Cầm Kỳ Thi Tửu - Nguyễn Công Trứ

Cầm Kỳ Thi Tửu
Tác giả: Nguyễn Công Trứ


Cầm kỳ thi tửu
Đường ăn chơi mỗi vẻ mỗi hay,
Đàn năm cung réo rắt tính tình dây,
Cờ đôi nước rập rình xe ngựa đó.
Thơ một túi phẩm đề câu nguyệt lộ, (1)
Rượu ba chung tiêu sái cuộc yên hà. (2)
Thú xuất trần, tiên vẫn là ta,
Sánh Hoàng Thạch (3), Xích Tùng (4), ờ cũng đáng!
Cầm tứ tiêu nhiên, kỳ tứ sảng,
Thi hoài lạc hĩ, tửu hoài nồng. (5)
Một chữ nhàn giá lại đáng muôn chung
Người ở thế dẫu trăm năm là mấy.
Sách có chữ "nhân sinh thích chí" (6)
Đem ngàn vàng chác lấy chuyện cười,
Chơi cho lịch mới là chơi,
Chơi cho đài các, cho người biết tay.
Tài tình dễ mấy xưa nay.


Ghi chú:

(1) Phẩm đề: phê bình. Nguyệt lộ: trăng và hạt móc.

(2) Tiêu sái: phóng khoáng. Yên hà: khói ráng, ý nói cảnh đẹp của đời ẩn dật.

(3) Hoàng Thạch: tức Hoàng Thạch Công. Cuối đời nhà Tần, Trương Lương đi chơi ở đất Hạ Bì, đến Dĩ Kiều gặp ông già trao cho quyển Binh Thư Tam Lược mà dặn: "Đọc kỹ sách này sau có thể bình thiên hạ\. Sau 13 năm nhà ngươi đến núi Cốc Thành, nếu thấy hòn đá vàng thì biết là ta đấy !" (Vì thế sau này người đời tôn ông lão là Hoàng Thạch Công). Đúng như lời dặn của tiên ông, Trương Lương sau này giúp Lưu Bang lập nên nhà Hán.

(4) Xích Tùng: tức Xích Tùng Tử. Theo Liệt Tiên truyện, Xích Tùng Tử làm quan Vũ sư đời vua Thần Nông, sau đắc đạo thành tiên.

(5) Cung đàn hay, nước cờ sáng suốt; Lòng thơ vui, tính rượu nồng nàn.

(6) Đời Nam Tề, Trương Hàn có câu "Nhân sinh quý thích chí, tu phú quý hà vi ?" -- Người ta ở đời cốt thỏa chí mình, nào cần giàu sang làm gì ?