nhưng em tin rằng mỗi bài thơ của anh phải là cục gạch xây dựng lâu đài thi ca Việt Nam. Như mỗi lá phiếu là một viên gạch xây nền dân chủ vậy. Bất luận anh thi sĩ độc lập hay thi sĩ trong thi văn đoàn Áo Thung, trong bút nhóm Quần Xà Lỏn, trong Hội Nhà Văn Việt Na, em vẫn mê thơ anh. Thơ anh hay nhất. Việt Trần Đỗng Vọng, và bỏ xa Phạm Việt Tuyền. Em nghĩ vậy. Vì anh trông đã thơ rôì. Anh thơ từ đôi mắt tới đôi giầy. Anh thơ từ sợi tóc tới bước đi. Anh là át xít. Át xít nhễu từ giọt xuống trái tim sắt của em. Em nghe tim em kêu lèo xèo. Tim em sủi tăm. Và, em chợt hiểu, tim em không phải bằng sắt. Nó bằng gì em chưa học tới. (Em theo Ban A, anh ạ ) song, chắc chắn, mổ ra quan sát, so sánh, tim em giống tim heo ! Nhân loại có tim đều giống tim heo hết anh nhỉ ? Thai Đề dấu ái (ai cha, dấy ai là ngôn ngữ mới đí nhé, hay hơn yêu dấu gấp bội), em bắt đầu mê thơ, yêu thi sĩ vì anh. Người thi sĩ mà em mong được tỏ tình thì lại chỉ là anh Yêu anh, em dệt mộng. Mộng rằng, em đem thơ của anh đi dư. Giải Văn Học Nghê. Thuật. Rồi anh trúng giải. Tiền giải nhất đủ làm đám cưới. Ta sẽ sống muôn thuở bên nhau, Thai Đề nhé !
Cô Triệu Minh muốn đi xa trong tương lai. Mộng của cô mộng... dưới thơ. Nghe cô kể hết mộng của cô, hẳn ta sẽ ngáp lia lịa. Cô Triệu Minh thễ sẽ hạ nhục bất cứ cậu trai nào dám tán tỉnh cô, thế mà cô đã thay đổi lập trường vèo vèo. Cô là tấm gương rõ nhất cho những cô con gái khó lòng coi con trai "nơ pá". Flles sans garcons comme dancing sans musque! - Elvis Đậu có quyền sủa một câu Tây cùi - Thi sĩ Thai Đề, hậu thân của Elvis Đậu, đã cứu vớt một nền con trai bị xua đuổi, hắt hủi, nhục mạ trong ý nghĩ của bầy Nghịch Nữ. Cậu đã ngáp phải ruồi. Ruồi nó tọt vô bao tử quá thần sầu nên Thai Đề vẫn chưa biết mình ngáp trúng ruồi. Thai Đề là một anh hùng được thiên hạ xúm lại công kênh xưng tụng nhưng cóc hiểu thì cậu đã ưỡn ngực, nói phét bằng thích. Thôi, ta đọc tí ti nhật ký của Chu Chỉ Nhược
NHẬT KÝ CỦA CHU CHỈ NHƯỢC
Thật ra tôi rất thích con trai nhòm ngó, tán tỉnh. Tai hại thay, tôi lại chui đầu vào cái đảng Nghịch Nữ phản tình yêu này. Đảng dạy tôi khinh bỉ con trai. Tôi tuân lệnh, khinh bỉ thằng Elvis Đậu và chế nhạo "thằng" Đoàn Dự. Tôi lợi dụng tên Đoàn Dự chí chạt. Đâu chỉ riêng tôi. Tụi chúng nó cũng lợi dụng Đoàn Dự, nghĩ tội nghiệp anh ấy. Bảo sao nghe vậy. Bảo cạo trọc đầu là cạo trọc đầu ngay. Giá bảo anh ấy què chân anh ấy cũng dám què lắm à. Anh Đoàn Dự thật dễ thương. Anh ấy ghen ra phết. Tôi biết anh ấy mê tôi. Con Hoàng Dung tiết lộ. Với tôi, Thai Đề chả là cái... thớ gì hết... Tôi rõ trái tim của từng đảng viên Nghịch Nữ. Tụi nó tương tư Thai Đề, Tôi sẽ khôn hơn, về mê Đoàn Dự. Ta về ta tắm ao ta. Dù sao cũng cám ơn Thai Đề. Vì hắn đẹp giai và phớt tỉnh hơn Đoàn Dự. Hắn, có thể, khinh ghét con gái lắm à. Đứa nào mê hắn sẽ vỡ mộng. Tôi mê hắn, tôi sợ vỡ mộng tôi bèn mê Đoàn Dự chắc ăn...
Cô Chu Chỉ Nhược phả kháng nội quy Nghịch Nữ chứ không mê thi sĩ Thai Đề. Cô này khôn lỏi. Nhân vật Đoàn Dự bỗng sáng giá. Cậu đã cạo trọc đầu không uổng tí ti ông cụ nào. Khổ nỗi, Đoàn Dự chẳng biết Chu Chỉ Nhược đã chọn mình cho bước đầu "xét lại ". Nếu cậu biết nhỉ ? Cậu sẽ chả thèm tôn Thai Đề làm sư phụ thi ca. Chuyện ái tình cút bắt sắt xẩy ra. Đón coi hồi sau sẽ rõ.
NHẬT KÝ CỦA HOÀNG DUNG
Làm thết nào để độc chiếm Thai Đề ? Tôi đã nghĩ nát óc: Tôi tự biết, về nhan sắc, tôi thua hai con Chu Chỉ Nhược, Triệu Minh; về tội ăn nói, tôi thua hai con Vương Ngọc Yến, Hân Ly. Tôi có một điểm lợi hại duy nhất là ông anh cù lần Đoàn Dự. Ông anh tôi quen với thi sĩ Thai Đề. Chắc thi sĩ Thai Đề học Văn khoa. Ôi, sinh Văn khoa, chỉ có anh tôi cù lần thôi, còn đều đẹp giai, duyên dáng và thi sĩ ráo trọi. Ông anh cù lần của tôi sẽ giúp tôi quen thân với thi sĩ Thai Đề, sinh viên Đại học Văn khoa. Tôi cần chiếm thế thượng phong. Trước tiên, tôi sẽ o bế ông anh cù lần của tôi, nịnh bợ ông ta, chiều chuộng ông ta. Đả đảo Nghịch Nữ ! Hoang hô Thai Đề, hoan hô tình yêu. Có anh như nắng có mưa. Thiếu anh như muối dưa chua không hành ! Ta sẽ thắng cuộc đua...
Cô Hoàng Dung điên rôì ! Cả năm cô đều điên một lượt. Điên và mù. Tình yêu làm cho ta vừa điên vừa mù. Nhưng điên và mù một cách kỳ tuyệt, diễm aỏ...
Thi sĩ Thai Đề ném xuống mặt hồ một viên sỏi thăm dò:
- Bọn Nghịch Nữ có hỏi thăm gì về tôi không lão đệ ?
Đoàn Dự đáp:
- Thưa huynh đài không.
Cậu cười tủm:
- Bạn thật tốt số.
Thai Đề nuốt nước miếng cái ực :
- Tôi tốt số ?
Đoàn Dự gật đầu :
- Ừa. Nếu bọn chúng hỏi thăm bạn là đời bạn đi đứt. Nghĩa là bọn chúng sẽ chế diễu, mỉa mai bạn qua tôi để tôi nói lại cho bạn nghe.
Thai Đề thộn mặt ra :
- Buồn bao nhiêu !
Cậu hít một hơi thuốc lá đẫy đà:
- Vậy chỉ còn tình bạn và thi ca.
Cậu thở giọng triết lý:
- Lão đệ, con gái là những ổ gà trên đường đời. Ta cần tránh né như đi xe gắn máy tránh né ổ gà do Sàigòn Thủy Cục tạo ra. Nào, ta bàn chuyện thơ.
Thai Đề cảm khái:
Tình người sao quá sắt se
Nhưng buồn đừng có xì ke tàn đời
Đoàn Dự xun xoe:
- Sư phụ dạy đúng. Xì ke là tịch.
Thai Đề phì cười:
- Đoàn lão đệ, ta đã kết nghĩa kim bằng, dẫu chẳng rườm ra như ba anh em Lư Quan Trương ở vườn đào thời Tam quốc... chí diễn nghĩa song cũng thắm thiết tựa Dương Lễ, Lưu Bình. Lão đệ là người chân thật, chí tình, há bẫy trò sư phụ đồ đệ với ta ? Không, ta là anh em cùng chung cảnh ngộ.
Đoàn Dự nói:
- Em xin nhận làm đàn em vậy.
Thai Đề dập điếu thuốc, vỗ vai Đoàn Dự:
- Ô ke. Bạn nhớ câu này: Huynh đệ như thủ túc, phu thê như y phục. Chúng ta đã là anh em, bạn không dấu tôi điều gì chẳng lẽ tôi không nói thật với bạn. Nhưng chuyện nói thật để hạ hồi, hôm nay tôi giữ lời hứa đến dạy bạn làm thơ. Lão đệ, chúng ta là bạn như Lục Vân Tiên với Vương Tử Trực ấy. Chỉ khi nào ta đi thi hỏng, bị mù, bị bố vợ và vợ sắp cưới bắt bỏ ta vô hang, bạn tìm ta, được Vũ Thái Loan tán tỉnh, bạn mới nói "Vợ Tiên là Trực chị dâu, Chị dâu em bạn có đâu lỗi nghì ". Bình thường, khỏi anh anh, em em.
Đoàn Dự khen Thai Đề:
- Cậu đầy bụng kinh điển
Thai Đề vuốt tóc:
- Thế mà tớ đã đại bại, đã suýt rơi xuống ổ gà. Ôi, những kẻ đau khổ vì bệnh trĩ hẳn không hơn tớ. À, cậu hiểu rõ các kiểu thơ, cách gieo vần chưa nhỉ ?
Đoàn Dự mở to mắt:
- Rồi. Nhờ đọc thêm những bái "tiểu luận" dạy nhi đồng làm thơ của thi hào Núi Mây trên báo Con Châu Chấu.
Thai Đề gật gù:
- Tốt. Trước khi nói về khuynh hướng thi ca cổ kim Đông Tây và hôm nay, bây giờ, ở đây, cậu thử làm ít kiểu thơ cho tớ xem cậu có khiếu thi ca không cái đã. Tớ chống thơ đẽo gọt. Phải nhanh như Tào Hồng, thi sĩ bất hủ đời Hậu Hán, con trai của TàoTháo. Thơ mà cứu thoát mạng sống của mình mới là thơ. Và đó là khuynh hướng... thất bộ thành thi ! Tớ ra vẫn, đếm tích tắc coi mấy tic'h tấc một bài thơ bốn câu. Tào Hồn mần bốn câu nắn thôi mà anh nó là vua Ngụy khóc sướt mướt, bỏ ý định giết nó. Ngày nay, người ta làm cả nghìn bài thơ, viết cả vạn áng văn mà vẫn không xin nổi cho một người thoát cảnh lao tù. Vậy ta cần làm sống dậy loại thơ ngắn, loại... tân nhị thập bát tú. Tân nhị thập bát tú sẽ khác nhị thập bát tú của thi hào Đức Pho. Nghe đây, tớ ra vần è, hãy làm kiểu bẩy chữ. Chú ý :Tích tắc, tích tắc, tích tắc...
Đoàn Dự mím môi giây lát. Vần è khó quá xá. Chợt cậu nhớ tới hai câu thơ có sắt se, xì ke mà Thai Đề vưà cam khái hồi nãy, cậu xuất khẩu ngay tút xuỵt:
Tôi thấy ai rên ở góc hè
Thì ra một ả thiếu xì ke
Nó nhìn tôi lạy như cha nó
Tôi đạp nó ra tận gốc me
Thai Đề nhăn mặt:
- Tàn nhẫn, thiếu nhân bản. Làm lại !
Đoàn Dự gồng mình:
Em gái lên cơn ở góc hè
Hỡi ơi em trót nghiện xì ke
Nơi cai ma túy bên sông vắng
Hãy đợi anh tim` một chiếc ghe
Thai Đề vỗ tay:
- Có nhân bản. Đúng thời khắc tôi mong. Hai mươi bốn cái tích tắc là hai mươi bốn vì sao mọc. Bây giờ vần èo, kiểu thơ lục bát dân tộc.
Đoàn Dự phóng liền:
Tình em như đĩ bánh bèo
Ngon hơn bánh đúc, bánh xèo vất đi
Tình anh như cục kẹo bi
Nếu em có ngậm đừng phì cười nghe
Thai Đề hất đầu:
- Vần ì, vẫn lục bát dân tộc.
Đoàn Dự phấn khởi. Cứ in hệt đố vui để học...Mỹ ấy. Hỏi đáp nhanh như máy:
Em yêu, đừng có lầm lì
Đây nè, cầm lấy bánh mì. Ăn đi
Bánh mì Tân Định khỏi chê
Dzăm bông, xúch xích, ba tê hành ngò
Thai Đề đắc ý:
- Khá, khá. Cư vậy mà tiến thì mỗi chữ trong bài thơ là mộ cục gạch xây dựng bin định thi ca Việt Na, đừng nói cả bài. Với sự làm thơ nô lệ, tức làm thơ bị chỉ juy, bị gò ép bởi vần vò, mệnh lệnh mà cậu còn sáng tác hay thế thì làm thơ tự do, dân chủ, cậu hay gấp bao nhiêu lần. Cậu sẽ thở thành một thi sĩ tiến bộ. Chính tôi, tôi sẽ phê bình nồng nhiệt. Trước cậu, chưa ai làm thơ hay như cậu; sau cậu, sẽ không ai làm thơ hay hơn cậu.
Đoàn Dự sung sướng lịm cả người. Cậu bỗng quên mục đích làm thơ để tan gái và chỉ để tán em Chu Chỉ Nhược. Cậu tưởng cậu đã là thi sĩ với sứ mạng vĩ đại gắn liền tâm hồn và thể xác mình vào tâm hồn và thể xác của... tổ quốc anh dũng. Cậu ngỡ cậu sẽ là thi sĩ cách mạng, hào quang phủ đầy người bằng những bài thơ tranh đấu chống ô tô buýt chạy ẩu cán chết haì nhi và sản phụ ; chống xích lô máy cà là dỉ bể ống "bô", phun khói ngập thành phố, gây ô nhiễm trong bầu khí quyển, tạo bệnh ung thư hiểm nghèo ; chống dán phích chương qủng cái phim cóc nhái đấm đá lên những bức tường đẹp đẽ làm xấu xí thành phố; chống nhà thầu gắn thuỷ lượng kế của Sàigòn Thủy Cục đào đường RMK phẳng phiu gây ra ngững cái ụ phản mỹ thuật, phản văn minh, phản kỹ thuật làm đường. Vân vân...
Đoàn Dự dục Thai Đề:
- Ra vần nữa đi !
Thai Đề xua tay:
- Khỏi cần. Khỏi bỏ kiểu tân nhị thập bát tú. Hãy tự giải phóng thi ca. Nghĩa là,hãy tự do làm theo hứng của mình. A lê hấp, thơ các kiểu, các lối, thơ muôn mặt, thơ của đời sống, thơ của hàng phở, với tái, nạm, sách, gâù, sụn, vè, giò, chín nạc, chín nhừ...
Đoàn Dự say sưa, nghe thi sĩ Thai Đề thuyết trình về thơ. Dưới đây là những áng thơ hàng phở - một cõi thơ của ly thuyết gia thi ca mới ở Việt Nam - của thi sĩ Đoàn Dự sau khi thấm cảm baì học thi ca.
THƠ NĂM CHỮ
Này học trò tiểu học
Phải gìn giữ vệ sinh
Đừng ăn me ăn cóc
Chớ uống sữ nguôị tanh
Hãy nhìn anh kẹo keó
Đầy mụn lở trên đầu
Vừa gãi vừa vuốt kẹo
Như ta nghịch con sâu
Nuốt dzô chỉ có ngoẻo
Nếu không cũng đi cầu
Đừng ăn thịt bò khô
Vì khi nó phơi thịt
Cát bụi tới tấp vô
Và ruồi bu nhằng nhịt
Chớ đớp thịt bò viên
Bởi lúc nó giã nát
Nó vê thịt lẫn ghw`n
Ăn là chết thối xác
Yêu câù các phụ huynh
Đừng cho tiền con trẻ
Thời buổi này văn minh
Nên giữ gìn sức khoẻ
THƠ SÁU CHỮ
Em biết tại sao xe buýt
Cứ gây ra tai nạn lu bù
Cán người tông xe móp đít
Coi đời như số zê rô
Sốp phơ bay bướm. Không phải
Mà vì ông gốc xe Lam
Học sơ lái xe vận tải
Miễn sao đậu nổi cái bằng
Thế là ông cưỡi xe buýt
Ông gây tai nạn lu bù
Lâu lâu buồn tình ông giết
người. Bằng những bánh ô tô
THƠ BẨY CHỮ
Sáng sớm anh nhìn bản mặt em
Mép thì ke trắng, mắt loen ghèn
Tóc bù ổ quạ, em ngôì ngáp
Lưỡi liếm môi như người liếm tem
Em ạ, tình ta xuống giá rôì
Trước trăm giờ chỉ có hai mươi
Tại anh để mộng chìm trong tối
Chẳng chịu phơi ra dười mặt trời
Nếu biết em đang bị ghẻ ruôì
Mình em đâù lác, nách em hôi
Anh còn chậm rãi yêu em nữa
Hãy nhấn thêm ga bóp loạn còi
....
Bài thơ 7 chữ còn dài. Và còn nhiều thơ kiểu 8 chữ, chín chữ, mười chữ và tự do leo núi, xuống đèo, tắm sông, lội biển. Nhưng mới chỉ thưởng thức thi tài của Đoàn Dự tới đây thôi, Thai Đề vô cùng kinh ngạc, không thể ngờ Đoàn Dự xuất chúng, siêu phàm thế. Đoàn Dự, nhà thơ cách mạng. Cậu đã tích cực chống me đầm, cóc xanh, sữ đậu nành nguội, kẹo kéo, thịt bò khô, thịt bò viên. Nếu chúng ta có dịp quan sát một thím Sẩm ngồi viên thịt bò giã nát thành những viên tròn tròn chúng ta mới thấy sự can đảm của thi sĩ Đoàn Dự. Thím Sẩm bị bệnh tràng nhạc, mủ nó ri rỉ ở cổ, nó khiến buồn buồn nhồn nhột. Đang viên thịt, thím nghỉ chút xíu, đưa móng tay út lên gãi cho đỡ... ngứa. Tay thím bèn dính vô mủ. Và thím lại tiết tục viên thịt bò. Ấy là chưa kể thím có thể ngừng tay gãi lưng cho bọn nhi đồng Ba Tàu, cậy ghèn, hoặc thay tã cho "bê bê si noa" ! Thím chê rửa tay. Thím để "les mains sales" - Văn nghệ manie chú thích : Bàn tay bẩn - viên thịt bò. Còn thịt bò khô ? Ai chưa biết chỗ phơi thịt bò tươi đặng nó thành khô ? Ối chà, thịt phơi ở nơi dơ dáy, ruồi đen, ruồi xanh, ruồi đỏ rủ nhau về mừng đại hội liên hoan rồi đẻ trứng ruồi trên thịt ! Vân vân... Thi sĩ Đoàn Dự phản kháng thịt bò viên, thịt bò khô. Cậu đã cách mạng thiết thực. Thơ cách mạng của cậu nhằm bảo vệ sức khoẻ của một tương lai của tổ quốc, mầm non của dân tộc. Chưa một thi sĩ naò làm thơ chống thức ăn dơ bẩn. Cổ kim Đông Tây và hôm nay mới có một Đoàn Dự.
Vậy Đoàn Dự là thi sĩ cách mạng tiên phong, Đoàn Dự chống kẹo kéo. Mấy anh bán keọ keó phải chống. Chư bộ. Chả thấy anh nào rửa tay trước khi keó kẹo cả. Tay các anh ấy cầm tiền, cầm đồ dơ, vô cầu tiểu rồi để nguyên mà kéo kẹo ăn dỗ con nít. Hơn thế, thi sĩ Đoàn Dự chống luôn xe buýt gây tai nạn. Báo chí bảo tái xế lái ẩu, đem tinh tần xe đò vào thành phố, Đoàn Dự phát giác taì xế xe buýt lái ẩu vì từ xe Lam ba bánh, chưa rớ tới vô lăng xe nhỏ đã bị gồng người lái xe chuyên chở khổng lồ, do đó, quý đấng luống cuống, cán người, đung xe ầm ầm. Taì chưa cập chí thường dẫn đến nguy hiểm. Thí dụ xe Lam lên lái xe buýt. Đấy là cuộc đời. Về tình yêu, Đoàn Dự chống tình yêu mộng tưởng. Thi sĩ kể hết những điều không ai dám kể về người nữ. Từ nằm ngủ chẩy ke, sáng dậy ngôì ngáp đến bệnh ghẻ ruồi, lác, hôi nách, thi sĩ phơi bày hết. Kết luận: Thi sĩ Đoàn Dự là thi sĩ cách mạng đích thực.
- Đoàn thi bá !
Đoàn Dự sững sờ. Thai Đề nhả khói thuốc:
- Trong thiên hạ có triệu triệu thi sĩ nhưng chỉ có ta là nhất. Tớ chuyên chú lối thơ siêu hình tức là lối thơ tả thú vật ra con số giúp người nghèo đánh đề. Cậu chuyên chú lối thơ khuyên học trò giữ vệ sinh và bảo vệ sinh mạng người đi đường. Hai ta vô địch thế giới.
Đoàn Dự khoái chí:
- Chúng ta sẽ chiến thắng con gái.
Thai Đề lắc đâù:
- Chớ vội chủ quan. Đoàn Dự.
Cậu thở dài:
- Cậu đã biết làm thơ, đã chọn đúng con đường thi ca, đã khai phá một trường phái thơ, tớ chúc cậu thành công. Riêng tớ, tớ cám ơn cậu đã thật lòng với tớ nên tớ thấy ân hận vô cùng.
- Ân hận gì ? Cậu chưa nói về các khuynh hướng thi ca thế giới.
- Khỏi. Thơ của cậu đẩy tất cả vào bóng tối rồi.
- Thế ân hận gì ?
- Tớ đã nói dối cậu. Tớ sắp nói thật đây. Khi tớ nói xong, cậu sẽ hiểu làm thơ hay cũng khó lòng mà tán nổi con gái.
- Nói đi.
- Cậu phải hứa giữ bí mật chuyện này.
- Huynh đệ như thủ túc.
- Tốt. Đừng tiết lộ với bọn Nghịch Nữ.
- Xin thề.
Thai Đề xoa cằm:
- Cậu biết Elvis Đậu, là thằng nào không ?
Đoàn Dự khơi khơi đáp:
- Là thằng thợ sửa xe đạp, tên môn đệ phản thầy khốn kiếp, đứa đã bị xe hủ lô cán chết vỡ sọ.
Thai Đề cười thảm:
- Sai.
Đoàn Dự lạ lùng:
- Thế thì nó là ai? Nếu nó còn sống, cậu chỉ chỗ, tớ tới đánh nó hộc máu mồm ra.
Thai Đề nhìn Đoàn Dự bằng đôi mắt tuyệt vọng:
- Elvis Đậu chíng là tớ đây, Đoàn Dự ơi !
Đoàn Dự trợn trừng mắt. Miệng cậu há hốc. Nếu đầu cậu không nhẵn thín thì tập thể tóc ác ôn đã dựng đứng cả lên. Trông cậu y hệt một thằng trúng gió. Bao nhiêu "ca lô ri" cách mạng trong cậu tiêu tan đâu mất. Cậu hết là thi sĩ cách mạng tiền phong, thi sĩ gìn giữ vệ sinh con nít và bảo vệ mạng sống con người. Cậu đang là thi sĩ động kinh. Thai Đề hơi hơi ớn. "Huynh đệ như thủ túc ". Đồng ý. Nhưng Thai Đề hôì tưởng... tốc hành một buổi sáng hôm naò, Đoàn Dự tới hẻm Hoàng Hôn kiếm Elvis Đậu. Cậu đã run... thầm lặng, chối biến mình là Elvis Đậu. Quả thật, Đoàn Dự với cái đầu trọc rất cô hồn. Thai Đề trấn tĩnh ngay khi chuyến tàu tốc hành của hôì tưởng dừng lại ở ga sép: Đoàn Dự tìm Elvis Đậu do lòng tốt và vì tự ái con trai. Cậu hất hàm:
- Tin không, tớ là Elvis Đậu ?
Đoàn Dự liếm mép:
- Elvis Đậu à ?
Thai Đề phát cáu:
- Elvis Đậu. Elvis Đậu, tên ngu xuẩn đã tưởng làm thơ hay, đánh đàn giỏi, hát cừ, vẽ trứ danh là gái mê và đã dại dột viết thư tán gái, khoe đủ tài ba, đã ngỡ thư của mình được nâng niu, ấp ủ, không ngờ bị đem ra làm trò cười và suýt nữa bị nhục mạ nếu chẳng may mắn quen biết Đoàn Dự. Tên ngu xuẩn đáng sót thương ấy là tôi đây. Elvis Đậu đây. Bạn cần xem thẻ căn cước, thẻ cử tri, thẻ nhân dân tự vệ và thẻ động viên tại chỗ không ?
Đoàn Dự buồn thiu:
- Elvis Đậu tài ba ! Tớ tin rôì, cậu là Elvis Đậu. Ôi buồn quá.
Lời người viết: Kể từ bây giờ, Thai Đề bị khai tử và Elvis Đậu được phục sinh. Với các em gái Nghịch Nữ, Thai Đề vẫn là hình ảnh mơ ước là hoàng tử da chó, nhưng với Đoàn Dự là Elvis Đậu. Thai Đề đã chết. Ấy cũng do Elvis Đậu lập ra tường phái thơ siêu hình ảnh thú hoá thành con số. Nền thơ này con` gọi là thơ... thai đề ! Môn đệ của Elvis Đậu đang kiếm ăn trên các báo đánh đề, mỗi tuẫn giúp khối người trúng đễ, đồng thời, cũng hại khối người sạt nghiệp vì đề. Thơ nó vận vaò người. Do đó, Elvis Đậu biến ra Thai Đề rồi lộn kiếp thành Elvis Đậu.
Elvis Đậu ngạc nhiên:
- Tại sao cậu thở giọng buồn ?
Đoàn Dự đáp:
- Elvis Đậu thân mến, cự phách về thi ca như cậu, sư tổ thi ca là cậu mà cò thất bại trên đường sự nghiệp tán gái thì tớ làm thơ làm quái gì nữa. Nghĩ vậy tớ đâm buồn.
Elvis Đậu an ủi bạn:
- Mỗi thằng có một cái số mạng, Đoàn Dự yêu dấu ơi ! Đừng ngã lòng. Kià, sợi giây nhỏ cây gỗ lớn, thế mà giây cưa mãi gỗ cũng phải đứt. Tảng đá cứng, giõng nước mềm, thế mà nước chảy mãi đá cũng phải mòn. Con kiến chút nhí, cái tổ to tướng, thế mà kiến tha lâu cũng đẫy tổ. Cứ kiên nhẫn tán gái ắt có ngày thành công.
Đoàn Dự lắc đâù:
- Kiên nhẫn đến già nua tóc bạc ư ? Thôi tớ không tán gái nữ đâu. Tớ thề không làm thơ tán gái. Tớ thù ghét con gái.
Thi sĩ cách mạng cảm khái:
Đã làm nam tử trên đời
Cần gì tán gái phí lời uổng công
Đi tìm cái gậy tầm vông
Múa may ta giúp non sông huy hoàng
Thi sĩ Thai Đề xúc động mạnh, giải thích ngay:
- Na tử số 16. Con gái số 13. Nữ thập tam, nam thập lục. Cái gậy là số 1, non sông Việt Nam hình chữ S là số 5 viết ẩu. Tuần này đánh các số 16, 14, 15, chắc ăn. Mua vé số 161.315 có thể trúng độc đắc. Ha ha, không ngờ bị con gái chê bỏ, cậu lại trở thành thi sĩ siêu hình !
Elvis Đậu gật gù:
- Thi sĩ siêu hình hạng nặng. Thử biểu diễn một bài nhị thập bát tú miêu tả thú vật xem nào.
Đoàn Dự nhả ngọc phun châu liền:
Bầy cua sách động hôm qua
Hôm nay lũ tép nhào ra biểu tình
Đám tôm tụ họp mít tinh
Hô hào bọn cá tới đình thi đua
Elvis Đậu vanh vách nói con cua số mấy, con tôm số mấy, con cá số mấy. Rồi cao hứng, Elvis Đậu ra thai:
Cô đơn như chú cò hương
Cánh đồng bạc nước vô phương tìm môì
Khỉ trong sở thú không ngồi
Đánh đu chọc giận, vượn cười nhe răng