Chương 5 - Đời Sống Tình Cảm Của Bạn Trai


1- Gió Lạ Về Bên Cửa Lòng.

Có một thời gian dài từ 7 tuổi đến 11, 12 tuổi, bạn trai sống cuộc đời thơ ngây, vô tư lự trước bao nhiêu người, vật, sự việc và hiện tượng. Họ thả diều: cứ thả diều coi cặp trai gái đang ngồi tâm sự Ở trên bờ đê như những gốc dừa ở gần đó. Sáng ngày ở gần sân gà vịt, họ bắn cu li, đào dế cơm, đánh trổng và thấy gà vịt làm việc tính giao như thấy nó giành ăn, đá lộn. Cha nói cùng mẹ những lời âu yếm, mẹ có những cử chỉ tỏ tình nồng thắm với cha: tất cả họ cho là cha hú hí hay mẹ cút hà giỡn với họ. Cái thời trẻ dại ấy qua, quạ Bạn trai nghe lòng mình chuyển động: có một luồn gió lạ về hướng tâm hồn họ. Họ ưa nhìn cảnh thiên nhiên. Chiếc hoa hường nở, có vài hạt sương trinh chấp chóa ánh dương buổi sáng làm họ đứng nhìn say mệ Chiều hay nói kiểu nhà thơ nọ "chiều lên" trên đồng lúa vàng mợ Hương lúa mới pha mùi ra. ủ cỏ ôi. Cánh rừng bị màn đêm bao phủ đã huyền bí lại bí hiểm hơn. Tất cả các cảnh vật ấy làn say đắm tâm hồn bạn trai. Rồi bóng một thôn nữ hái sen bên bờ đập. Ngây thơ quá. Hiền dịu quá. Đem cơm cho cha ăn nhổ mạ, họ nghe từ đầu đê vọng lại:

"Thân em như hoa gạo trên cành
Thân anh như đám cỏ mây dưới đàn
Vái trời cho gió run cây
Cho hoa rụng xuống cỏ mây xâu vào"

Lòng họ lâng lâng nghe mà cũng băn khoăn. Ơû thành ngủ trưa dậy, chưa rửa mặt, còn nằm lăn qua lăn lại nhớ đâu đâu, họ nghe một giọng oanh vàng ở nhà bên hát:

Em về anh chẳng cho về
Tay nắm lấy áo mà đề câu thơ
Câu thơ ba chữ rành rành
Chữ trung, chữ hiếu, chữ tình là ba.

Chị ruột đưa em mình vừa ầu ơ vừa cất giọng:

Anh còn son em cũng còn son
Ước gì ta được làm con một nhà.

Rồi chị dâu đưa cháu, không hát réo rắt mà ngâm não nùng:

Tôi yêu một mối tình câm
Bằng vạn lời thơ trải nổi niềm
Nhưng có bao giờ tôi giám to?
Để cùng người ấy kết tri âm.


Lòng bạn trai nao nao quá. Họ chưa có ý thức yêu đương hẳn như chàng trai nọ nghe "người cóc" nỉ non mà đam mê trong truyện cồ tích Việt Nam đâu. Họ chỉ mới nghe con tim dào dạt. Nó trở mình theo chiều gió ái ân mới đến phơi phới như cánh bướm non thôi. Từ chỗ bắt đầu ý thức vẻ đẹp của cảnh thiên nhiên, họ bắt đầu hé cửa lòng cho bóng yêu đương lẻn vào cánh rón rén, e lệ.

2- Say Mê Âm Nhạc, Sưu Tập Thợ

Khi cõi lòng gờn gợn sóng yêu, bạn trai tự nhiên thích văn nghệ, hiểu cách riêng, ca nhạc thi thợ Họ có một thính quan riêng để nghe trong nhạc, trong lời phô diển theo luật hòa âm, trong thi phú những tiếng nói riêng của con tim. Cơ quan nầy lúc bạn trai dậy thì đòi những của ăn đặc biệt như âm điệu xuống trầm, lên bổng mà réo rắt, như chuyến đò không bến vắng, vắng khách chinh phu, như "chàng ra đi cách xa muôn trùng, sao trong chốn khuê phòng tin chàng... " như ai qua bến nào đó cho tôi nhắn vài câu, thương về đủ thứ... như những câu thơ,


Tóc liễu dùng thơ đón tóc trăng
Muôn điệu tơ lòng run sẽsẽ.
o0o


Đương quân hoài quy nhựt
Thị thiếp đoạn trường thì."

Nếu cơm là thức ăn của thể xác họ thì trong tuổi nầy nhạc và thơ là thực phẩm tâm hồn họ. Họ chịu cực sưu tầm những nhạc, thi phẩm phần nhiều tích trữ sự lãng mạn, làm cho lòng bay bổng, mộng mợ Nếu họ có dòng máu nghệ sĩ, là một ngón nhạc, một bút thơ thì chính thời kỳ nầy họ sáng tác phong phú. Nghệ phẩm của họ là những bài tâm ghi, những phương thế họ ký thác tâm hồn hay là sự thổ lộ lòng mơ ước của họ về ái ân. Tập "Thơ Thơ" và hằng loạt nhạc phẩm của nhiều nhạc sĩ trẻ tuổi mà bạn từng biết là bằng chứng cụ thể.

3- Viết Nhật Ký.

Không có ý sống đời như một Rosseau với "Confession", một Gide với "Cahier d'André Walter", bạn trai thường chỉ coi văn thơ là phương thế để thổ lộ tâm sự. Nhiều cái éo le thắc mắc mà tuổi trẻ của họ cho là không thể trình bày với ai, họ lồng khuôn trong văn thợ Họ chưa gặp những gay cấn rơi lụy kiểu Musset, Georgges Sand để viết lòng ra bằng máu lệ đâu. Tình cảm của họ mới ngả vế ái tình hơi hơi, nên họ chỉ viết bằng những tâm tưởng mới làm xao động tâm hồn xuân của họ. Dĩ nhiên khi manh vuốt ái tình tàn ác cấu xé cõi lòng họ thì chẳng những họ viết những nhựt ký, họ làm thơ mà nhất là họ còn viết những bức thư ngọt vì âu yếm cũng có, chua vì nghi kỵ, đắng vì bội bạc cũng có. Tất cả những thứ nầy là lỗ mọi khai thông tâm hồn bị náo động vì các luồng giao cảm phức tạp của họ.

4- Ưa Tiểu Thuyết.

Vì bị gió yêu đương lôi cuốn trong các cơn mơ mộng êm đềm, bạn trai tìm đọc tiểu thuyết, thứ tiểu thuyết tâm lý, tình cảm, đượm sắc ân ái. Ưa tiểu thuyết đây không phải là thú say mê tinh thần của người hiếu học, muốn bồi bổ kiến thức. Cũng không phải là cách giải trí của người cao tuổi từng trải cuộc đời, muốn giết thời giờ chờ bữa trưa, buổi tối bằng cách đọc Tam quốc, Le Cid, Don Quichotte, Comedi devine, Hliadẹ Jean Le Presbytre gọi sự mê sách của các bạn trai mà tôi nói rõ tiểu thuyết ở đây là cơn khủng hoảng. Ông dẫn chứng: Nã Phá Luân cho tình dục đọc sách, xô đẩy mình tới điên cuồng, Walter Scott hồi 16 tuổi nuốt hằng mấy thư viện. Edison, Rousseou chết chìm trong lố sách và lố sách. Người xưa vậy, người nay cũng không khác. Đừng ai có ý nghĩ bạn trai tìm những sa đọa của các nhân vật trong sách. Cũng có những tâm hồn hư đốn sớm ghiền thú yêu đương tưởng tượng của các nhân vật hôi mùi Bonjour tristesse, Dans unmois, dans un an cũa Francoise Sagan cũng có. Nhưng cách chung bạn trai không có tâm hồn lầy lụa sớm quá vậy. Phải nói tự nhiên họ thích chuyện tình vậy thôi. Bạn làm giáo sư Pháp văn, bạn giảng Pascal. Bạn trai ngồi nghiêm, thỉnh thoảng có kẻ ngáp mặc dầu bạn giảng hấp dẫn. Đến giờ bạn phân tiùch tâm lý của Le Cid, của Andromaque: bạn trai vừa ngồi nghiêm vừa khoái thích. Một giáo sư Việt văn có một nghệ thuật giảng bài rất khả quan, không nắm giữ tinh thần bạn trai khỏi chia trí luôn hai tiếng giờ khi ông bàn về thuật hành văn của Phạm Quỳnh, ngòi bút thơ của Phan Châu Trinh, Phan Bội Châu. Nhưng đến giờ ông giảng truyện Kiều, ông phân tích tâm lý Kiều, Kim:

Người quốc sắc kẻ thiên tài"
"Tình trong như đãmặt ngoài còn e".

Thì đối với họ thời gian như đốt trôi giai đoạn: hai giờ Việt văn qua như chốc lát.

Cũng ở tuổi nầy nhiều bạn trai tìm đọc sách báo bàn về vấn đề nam nữ. Họ tự nhiên thấy khao khát tìm hiểu những huyền nhiệm về mình và người khác phái. Sự say mê nầy người lớn có bổn phận giáo dục nên kiểm soát. Có nhiều sách viết tính giáo dục về mặt khoa học, vệ sinh thì đáng khen, nhưng rất mù quáng về luân lý. Coi chừng đầu óc nam thanh bây giờ như giấy chậm, gặp chất ô uế có thể thu hút làm tổn hại đến đời mình.

5- Cười Rùm Lên.

Ai đã từng len lỏi vào cuộc giáo luyện thanh niên đều nhiều phen gặp những nam thanh ưa chụm ba chụm bảy hay kéo đi cà rểu ngoài phố, ở bờ sông, trong hoa viên để khi thì to tiếng, khi rù rì, rủ rỉ bàn chuyện ái tình. Họ phê bình nhan sắc bạn gái. Họ ghép cô nầy với bạn trai nọ. Họ bất mãn vì cô kia xấu mà làm kiêu, còn cô khác đẹp lộng lẫy mà hung dữ. Có bạn nào già mồm mép thuyết đúng tâm lý thì các bạn khác khoái cười rùm lên. Trong giới bạn trai, có lắm kẻ kết bạn thân nhau chỉ vì điểm ưa thích tán tỉnh bạn gái, bàn các éo le của ái tình. Trong đoàn thanh niên hướng đạo hay trong lớp bạn nào coi bộ đạo đức, hiền lương, thường các kẻ nầy tránh xa, ngạo nghễ. Họ hay gặp gỡ nhau tổ chức uống trà, ăn nhậu, nhất là cỡi xe đạp, kéo đi bách bộ cả đám để chọc gái, để thảo luận về yêu đương. Nhà giáo dục muốn hướng dẫn tâm hồn họ đừng quá nghiêm khắc sống xa họ. Hãy thân mật giao tiếp họ, tham dự những cuộc uống nước chơi, những tiệc tùng của họ. Đôi khi họ hơi lố lăng trong cách ăn nói, khi họ bàn về điều xấu ta đừng rầy liền. Kỵ nhất là người ngạo nghễ, nói mỉa mai, chỉ trích xiên xỏ. Hãy mua thiện cảm và tín nhiệm với họ nhất là bán cho họ lòng tin cẩn trước rồi hãy lái họ về đời sống băng tuyết.

6- Ghiền Màn Bạc.

Trong thời đại ta, xi nê là suối cung cấp những biểu diễn ái ân đến điến cuồng. Lòng bạn trai là rơm, thần ái tình đã nhen lửa vào đó: xi nê là dầu xăng, là gió làm cho lòng họ bừng lên. Ơû đây tôi nói đi xi nê là phương thế bạch lộ tình yêu với người tình, là mánh lới ăn trộm tình yêu kẻ khác, là cơ hội cho lòng thú chỗi dậy chà đạp nhân cách của hai tâm hồn lạm dụng chỗ xa lạ, bóng tối. Tôi không nói vì hạng bạn trai nầy chỉ một số bị nhiễm gió độc của phong trào trụy lạc. Tôi muốn nói những bạn trai có trước mặt mình những hình ảnh nói lên bao nhiêu cái rối ren, thắc mắc, gay cấn, éo le của ái tình. Nói cho đúng họ muốn sống trong một khí hậu yêu đương để con tim có dịp thông cảm với những nhân vật đang quay cuồng, lăn lộn giữa ái ân. Có rất nhiều mâu thuẫn đáng tiếc của ái tình, bạn trai biết lắm. Họ sáng suốt nhận:

"Tình yêu đến tình yêu đi ai biết,
"Trong gặp gỡ đã có mầm ly biệt".

Và trên trận thế trụy lạc nhiều không "lãi" như Nguyễn Công Trứ tưởng. Nhưng họ vẫn thích xi nệ Đó là tại bản năng ái tình đến lúc chồm dậy trong họ. Trong mục dưới toiâ sẽ đề cập rộng sự phát lộ ái tình của bạn trai.

Người ta than tiếc nhiều nhà đạo diễn ngày nay lạm dụngtính hiếu kỳ, hiếu sắc, ham vui của khán giả, trong đó có bạn trai, một cách trắng trợn quá. Thútính bỉ ổi nhất của thanh niên được màn bạc cung cấp cho tất cả những gì khoái lạc ô uế nhất. Hình như người ta bất kểtính thẹn thùng, óc tế nhị của một số khán giả còn tinh thần lành mạnh. Các tác vi, cử chỉ biểu lộ một thứ ái tình thác loạn, đen ngòm nhất của lòng tà đã phá tan bao nhiêu công trình luân lý ở tâm hồn người trong sạch. Tuổi bạn trai là tuổi khủng hoảng, thấy mình cô độc, cần nguồn an ủi, ưa tìm những hình ảnh ái ân để thoa dịu tâm hồn. Mà gặp xi nê khiêu dâm thì tâm hồn họ tất dễ biến thành một chuồng lợn. Nhưng khi họ càng gào thét: "Mau lên chứ, vội vàng lên với chú" thì thuốc độc của dâm tình đã khiến "Bịnh hoạn cắn xương như cắn rúc" và tâm hồn họ cũng rã rượi mà kêu la cùng vua của ái tình trong sạch":

" Hỡi Thượng đế tôi cúi đầu trả lại,
Linh hồn tôi đã một kiếp truy hoan.
Sầu đã chín, xin người thương hãy hái
Nhận tôi đi dù địa ngục, thiên đàng!."

7- Lận Kỹ Trong Bóp.

Đây nữa! một lỗ mọi của sông sâu tình ái nổi sóng gió của bạn trai: tôi muốn nói sự mê say những hình ảnh giai nhân có chữ ký kỷ niệm và nhất là những hình ảnh ái ân biểu lộ những lối hành dâm theo sự chỉ huy của quỷ dâm dục. Thường thường trong những bồup có sẵn một ảnh mỹ nhân, họ quiù như giấy xăn. Họ lại còn lộng vào kiến bốp, giấu kỹ trong các ngăn những hình của bao kẻ đã bán quả tim cho họ. Có nhiều hình ảnh giai nhân không ăn thua gì đến họ cả, họ vẫn nưng niu như trứng mỏng. Tôi biết một bạn trai nọ cất tận trong ngăn trong hết của chiếc bốp trìu mến của mình ba ảnh của ba minh tinh màn bạc, Mỹ, Nhựt và Việt nam. Ghê gớm nữa là có không ít nam thanh đi đâu cũng lận kè kè trong lưng hằng lố hình chụp các kiểu ăn chơi sặc mùi dâm lụy của thanh lâu. Đến công viên lựa chỗ vắng họ lấy ra ngắm. Vô lớp giáo sư giảng bài mặc kệ: họ lấy ra thưởng thức. Rồi đây một bịnh dịch: nhiều bạn trai giựt quán quân về chơi bời, trụy lạc, lấy những ảnh ô uế ấy quảng cáo ái tình dâm đảng với các bạn trai mà lòng còn trong trắng như tờ giấy mới.

Cũng bởi ngọn lửa ái tình gào thét trong tâm não, bạn trai hay sưu tập các hình mỹ nhân, hình giai nhân lõa thể ở các bìa báo, ở những sách kiêu dâm để dán cùng phòng họ Ở, hay để ngăn trong sách học. Có nhiều người viện lý là ưa mỹ thuật, thưởng thức cái đẹp thiên nhiên mà tạo hóa ban cho con người. Song vì quỷ Satan khôn quá, óc ham mỹ thuật biến thành óc ghiền dâm hồi nào họ không haỵ Làm sao nhà giáo dục thân mật, chân thành chỉ cho các bạn trai ấy biết những chân lý nầy. Việc tính giao là việc thánh, việc cần thiết để nhân loại trường tồn. Nó chỉ được phép trong hôn nhân. Các lối bôi lọ cho nó là vô tình chà đạp nhân cách con người và làm nổi bật căntính thú vật trong con người ra cách trân tráo. Cho họ biết giá trị tâm hồn con người không có gì sánh được. Trong linh hồn kẻ thanh sạch có hình ảnh Thượng đế. Họ đem uế ảnh rọi vào đó là họ bôi lọ thánh nhan của người. Lúc còn non nớt về mặt nhận xét xã hội, họ tưởng hình ảnh giai nhân nó đúng tướng diện của con người xương thịt giai nhân. Họ có biết đâu hình ảnh khác sự thật. Có những người chụp hình đẹp vì đẹp thật, nhưngtính xấu như quỉ. Người khác xấu như tay khỉ, vô duyên không biết sánh với cái gì mà chụp hình ăn ảnh. Lại có cô lé xe. mà lúc chụp hình có cặp mắt bồ câu thơ mộng, trong như nước hồ thụ Còn ảnh nào mà không láng nhưng coi chừng da mặt của người mà họ cho là đẹp đó có giống xơ mít không, có giống da tay khỉ không. Thôi giá hoàn toàn đẹp, mang hình họ kè kè trong túi phỏng được lợi gì. Nó nói lên sự nô lệ ái tình, sự thất trận của ý chí với bản năng tình dục. Người ta thấy còn tổn hại cho danh giá nữa. Không phải quá khích mà đả đảo các hình giai nhân. Ta có quyền và nên thưởng thức nghệ thuật. Nhưng còn biết bao cái đẹp khác mà tâm hồn ta khao khát. Tôi chỉ nhấn mạnh ở chỗ bạn trai đừng tỏ ra mình là phái yếu ở chỗ chạy theo mê say, thờ lạy ảnh giai nhân. Bạn trai hãy tỏ ra mình là phái mạnh đi. Mà cái gì mạnh thì thu hút, còn cái gì bị thu hút thì yếu. Đàn ông đừng xưng là phái mạnh khi thấy mỹ nhân, ảnh giai nhân mà lòng rạo rực, mắt liếc dọc. Đã bị xỏ mũi rồi thì đích thị là yếu đuối. Gia đình, quốc gia, vận mệnh thế giới đang thiếu những tâm hồn mạnh.

8- Giữ Cho Tới Xuống Lỗ Chăng.

Ai có nhiệm vụ giáo dục thanh niên sáng suốt đào luyện họ mà không hơn một lần gặp họ viết thư tình. Làm tác văn thì họ viết văn đọc vừa nổ mắt vừa điếc rái một lượt. Họ bất kể chấm phết, dụng ngữ, mệnh đề. Còn văn thể thì họ coi là đồ xa lạ. Thế mà khi viết những cánh thư tỏ niềm ái ân thì chẳng những lẹ như Kiều (vạch da cây vịnh bốn câu ba vần) mà còn đầy hình ảnh, màu sắc, văn chất, văn khí, đủ điều. Khi lớn lên trên bước đường đời, người nam tỏ ra dè dặt cẩn thận hơn người nữ. Nhưng đàn ông thanh niên thì coi thường sự thấy trước ngó sau. Trong cơn say yêu, họ viết cho sạch suối lòng, để tâm cảm ái yêu, nghi kỵ, lo lắng, săn sớm, lạnh lạt v.v... chảy trào ra ngọn bút. Họ tưởng người yêu có tâm trạng y như của họ. Họ muốn cho hoàn cảnh người yêu phải xảy ra như họ muốn chớ không ngờ nó có thể khác và có khi phải khác. Nhiều lá thư trong lúc viết nóng nổi hơi men tình của họ thì nhiều năm sau cũng có thể khiến họ gieo những giọt lệ nông nỗi hối hận.

Mà việc viết thư tâm tình không nắm siết tâm hồn họ bằng tàn trữ những cánh hoa tâm tư của bạn tình họ nhờ gió duyên mang đến. Họ đang ăn mà nghe thứ thư nầy, thì lu láo cho rồi bữa để đọc. Họ đọc đi, đọc lại. Họ kiếm trong đó những ngụ ý, thâm ý gì theo họ muốn đó. Một chấm, một phết, một lời nói khi vô tình, họ cho là hữu ý gợi tình, ngụ ý gieo duyên. Họ tưởng tượng người yêu đang ngồi viết với gương mặt kiều diễm. Nếu thư xin chia buồn thì họ tưởng tượng có những ngấn lệ ấm ấm lăn trên lớp da mặt mịn ở một phương trời. Họ đọc xong rồi xé hay đốt ư! Không. Họ cất kỹ. Lúc ấy họ định giấu cho tới chừng xuống lỗ hiểu là thời gian đừng khám phá được sự gì phản bội tinh thần bức thự Thì họ cũng sắp gần các ảnh giai nhân vì cho là "đồng loại". Vào những chiều thu cô độc họ lấy ra đọc như người đọc kinh nhựt tụng. Còn cái tật đi khoe nữa. Nếu là những bức thư xin gởi quả tim của người đẹp, người xứng đáng thì không gì hãnh diện cho họ bằng đem quảng cáo các bức thư ấy trong hàng ngũ các bạn thân trừ bạn nào đã gấp ghé người yêu của họ. lúc quảng cáo họ giải thích, họ bình giảng, ít tán ra nhiều, nhiều tóm lại ít: tuy đà yêu đương và theo chương trình mà họ tưởng tượng. Quả thực tội nghiệp tuổi khờ dại của biết bao nhiêu tâm hồn nếu được hướng dẫn sẽ trở nên vô cùng tốt đẹp. Cha mẹ cũng như ai có nhiệm vụ rèn đúc họ nên thân mật vạch trần cho họ thấy những việc làm theo tình cảm hay lưu lại những ác quả.

Người xưa nói:" lời nói bay đi, chữ viết tồn tại". Người bạn trai liệu bao nhiêu cánh thư cótính chất riêng tư, đem lòng phơi trải của họ có bay đi không. Nếu họ biết giữ thư tình của ai họ yêu như bảo vật thì kẻ ấy cũng giữ của họ như trân châu. Mà giữ chắc không. Còn những giờ ngủ, giờ chết: ai giữ? Người đời sẽ phán đoán sao về người chết khi lục ra trong hòm rương kẻ nầy có những hình ảnh khiêu dâm, nhưng phong thư không tiện nhiều người coi vì chữ tình, vì ô uế. Người ta lại càng phải phán đoán làm sao về tác giả của các trữ vật đó. Hồi viết bạn trai viết với tuổi thơ, tuổi của thiếu dè dặt, lại viết trong cơn lốc cuồng loạn của ái tình, có khi của tình ghen, tình hiềm tị, oán thù. Mà thường tuổi thơ hay làm nhiều việc tuổi già rơi lệ. Vậy các bạn trai viết khi về già họ còn dám bình tĩnh đọc không?

Có những dòng thề sông hẹn biển của người yêu gởi trên hoa tiên mà họ Ôm ấp trong mình đối với sức tàn phá của thời gian, có chắc phần thắng không. Cũng nên đề phòngtính thay đổi, sự bội bạc của người đời. Rồi luật chia ly nữa. Hẳn luật nầy có ý nghĩa gì người ta mới nói: xa mặt cách lòng. Làm sao bảo đảm được những lời ghi chú trong thư tình trường cửu khi có hiểu lầm, vu cáo, vụt chạc xen vào phá rối tình thủy chung. Yêu đương vả lại không phải là mua bán sản vật nên không bảo đảm được bằng văn kiện. Trong xã hội có biết bao cô gái viết hằng trăm lá thư thề "tạc một chữ đồng đến xương" với tình lang, biết bao người gái đã làm vợ rồi, đang làm vợ mà gặp bạn tình cũ vẫn mua bán tình chung cách tự nhiên. Trong xã hội có biết bao lòng trai vừa tàn hủy một cõi lòng băng tuyết lại đến la đay đảy với một bóng hồng khác và lôi kẻ nầy vào nanh vuốt quỷ dâm dục chỉ bằng vài lời cùng thề sông hẹn biển. Không phải nam nữ nào cũng vậy. Nhưng xã hội đã có những trường hợp đó thì bạn trai cũng nên đề phòng chứ, nếu muốn khỏi nạn mua một khôn bằng hằng trăm bại.

9- Muốn Gì.

Làm sao trong tập nhựt ký bạn trai được những dòng nầy: "tâm thư gởi người em, bạn đời mà tôi yêu mến nhất trần gian vì quý phục. Em chưa biết tôi là ai, con người thể xác, con người nội tâm và tình yêu của tôi đối với em thể nào. Em không biết. Nhưng tôi biết em trong tưởng tượng. Tôi viết thư nầy cho riêng em thôi vì những lý do liên hệ đến hai vận mệnh và tương lai chúng tạ Thưa em, tôi đang sống giữa một xã hội mà có bao nhiêu mồi ngon của xác thịt gọi mời. Tôi ngồi chơi trước cửa gia đình, tôi đi đến trường, tôi vô lớp, tôi đi phố, tôi ở công sở, tôi về thôn quê, tôi lên thị thành, tôi ở nước nhà, tôi sang ngoại quốc, tôi, thưa em, đã gặp bao nhiêu bóng chim xanh đáp cạnh cửa vườn lòng đầy gió dịu yêu đương của tôi. Em ơi? Người em kiều diễm vì lộng lẫy nhan sắc, vì cao quý tâm hồn của đôi mươi tuổi xuân của tôi. Tôi phải chống trả với thằng người nông nỗi của tôi. Tôi phải lãnh đạm với sự trêu bẹo của nhiều cánh hoa đang chờ bướm. Nhứt là tôi phải khéo xử với vô số bè bạn học sinh, hay sinh viên, vân vân... đã chê mắng tôi là gàn dỡ, quê mùa không biết tán tỉnh, không biết làm cho đời mình hết cô đơn. Tôi biết có em, nhưng tôi không biết em ở đâu, đang làm gì. Tuy nhiên tôi tin chắc em đang chuẩn bị một thân hình mỹ lệ, một cõi lòng băng tuyết với những mùi hương thánh đức của Thượng đế để bước vào cung lòng tôi. Tôi biết vậy nên, thưa em, nào có dám mở rộng cửa yêu đương sợ lạc vào đó những nhơ bợn làm bẩn đi gót chân người mà Tạo hóa bắt tôi trao xương đổi thịt, sợ không xứng đáng nơi mà tôi sẽ tiếp tay Tạo hóa gởi dòng máu của tôi, đưa ra đời một con người mà trong đó hình ảnh tôi và em. Thưa em, cũng tại vì em, tại vì con chúng ta, vì dân tộc, nhân loại, mà tôi đã từ khước bao nhiêu cuộc trêu ghẹo lẳng lơ bị cám dỗ, bởi thú tính, bởi tuổi nông nỗi giữa thời đại hiểu yêu là giỡn với ái tình. khi viết bức thư nầy em hãy tin vững đi, một người em tôi chưa thấy mặt nhưng biết trong lý tưởng, rằng ở một chân trời nọ em có một người yêu mà thân xác cường tráng, mà trí tuệ sáng suốt, mà ý chí cường dũng, mà lương tâm trong sạch đang sửa soạn vườn lòng có mùi hoa của đức khiết trinh để rước xác hồn em xây đời hạnh phúc và hai ta sẽ cùng tạo hóa cung cấp cho nhân loại những người con tuấn tú, nên người. Xin Thượng đế gìn giữ em, gìn giữ tôi, gìn giữ lời hứa của tôi mà chuyển đến tôi lời hứa cùng quả tim vàng của em. Kính gởi em, người bạn đời tôi yêu mến nhất trần gian vì quý phục". Làm sao? Thưa bạn, trong nhâït ký của bạn trai được nhiều bức tâm thư như vậy? Vào hoa niên, nhiều bạn trai hay giỡn ái tình quá. Tôi muốn nói sự chọc ghẹo, trừng giỡn, lả lơi khi gặp bạn gái. Người bạn trai muốn gì? Tỏ tình yêu ư? Không phải. Yêu là tự hiến, và nên xứng đáng để thụ nhận. Tỏ tình yêu bằng cách ve vãn thô lỗ là lăng mạ tình yêu, coi một thứ tình cao quý như đồ chơi giải trí qua đường. Biểu lộ con người của mình để bạn gái quý phục ự Cũng không. Có gì đáng phục không chưa biết, mà khi chơi giỡn kiểu mất dạy ấy thấy toàn hèn hạ, lì lợm, vô duyên, trâng tráo, háo sắc, thèm duyên thôi. Có nhiều bạn trai ve vãn vì yêu đương vì muốn gởi đàn lòng. Lòng thì tốt mà cách gởi tình yêu bất đáng sái chỗ, phản tâm lý. Có bạn khác không hy vọng gì được yêu, cũng không định yêu nhưng vì quen lối chơi thiếu giáo dục thì hễ gặp bạn gái giai nhân hay không giai nhân cứ chọc. Họ chọi đá. Họ giả đò xô lấn. Họ đón đường kiếm chuyện nói bá láp. Họ ép xe máy. Họ chạy xe máy ngang hãm cái két thật tọ Họ hùa la lên. Họ tróc lưỡi, trợn mắt. Thật là tất cả những gì vô duyên, phát xuất tự tâm hồn nông nỗi mất dạy. Cũng khổ. Có nhiều bạn gái lại thích. Không biết tại sao khờ khạo thích những cửa lòng mở ra vô lý để rước bất cứ ai. Sao lại thích một thứ tình yêu háo sắc, ích kỷ thoát thoai bởi một quả tim hì hợm. Con người ve vãn, chọc ghẹo là con người nui mầm móng bội bạc. Đã ve vãn chọc ghẹo một bạn gái tất đã và có thể sẽ ve vãn chọc ghẹo hằng lố bạn gái khác. Lối chơi ấy nó làm cho người ta lờn tình yêu, làm cho cửa lòng mất đi vẻ trầm mặc thuận hợp cho ái tình trong sạch, làm cho tâm hồn giống y quán giải khát, ai muốn ra vào tự ý. Đó là chưa nói khi gần gũi để giỡn ái tình như vậy người ta tạo những cơ hội phá hoại lòng khiết bạch của nhau, dạy cho nhau những lối ăn nói của phường mất dạy, tố cáo cho nhau, bao nhiêu tật xấu ẩn tàng trong lớp trang sức có giá trị của mả tô vôi.

10- Không Định Làm Giai Nhân Nhưng...

Bạn đừng lấy làm lạ sao khi đã có một phái gọi là phái đẹp, một phái sở trường trang sức, sao bạn trai lắm lúc cẩu thả, mà thỉnh thoảng quá quan tâm đến sự trao diện thân hình. Đấy cũng tại bản năng tình ái. Cứ chung, bạn trai không có cả một kỹ thuật làm đẹp tế nhị thường xuyên bằng bạn gái đâu. Tuy nhiên có một số nô lệ trang sức, không thua bạn gái. Họ thay đổi kiểu hớt tóc. Họ không để ý cho lắm kiểu hớt nào "coi được" cho đầu họ mà chạy theo kiểu hớt của một thời. Nay họ hớt trọc, rất trọc như một gáo dừa. Mai họ uốn cho hơi quăn quăn. Rồi lại để dài. Vài bữa chải rẽ một mé. Ít bữa sau không rẽ nữa, hớt cho thấp lè tè ở mép tai, chải cho ốp bọc vô đầu hình bầu dục cho đầu giống trái dưa hấu. Một tháng sau, có thể gặp họ để tóc bò lan tới mép tai mà không hớt cũng không chải. Đừng ai trông chạy theo kịp thời gian hớt tóc của họ. Nó đổi như trở bàn taỵ Quần áo cũng thi đua thay đổi. Lắm lúc họ mặc kiểu đơn sơ bằng lụa vải đơn sơ, thông thường. Lúc khác họ cho vải áo phức tạp hơn, có bông hoa, rồng rắn, bản đồ, địa bàn, đèn lồng, tam giác v.v... Mấy tháng được họ mặc áo sơ mi thông thường, nay họ mặc rộng như bồng bột, bao nhiếm hay mặc châït rất châït bó thân tựïa đòn bánh tét. Aùo xé trôn hai bên họ đã chán thì họ cho may bít bùng giống áo túi của các bà thôn quệ Vài bữa họ mặc áo sơ mi dài gần giống áo cà sạ Tuần lễ sau họ mặc thứ cụt, cụt lắm có thể nói theo kiểu bình dân là chó táp mấy ngày không tới. Đến quần thì phức tạp nữa: Vải phải thay đổi luôn đã đành rồi, hiểu luôn sự thay đổi về thứ ủi hay không ủi. Về hình thức nầy ống rộng đựng chó con cũng được, mai bó sát ống quyển kiểu ống trúm đặt lươn. Có bạn trai coi rẻ vải lụa cao tiền, có tiền lắm mà mua vải thô vải tù nhân mặc, để may đồ theo kiểu chăn bò bên Mỹ. Cũng may cho ông bà ta tính vốn trầm mặc, ưa tĩnh nay không còn sống sót bao nhiêu để phải mờ mắt như bị máu xâm vì sự ăn mặc thay đổi của con cháu.

Nếu không có ái tình xen vô thì cứ chung bạn trai ăn mặc đơn sơ, nói lên tâmtính đơn sơ của họ. Nhưng khi muốn thu hút cặp mắt người đẹp thì họ tỉ mỉ kỹ lưỡng từng nếp áo, nếp quần. Trước khi đi đâu họ ngắm ngía trước gương. Họ bào gọt, thoa vuốt mặt. Họ đi có vẽ cà rềnh cà ràng vì sợ cọ thân quá, quần áo mất "ly". Họ coi kỹ từng hột bụi, bún, phủi. Vừa nói chuyện với ai, họ vừa chia trí coi tay có bụi bị bám không, móng tay có đóng đất không. Thỉnh thoảng lấy tay thăm mái tóc coi có rối bậy không? Vừa nói vừa liếc áo quần coi. Ngó trước ngó sau đôi giày hay xăn đanh coi có mướt xi ra không. Bạn thấy lòng đơn giản của họ bị đánh cướp đi nhiều quá. Đời họ trở nên phiền toái. Nhưng dù nỗ lực đến đâu, sau cùng họ phải nhận chân rằng đã có trên trần gian nầy có một phái mà tạo hóa dành riêng cho sự diễm lệ gọi là phái đẹp. Người ta gọi bạn trai là phái mạnh: tiếng nầy phải hiểu là một lý tưởng hơn là sự kiện về tâm lý. Bạn trai nếu xét về tình cảm thì nhất định không mạnh hơn phái đẹp đâu. Lý tưởng của bạn trai là lúc phải đào luyện thân thể cường tráng, rèn đúc ý chí gang thép. Mạnh phải hiểu vậy. Người nam như hơn một lần tôi nói là người làm cho thiên hạ phục chớ không phải làm cho người ta yêu mặc dù phải xử thế đắc nhân tâm.

Hơn nữa nếu chai nước hoa mà quý giá còn nước hoa rẽ thì hôi thúi, thiên hạ cũng khinh thường. Con người cũng vậy. Người ta vẫn chú ý một phần nào về cách trang sức của bạn trai để đánh giá họ, nhưng người ta chú trọng hơn về con người nội tâm và xử thế của họ. Họ không thể đáng quý phục được nếu bạn trai ăn mặc đúng thời trang mà nghèo nàn đứctính , ngu đần, lười biếng, đến đỗi sự nghiệp ở tương lai mờ mịt. Vậy đường lối bạn trai phải đi là ăn mặc hợp thời trang, vệ sinh, đơn giản, vẫn kỹ lưỡng cách trang sức mà không ra vẻ mình nô lệ sắc đẹp. Và cương quyết học tập để chuẩn bị vốn văn hóa, nỗ lực đào luyện các đứctính đối nhân, đối gia, đối xã và đối nhiên.

11- Rất Hời Hợt Khi Ở Quần Đoàn.

Trong cuốn Psychologie des Foules, Gustave Le Bon nói con người lúc ở một mình cẩn thận tư tưởng, lời nói, hành vi, sống độc lập, nhưng khi hợp quần lại bị ảnh hưởng bởi tính chất quần chúng: tư tưởng, ăn nói hành động thay đổi kỳ lạ. Nhiều bực trí thức có thể thiếu lương tri làm nhiều việc ngu xuẩn lúc hội chung mà khi về nhà riêng họ lấy làm lạ sao con người họ hành động kỳ quái như vậy.

Riêng bạn trai vì tuổi xuân là non nớt, dễ bắt chước nên khi hội họp, họ dễ bị ảnh hưởng. Tư tưởng, nói năng, hành động lắm lúc rất hời hợt, nông nỗi ngoài sức ta tưởng tượng. Hễ ai khéo ăn to nói lớn, xúi giục bằng cách chọc vào lòng tự ái,tính tự cường, khí hăng hái của họ thì bảo lên mây họ cũng muốn có cách để baỵ Khuyết điểm nầy nếu không được đề phòng có thể làm hại cho suốt đời bạn trai, mấy lúc họ hăng say nông nỗi như vậy, họ quyết định về tương lai họ thì sao. Tương lai sẽ may hay rủi. Bạn trai phải luyện cho mình đức tự chủ về óc phán đoán độc lập. Phải nỗ lực tập dụng lá bùa nầy thì mới mong trị được tật hời hợt lúc hội hiệp với quần chúng trong đó có bạn gái. Vì muốn làm cho người khác phái khen phục, nhiều bạn trai có thể quên hết mọi sự làm cả những tội ác miễn được mắt người đẹp nào đó ca tụng là mãn nguyện. Bản năng ái tình sai lạc cầm cương hoạt động tính như vậy thì còn gì là cuộc đời.

12- Con Người Bọng.

Vì háo sắc, vì muốn yêu nhiều và được yêu lại nhiều, không thiếu bạn trai bố trí "mặt trận" xã giao của mình như lưới nhện. Họ chạy lung tung đến bạn gái nầy sang bạn gái kia. Trong tâm trí chưa quyết định trao thân đổi phận với ai nhưng đối với ai họ cũng muốn giao duyên. Họ không chịu làm đâu mất lòng, muốn cho đâu cũng yêu một mình. Cái tật tham và "ba xạo" trong đời sống tình ái ấy là duyên động lực làm cho con người bạn trai càng xã giao rộng càng bọng, lắm lúc họ bỏ hết các phận sự để đi. Vì ái tình trong họ bị khủng hoảng nên đi họ không có mục phiêu, đến đâu cũng không có mục đích, về nhà lại cũng chẳng có mục tiêu. Một ngòi bút nọ viết về họ:

"Đi đâu chẳng biết đi đâu.
Làm gì không thấy, lâu lâu lại về.
Hễ về thì cứ rề rề.
Rề qua rề lại cười hề rồi đị"

Mấy dòng nầy diễn tả đúng hình ảnh con người không lý tưởng, bị nghèo đi tận tâm hồn, có rất đông ở thời đại chúng tạ Nội tâm của họ không được trang điểm thêm những đứctính mà còn mất khí lực vì khi giao thiệp họ làm già, họ quá giao động, làm mất sự trầm tĩnh cần thiết cho các nhân đức lớn lên. Vả lại chạy theo đuôi tình ái mãi thì đâu học hành gì được. Trí tuệ bị ám ảnh bởi các hình mỹ nhân, hình ảnh cuộc truy hoan ô uế. Oùc mất năng lực tập trung nên đần độn, mù mịt đi không thể chú ý thu thập kiến thức được. Những xao xuyến tâm hồn vì lo ăn chơi, lo làm dáng, lo khiêu gợi, tán tỉnh, nô lệ mỹ nhân còn là có đầu óc mất khả năng phán đoán, sắc sảo, cảm hiểu xâu xạ Đức tế nhị cũng lệch lạc vì sự ê chề của thú xác thịt, của tật thày lay.

Về đường thiêng liêng, nhục lạc làm cho lý trí hết hướng thượng, đời sống nội tâm nghèo nàn, lương tâm chai lỳ, u tối. Do đó nguyên tòa nhà luân lý trong bạn trai sụp đổ. Đời sống hướng hạ của họ không bao giờ có tín ngưỡng cao cả vì sa lầy trong tội ác. Theo Ernest Psichari chỉ có một nguyên nhân làm cho vô tín ngưỡng là vô luân lý. Còn nhiều nguyên nhân khác, nhưng phải chịu nguyên nhân chính là người ta vấp té trong tồi phong bại tục.

Sự giao thiệp quá lố của bạn trai đem đến cho họ các ác quả trên còn làm thể xác họ suy kiệt, rã rời. Niềm vui thiêng liêng trong sạch của con người khiết bạch cũng mất đi trong tâm hồn và trên gương mặt họ. Cái vui của họ là vui xác thịt đầy sự Ồ ạt, lo âu, xao xuyến có khi pha mùi nghi kỵ, ghen tương, oán thù. Đó là chưa nói sự rút rỉa của lương tâm, sự trừng phạt của lưỡi đời mai mỉa. Tất cả nó làm cho bạn trai chỉ vui tạm chốc lát lúc làm việc tội lỗi rồi lòng trở lại với màn đêm lạnh bóng ma sầu.

Trong lãnh vực tình cảm, bạn trai phóng túng, chơi bời, giao du bất lương nhiều quá mất đi nhiều đức tốt đẹp. Aùi tình trong trắng đã phai màu nhường chỗ lại cho bạo lực nhục tình. Tâm hồn trở nên hung ác trước những cảnh thương tâm của đồng loại. Sự phải quấy rối với thượng cấp hay kẻ thuộc hạ trong tinh thần biết ơn, lịch sự, lòng bạn trai cũng mất dần. Giúp đỡ tha nhân họ không còn làm vì hy sinh mà vì hám lợi, cầu danh. Lúc phải sửa dạy, họ mất hẳn kiên chí để huấn luyện, tâm hồn bằng dịu ngọt mà họ dụng võ, la lối ong óng, đánh đập hung tợn.

Về đường xã giao với kẻ ngoài đối tượng yêu của họ, họ tỏ ra nhàm chán qua loa. Họ chỉ chú trọng gặp những kẻ mà họ thỏa mãn lòng thú, còn các kẻ khác họ cho là không cần nên xử đối lạnh lạt.

Sau hết một ác quả quan hệ là ý chí chịu thiệt thòi nhất. Bạn trai mất dần nghị lực lựa chọn, quyết định độc lập. Họ đem đủ thứ lý do cắt nghĩa ác vi của mình, rồi thỉnh thoảng theo tiếng lương tâm bỏ các việc tội lỗi ấy, rồi lại tái phạm. Yù chí thành ra làm việc như cao su, sau cùng có thói quen không quyết định được sắt đá. Tật hồ nghi có thể sinh ra nữa, nếu lương tâm cứ bị lấn áp: đàn áp chớ đâu có tàn hủy lương tâm được. Nên vẫn bị nói cảnh cáo. Mà bởi muốn sa đọa nên đánh trống lảng, tiếng lương tâm. Do đó hành động trong nghi ngờ. Ý chí còn kiệt lực vì đối tượng yêu không phải là sự thỏa mãn tình yêu trong sạch mà là ước vọng đê hèn trong phập phồng. , thưa bạn, sự giao thiệp rộng của bạn trai là nọc độc của tâm hồn khi họ bị ái tình sai lạc điều khiển.

13- Ưa Nựng Con Nít Đẹp.

Đến đây bạn cũng chưa thấy tôi bàn ngay vào bản chất ái tình của bạn trai. Từ đầu chương tôi đã nói vườn lòng họ có gió lạ yêu đương thổi phớt rồi tôi kể một số hình thức mà thứ gió lạ ấy xen vào. Trong mục nầy tôi lại cũng còn chưa bàn hẳn cốt tủy ái tình của bạn trai. Mà muốn bạn để ý ái tình ấy theo đà sinh lý phát triển trong cơ thể bạn trai ngày một tăng cường độ. Hồi lúc thơ ấu họ có kể gì đến các đứa bé ở gần họ đâu. Đứa nào xấu xí, xinh lịch, đen than, trắng tuyết, con gái, con trai, giàu nghèo họ coi như nhau cả. Chúng chỉ liên can đến họ là khi giựt bánh của họ hay họ muốn giựt kẹo của chúng. Nhưng vào tuổi dậy thì, bạn trai như tôi đã nói bắt đầu ngắm nét đẹp của thiên nhiên. Họ để ý, đứng nhìn, sửng nhìn và cười cách, ngạc nhiên nữa trước gương mặt cười hoa của đứa bé. Họ có tình cảm với đứa bé vì đứa bé có nhan sắc tự nhiên, đơn sơ, có duyên dáng thành thực. Sự trong sạch của nó cũng hiện lộ ra trong đôi mắt bồ câu và đôi môi đỏ tươi ướt nước miếng dịu dàng của nó. Bạn trai thích: muốn bồng đứa bé, véo mé mặt nó, khều càm nó, đánh nhẹ tay nó. Một ý thức sắc đẹp, duyên dáng và một thứ tình yêu mơ màng đã về trong quả tim bạn trai.

Tình bằng hữu. Tình máu mủ của bạn trai đối với gia đình sâu sắc nhưng thầm kín. Nó rào rạt tận đáy lòng của họ. Họ khác bạn gái ở chỗ là ít bộc bạch nó ra. Hoa niên đã về, các người thân mến nhất của bạn trai trong gia đình hình như bạn trai chưa cho là thỏa mãn. Họ muốn cảm thông đời sống với những người ngoài gia đình mà tiện nhất là các bạn chơi và bạn lớp của họ. Nói họ yêu mến các kẻ nầy thì không đúng mà nói họ không yêu thì cũng khó nói. Sao tự nhiên họ thấy thích những ai họ hạp. Ai ấy phải khác hơn là người trong gia đình. Có một điểm tâm lý sâu xa nầy là đối với người càng ruột thịt người ta càng ngại nhìn nhau, bàn tâm sự, mưu tính lý tưởng với nhau. Bạn trai không thoát khỏi định luật ngàn đời nầy. Mẹ là người mà họ trìu mến nhất mà cũng ngại việc tiếc lộ những tâm tư thầm kín. Nếu khi ai hỏi về đời sống uyên ương của cha mẹ, người bạn trai e thẹn khó nói, bỏ lãng thế nào, thì họ cũng có những thái độ ấy khi bàn vấn đề nam nữ với người trong gia đình. Bạn bè là người dưng đấy, mà họ khi tin cậy, dễ bàn nhiều chuyện mà có khi từ lâu chỉ một mình họ biết thôi. Đối với bạn chơi cũng như bạn lớp, ngoài những khi nói về tâm sự, bạn trai chia sớt nỗi vui buồn trong các cuộc sinh hoạt thường nhựt. Ai lớn tuổi rồi cũng có phút nhớ lại nhiều kỷ niệm êm đềm, thơ mộng của thiếu thời có nhiều bè bạn. Tình thiện cảm pha màu sắc ái tình của bạn trai đối với đối tượng của nó có thể sánh như bướm với hoa. Bướm bay thì nhất định đậu trên một hoa. Tình của bạn trai khi hướng ngoài gia đình thì phải đáp vào một đối tượng. Vì lẽ đó nhà giáo dục nên hướng dẫn bạn trai chọn bạn. Mấy câu "Gần mực thì đen, gần đèn thì sáng. Bạn hãy nói cho tôi biết bạn thường giao du với ai rồi tôi sẽ cho bạn biết bạn là người thế nào", mấy câu ấy của óc khôn Đông, Tây vì nghe thường quá cho ta là không quan hệ. Nhưng chúng chứa bài học cao quí. Bạn trai vô tình coi bè bạn mình, như một thứ thầy và có thể bạn làm đều là mẫu. Luật bắt chước phổ thông mà Gabriel de Tarde nói về đời sống xã hội, bạn trai áp dụng không ít. Nhiều bạn trai thành thực, ngoan ngoãn chơi ít lâu với những đồng niên xấu, trở thành gian xảo, cứng đầu. Vậy người lớn nên giúp bạn trai chọn bạn. Nói cho họ biết không nên khinh người nhưng phải trọng mình. Giá trị của mình hơn hay kém tùy rất nhiều ở kẻ mình kết bạn. Nhiều bạn trai thành thực và nông nỗi lắm. Họ chưa biết ai là tri kỷ nhưng có tật coi ai cũng là tri âm. Thấy bạn vui vui, hơi tử tế, hy sinh chút ít, vội cho là bạn tốt. Họ đem hết tâm sự ra phú thác. Họ nói cả việc rắc rối trong gia đình. Họ đem chuyện bạn khác, chuyện giáo sư, hàng xóm ra bàn. Bị bạn già hàm trống miệng đem nộp cho kẻ khác, xuyên tạc, mỉa mai, bạn trai đâm ra bi quan, cho đời là giả dối. Dại dột đem tâm tư tiết lộ cho kẻ xấu, đời họ hối hận thiên thụ Nên nhớ bạn trai dù tốt đến đâu hãy để ý cách sử dụng tiền bạc với nhau. Phần đông bạn trai quảng đại. Nhưng cũng có nhiều lòng bẩn chật, keo kiết coi tiền bạc như bánh xe. Những kẻ ấy có thể môi mép, ngọt như đường nhưng đụng chuyện chết ai nấy chịu. Đừng hời hợt hoan phí vì lời dua nịnh mà lúc tối lửa tắt đèn phải vừa khổ cực vừa tiếc than, vì bề trái của tình bạn. Cũng nên để ý bạn trai nếu có chết sống thân mật đến đâu mà có bóng giai nhân xen vào thì nghi kỵ, hiềm thù đến đó. Phải chơi với bạn theo tiên ngữ của nhà bác học Trương Vĩnh Ký: Tin tin, Phòng phòng.

14- Là Một Bạn Trai Hay Một Bạn Gái?

Trước khi vào lầu đài tình yêu, bạn trai đi ngang qua một nhà cầu tình cảm cao thượng gọi là tình tâm giao. Trong cuốn "Tâm lý bạn gái" tôi đã viết khá nhiều về vấn đề nầy nên ở đây tôi chỉ bàn những gì liên hệ đến tâm lý bạn trai và đến sự giáo luyện tình cảm của họ.

Quả tim rạo rực sóng gió yêu đương của bạn trai không bằng lòng ngưng lại cách luyến ái của nó trên bến tình bằng hữu. Bạn trai cảm thấy một niềm cô đơn xâm chiếm tâm hồn. Họ muốn trong số bạn chơi, bạn lớp có một tâm hồn như ý, chia sớt riêng nguồn tâm sự vô bờ bến của họ. Họ ngấm ngầm muốn người tri âm phải là một "họ thứ hai". Họ có lý vì chính Horace đã nói về Virgile, bạn của ông: "Là phân nữa của tâm hồn tôi: Dimidium animae meae". Họ thấy giữa chợ đời, không thấy ai quan tâm tới nội tâm của họ. Lúc xã giao họ phải giao tiếp bằng môi mép, còn cửa lòng họ kín như bưng. Người tri kỷ là người am hiểu họ, bằng kinh nghiệm, bằng trí sáng suốt, bằng sự tín nhiệm tỏ bày của họ. Giữa họ và bạn tâm giao có sự cộng thông đời sống tinh thần, tình cảm: người nầy lo sống cho người kia và hỗ tương tìm hạnh phúc cho nhau. Lòng bạn tâm giao là cung điện trong sạch ngạt mùi thơm thánh đức để họ phú thác tâm hồn. Họ sẽ đến đó những giờ phút đời họ nặng như chì, những khi cảm thấy cô lẻ trên đường đời và lúc hình như mọi thế nhân đều muốn bỏ rơi họ. Họ đến vạch màn kín đáo nhất của hang lòng, để người tri kỷ giải quyết cho những thắc mắc, nghi kỵ, khó khăn. Trong thời gian nầy ai hay sách báo nào bàn về tình tâm giao họ lấy làm hân xướng để tiếp chuyện, để đọc say mệ Họ không tin Aristote trong lời nầy: "Hỡi các bạn, không có tri âm". Họ tìm biết, những gương tâm giao như của các thánh Phao lồ ẩn sĩ với An tôn tu rừng, như một nhà cách mệnh nọ với tác giả cuốn "Người mẹ" để tin tưởng với tình tâm giao. Trong sự lựa chọn bạn tri kỷ bạn trai thường chọn một bạn đồng phái nhưng cũng có khi chọn một bạn gái. Trong mùa giao cảm của thứ tình nầy bạn trai thấy tâm hồn họ nhẹ nhõm. Họ chia sớt đời sống với bạn mình bằng những câu chuyện hay bằng thư từ.

Hơn một lần, tôi nói, xét cho kỹ tình tâm giao tự bản chất là cao quí. Thứ ái tình của đôi vợ chồng già cũng chấm cùng bằng tình tâm giao. Hầu hết những người làm cách mệnh đều có những đồng chí dám chết sống: đó là những bạn tâm giao lý tưởng. Biết bao nhiêu cây bút có thẩm quyền đã ca tụng tình cao cả nầy. Bà Swetchine nói: "lý tưởng" của tâm giao là tự cảm thấy "một" mà vẫn là "hai". Voltaire đã quả quyết: "Tình tâm giao của một vĩ nhân là ân huệ của một thần thánh". Trước tác giả nầy có Platon kỹ lưỡng căn dặn: "chỉ người nào yêu linh hồn bạn mới yêu bạn".

Người ta có thể làm một từ điển về danh ngôn ca tụng tình tâm giao. Nhưng bất cứ việc gì trên đời đều có cái nguy nầy là Sa tăn nhúng tay vộ Ngay trong cụm hường tâm giao có lem lỏi những gai nhọn. Thường thường trước khi đi sâu vào những vẻ đẹp tâm hồn, bạn trai tự nhiên thích những nét kiều diễm của thân xác người tri kỷ. Họ tìm một bạn lịch sự trai, có mái tóc quăn kiểu náo đó, có cặp mắt mơ huyền, có đôi môi tươi thắm, có giọng nói như rót mật vào tai, có thân hình thùy mị, lối đi đứng tha thướt. Cứ chung mà nói bạn trai lúc dậy thì, hay có bạn trai khác làm tri âm có tướng diện cô gái nhà lành. Có nhiều bạn trai không có ý tìm những điều kiện nầy rõ rệt nhưng rồi ngọn sóng ái tình trá hình trong tâm giao xô đẩy họ đòi hỏi những nét diễm lệ ấy. Vì lẽ đó, tình tâm giao của bạn trai có tính chất bồng bột, xao xuyến, mịt mờ. Những nhà tâm lý học gọi là thứ tình tâm giao lãng mạn. Nó căn cứ vào những điều kiện vật thể nên nó bắt bạn trai đòi luôn sự hiện diện của bạn mình. Tâm trí họ bị chiếm thường xuyên bởi hình ảnh người tri kỷ. Khi có tâm giao lãng mạn bạn trai khó làm việc, học hành ở xa bạn mình. Họ cũng không muốn bạn mình giao thiệp với ai lâu giờ họ lại tự nhiên nghe bẽn lẽn, e thẹn lúc nói chuyện cùng bạn lòng trước mặt bè bạn hay cha mẹ, thầy giáo. Thích nhất của họ là được gặp bạn ở nơi thanh vắng để tỏ bày khúc nôi của lòng. Chính Augustin và Rousseau đã qua thời kỳ mua bán thứ tình nầy. hai ông trong quyển "tự thú" của mình viết cách thời gian nhau hằng bao thế kỷ mà sự việc na ná giống nhau. Các ông cho biết mình sung sướng lúc kết bạn. nhưng là thứ sung sướng phập phồng, lo sợ. Người bạn trai có y tâm trạng nầy. Họ hay diễn lộ tình thương bằng những cử chỉ, tác vi, thái độ bên ngoài như tặng đồ vặt kỷ niệm, như trước khi đi đâu phải từ giã nhau, đi ngang nhau liếc cười, bắt tay siết mạnh và kéo dài. Có khi sau những giờ bàn tâm sự mà trong đó chia động từ "yêu nhau" không biết bao lần, họ từ giã nhau bằng nhữõng nụ hôn âu yếm.

Tôi không cần nói, bạn đã đón tình tâm giao nầy dọn đường cho thứ tình tâm giao mà những nhà tâm lý giáo dục gọi là tình tâm giao nhục dục. Tôi không bàn nhiều về thứ uế tinh nầy. Bạn cứ biết nó là ái tình đi trật đường ái ân tự nhiên. Có thể không nên gọi nó là tâm giao vì kẻ thi hành nó chỉ tìm lạc thú thể xác cho nhau. Nó cấu thành bằng những gặp gỡ khả nghi, những cái hôn sặc mùi xác thịt, những đá động tội lỗi, những bức thư tình mà người thứ ba đọc phải ôm bụng cười. Cũng có thứ tâm giao khác căn cứ vào sự lạm dụng lòng tốt của nhau, đeo mặt nạ tình yêu mà đục gân nhau để sống. Trong thứ tình nầy đừng ai đòi sự giao cảm. Oùc ích kỷ, hám lợi đã làm cho bạn trai quên mất chính cá nhân bạn mình mà chỉ lo cũng cố tình bạn để khai thác ở bạn những lợi lộc. Vì có những thứ tâm giao nói trên, nên tình tâm giao nhiều khi bị nghi ngờ. Monsabre dặn dò thanh niên: "Trước khi lao mình xuống nước người ta dò dòng sông. Cũng thế, bạn hãy dò lòng bạn trước khi giao phú mình cho họ". Bonnet thì bi quan ngạo nghễ: "Bạn hữu như xe tắc xi: Trời nổi giông tố thì người ta không thấy chúng". Sertillages sợ tâm giao là lạm dụng nên khuyên: "Yêu không phải là tìm lợi của mình mà muốn cái thiện". Người bạn nếu muốn ương trồng hoa cỏ lạ trong vườn mình là tình tâm giao, phải có một lập trường về nó sáng suốt và thánh đức. Hãy dọn tâm hồn trong sạch để rước bạn tâm tình của mình. Yêu bạn mình bằng tấm lòng vị tha, thành thực, lo xây hạnh phúc hiện thế và toàn phúc vĩnh cửu cho bạn. Hãy tưởng tượng giữa tim mình và tim bạn mình có sự trọng tài của Thượng đế là chúa tình yêu. Yêu bạn mình như một thần tượng duy nhất là lầm đường. Chế ngự tình yêu cho trầm tĩnh. Tình tâm giao lý tưởng là một kho vàng mà cho đặng giữ phải dùng nhân đức, chớ không bằng những bộc lộ tình cảm, có màu sắc nhục dục. Hãy tìm một tâm hồn thánh đức, thông minh, bặt thiệp hơn là một nhan sắc có thể giết hại linh hồn ta và làm cho đời ta hư đốn. Yêu ai là tự hiến và tận hiến cho người ấy. Nếu bạn chuyên tìm làm bạn tâm giao một người trai đẹp thì bạn nên nhớ con trai sẽ là đàn ông. Thời gian sẽ ăn cướp ở bạn những kiều diễm nơi thân thể người tâm giao của bạn. Họ sẽ không còn "con gái" cho bạn nữa. Một tình yêu như vậy sẽ tạo cho bạn một ngày mai đầy mắc cỡ, hối tiếc sau khi đã làm bạn mất giờ, mất của, có khi mất tiếng tốt nữa. còn coi bạn gái là bạn tâm giao, tôi không dám cho là không thể được. Nhưng tôi hồ nghi là khó quá. Sợ tình cầm cờ nó ra tình cầm sắt hồi nào mình không haỵ Chừng ấy hôn nhân không phải hôn nhân , tâm giao không phải tâm giao. Thứ tình quái thai có thể làm đời bạn lên mốc. Nên đoạn tuyệt là hơn khi với bạn tâm giao khác phái của bạn, bạn có những cám dỗ xác thịt. Còn các cơ hội gặp gỡ khả nghi dĩ nhiên không nên có: lửa gần rơm không trầy thì trụa. Oâng bà Việt Nam không nói bậy luôn đâu. Nếu bạn lỡ vướng vào một trong ba hình thức tâm giao tôi bàn trên thì nên hoặc điều chỉnh, hoặc đoạn tuyệt. Điều chỉnh ngay tình tâm giao ích kỷ. Nó hạ nhân cách của mình. Yêu là truyền cảm, trao đổi tâm hồn, tìm hạnh phúc cho đối tượng tình yêu của mình. Chia động từ "cho" nhiều hơn động từ "lãnh". Biểu lộ tình tâm giao bằng cách thể hiện tinh thần hy sinh. Nên gặp những linh mục, bày tỏ nỗi lòng và xin các vị giúp cho con đường sáng. Những lối chơi tìm bạn bốn phương thường có hậu quả hoặc buồn cười hoặc thê thảm. Nên giữ cửa lòng mình tân nghiêm. Cầu xin Thượng đế cho tìm được người bạn tâm giao lý tưởng để giúp nhau làm nên trên đời. Nên chọn người đồng phái. Nếu gặp người khác phái phải hết sức thận trọng. Coi chừng tình tâm giao thay vì đem lợi ích, lại như ung nhọt phá hoại tâm hồn và sự nghiệp. Dù tri âm tri kỷ vẫn nên cẩn ngôn. Có những chân lý phải nói và có những chân lý không nên nói. Mối tình càng thâm mà bội tính thì oán ghét càng cay độc.

15- Ái Tình Xuất Đầu Lộ Diện.

Bạn đã biết con tim của bạn trai vào buổi dậy thì đã chuyển mình: Họ nghe tâm tình luyến ái như gió lạ nhẹ nhàng phớt qua vườn lòng họ. Họ thấy có cảm tình với cái vẻ đẹp thiên nhiên. Họ thích vẻ đẹp của con nít có duyên. Lòng họ mở ra rộng hải hồ để rước bằng hữu. Họ lại tìm riêng trong khối bạn ấy một người tâm giao. Tâm tình yêu mến tư biệt nầy càng nồng nhiệt nếu họ bị sống trong một hoàn cảnh đóng kín. Vì lẽ đó người ta thấy sự tâm giao thạnh hành trong giới đầu xanh nhất ở những tổ chức mà bạn hay bạn gái lưu trú. Mặc dầu tìm được bạn tri âm, bạn trai thấy lòng mình chưa thỏa mãn. Họ nghe trong con người nội tâm có một sức mạnh xô đẩy họ tìm gặp những bạn gái. Lòng ham muốn có tính chất thơ mộng nhưng mang màu sắc lo âu, hồi hộp. Có nhiều bạn trai đã qua một thời kỳ tiết nghĩa tâm giao với bạn gái lớn tuổi hơn mình: trường hợp nầy rất thường xảy ra. Người bạn gái coi bạn tri âm như em và thông cảm đời sống tâm thần cách thân mật như trong bao nhiêu trường hợp tâm giao khác. Dĩ nhiên lối tâm giao nầy rất nguy hiểm vì nó có thể dẫn lần đến nhục tình. Người bạn gái vì hoàn cảnh nào đó không nghĩ đến việc tìm tình yêu ở kẻ lớn tuổi hơn mình sẽ đeo đuổi bạn lòng của mình bấy lâu naỵ Bạn trai trên đà phát triển về sinh tâm lý thường nhận thức ái tình cách khác hơn bạn tri âm của mình. Họ hay hướng về bạn gái nhỏ tuổi hơn họ. Họ chỉ để lại cho người bạn tâm giao cũ một chỗ vì nhân nghĩa trong tim họ. Trong xã hội có biết bao cuộc thất vọng cay độc, thần kín, không tiện tỏ bầy tâm sự về những mối tình éo le như vậy. Ban đầu bạn trai cảm thấy rụt rè trước một con người mà tâm hồn đối với họ là một vũ trụ mới lạ quá, có lẽ huyền bí lắm. Hồi trước trong thời thơ ấu họ hay nói, hay có thái độ khinh bỉ bạn gái là yếu đuối, có những lối chơi đàn bà. Bây giờ sao họ lại bắt đầu kính nể, có cảm tình dự bị sẵn và bất cứ lúc nào cũng có thể dành mọi dễ dàng để tiếp xúc với bạn gái. Tôi gặp nhiều bạn hay quạu quọ, ít giao thiệp với bạn trai khác, ngay lúc họ mới ngủ trưa dậy mà có bạn gái đến thăm họ, họ cũng niềm nở cười, coi ngỡ ngàng, khô khan mà vẫn cười. Còn nói chi cho những bạn trai bặt thiệp thì sự hợp mặt với bạn gái đều từ bản năng, họ bao giờ cũng thấy thích. Đứng trước bạn gái chẳng những họ để tâm hồn run động vì những nét kiều diễm bên ngoài như mái tóc mây quăn dợn, vừng trán dịu hiền, cặp mày ngây thơ, đôi mắt trong như nước hồ thu, gò má tợ hai chiếc hường, làn môi xinh thắm, đồng tiền và cằm đặm duyên. Mà nhất là họ thấy trong cách cư xử, xuyên qua lời nói, cử chỉ có những vẻ đẹp siêu nhiên: Sự hiền dịu, óc tế nhị, lòng hy sinh,tính phục vụ. Bạn trai thấy bản thân mình hình như cần những thứ quý báu ấy để được hoàn bị. Họ cảm thấy sự hiện diện của bạn gái là một đòi hỏi thầm kín của tâm hồn họ, một tâm hồn thèm khát niền an ủi, sự khuyến khích, ủy lạo.

Tất cả những nhận xét trên nói đến xu hướng ái tình thuần túy nhất của bạn trai. Aùi tình trong lành như giọt sương đầu cỏ. Nó chưa pha màu sắc của nhục tình. Tự bản chất ái tình là thánh thiện. Nó không phải của con người. Tạo hóa, theo nhà Thánh ký được linh ứng nói, là chính tình yêu: Déus catitasest. Vì yêu mến mà Thượng đế sáng tạo vạn vật trong đó có con người. Muốn chương trình tình yêu của mình được tiếp hành, tạo hóa truyền thống ái tình trong tâm hồn con người. Khi sáng tạo con người, Ngài đã sáng tạo trong tinh thần yêu mến. Lấy xương sườn của người nam thứ nhất là Adong để dựng nên người nữ thứ nhất là Evà. Ngài truyền lệnh cho hai ông bà nhân tổ chung sống, tương trợ và sanh miêu duệ hậu thế.

Aùi tình Ngài đặt trong lòng mỗi người là bí quyết để Ngài kết hợp người đàn ông và người đàn bà trong cuộc hôn nhân hầu thế Ngài kéo dài nhân loại. Quan niệm ái tình như vậy giúp ta thấy thoạt đầu, tình yêu chớm nở trong lòng bạn trai cũng như ở con tim bạn gái là tình trong lành, thánh thiện và tối cần cho nhân loại.

16- Ân Huệ Trên Các Ân Huệ.

Xét kỹ chương trình quan phòng của Đấng tối cao, người ta thấy người đàn ông được Ngài trọng đãi mà không mấy ai để ý. Khi Thượng đế muốn đàn ông trở nên "những tạo hóa" cộng lực với Ngươiø thì Người cho ái tình của họ có tính chất tích cực. Điều nầy tôi sẽ nói rõ ở mục sau. Aùi tình ấy được bổ túc bởi một ái tình khác cótính chất hiền dịu là ái tình của người nữ. Tôi nói bổ túc vì chính vai trò sáng tạo sự sống, bạn trai đã được lãnh ở Thượng đế cách hoàn bị hơn. Khi có con người, mà muốn cứu khỏi xiềng tội lỗi, làm cho con người thông cảm đời sống siêu nhiên của Thượng đế, có những đường lối sống thiện hầu ca tụng Tạo hóa, yêu mến người, Thượng đế cũng dùng tình yêu giao các phận sự cho đàn ông. Hầu hết Người giao các thánh tâm đồ, sau giao cho giáo phẩm. Bạn trai không nhận thấy đó là đặc ân mà bị quên lãng sao. Tôi khiêu gợi điều đó để đề cao mục đích ái tình của bạn trai trong công việc giúp Tạo hóa phổ biến nhân loại. Con người có xác và hồn. Thượng đế dành lại cho mình quyền sáng tạo một mình những linh hồn. Còn sự sinh sản thân xác, Ngài cộng tác với người nam và người nữ. Tôi biết khi người ta bàn vấn đề nầy cho bạn, thưa người bạn trai quen biết và chưa quen biết, người ta hay lòng dòng, xa xôi. Người ta có lý. Vấn đề tế nhị, phức tạp, hơi khó nói thẳng. Nhưng thưa bạn tôi biết sớm muộn vấn đề nầy sẽ đặt ra cho bạn, đặt ngay trong tâm hồn bạn. Vậy tôi nói thành thực. Tôi không nói đầy đủ chi tiết đâu. Chỉ nói đại cương. Bạn về sau tìm những sách trong sạch để hiểu rộng vấn đề hơn. Vì tình yêu có mục đích sáng tạo, nên ái tình mà tôi bàn với bạn trên kia, khi nó đi hết nốt nhạc thần tiên của nó, nó sẽ đến một bản hòa tấu tự bản chất là thánh thiện mà hay bị lạm dụng, hiểu lầm, nên thường bị coi là ô uế: tôi muốn nói nhục tình. Aùi tình tàng trữ nhục tình có năng lực giúp người bạn trai thể hiện nhiệm vụ làm chạ Do sự khôn ngoan vô bờ bến, Thượng đế đã sáng tạo người nam và người nữ với những khí cụ đặc biệt thuận hợp cho sự sinh sản. Trong thời ấu trĩ, các hạch sinh dục của bạn trai còn mầm nụ. Nhưng vào buổi dậy thì chúng được đầy đủ phát triển. Cho đặng một bông bí kết quả, bông cái phải nhờ gió hay ong bướm mang nhụy của bông đực sang. Sự hợp tác sinh lý nầy cũng giống về bản chất ở con người. Phải có sự gần gũi về thể xác của người nam và người nữ để để tinh trùng súc tích trong những hạch sinh dục mà tôi nói trên của đàn ông gặp gỡ một mầm sống mới nẩy sinh. Mà cho đặng công việc ấy hoàn thành và cho đặng hài nhi sau nầy được chu đáo dưỡng dục Thượng đế đã ủy thác trong người nam và người nũ ái tình. Aùi tình có màu sắc nhục tình. Nhục tình vì đó là động lực cho đời sống uyên ương của vợ chồng. Do mục đích cao cả ấy của chương trình sáng tạo của Thượng đế, nên một ái tình tự bản chất đưa đến nhục tình. Có một thời gian nào đó nó được nuôi dưỡng trong tình cảm lãng mạn. Nhưng sớm muộn nó cũng đi nốt nhịp điệu của bản đàn mà nó phải đánh để mục đích của Thượng đế được thực hiện.

17- Con Dấu Hợp Pháp Của Ái Tình.

Giấy bạc in ra khi chưa phát hành thì giống giấy bạc đang thông dụng nhưng khác có chút là cần có con dấu hợp pháp của chánh phủ để được giá trị thương mãi. Tôi muốn lấy ví dụ đó để làm sáng tỏ một góc cạnh của ái tình và nhục tình.

Đã quan niệm ái tình và nhục tình như trên tất đã am hiểu mục đích của nó là sinh con. Tiếc thay mục đích nầy thường ít được biết hay bị bỏ quên. Người ta hay có những lầm lẫn nầy. Lấy ái tình làm mục đích: Trai gái lớn lên thì phải yêu nhau, kiếm chỗ thanh vắng tỏ tình yêu bằng những việc hôn hít, bằng câu chuyện tâm sự.

Lấy nhục tình làm phương thế tìm nhục lạc: cho nhục tình là xấu mà vẫn tìm nhục lạc, tìm cách bẽn lẽn trong tinh thần che giấu. Có nhiều vợ chồng hợp pháp mà trong thâm tâm vẫn cho các việc tính giao là xấu.

Lấy ái tình, nhất là nhục tình là điều quái gỡ chỉ có sự tu hành là quý trọng, còn yêu nhau, có con cái là bậy, đáng khinh.

Lấy nhục tình làm mục đích của cuộc đời: tìm nó trong hôn nhân mà khi có đôi bạn rồi cũng đi tìm cách bất luân ở ngoài hôn nhân.

Thưa bạn! tất cả các quan niệm trên đều sai lầm không phải trai gái lớn lên là phải yêu nhau, lấy ái tình làm lý tưởng. Sự tương ái ấy là sự kiện tự nhiên có trong nam nữ thôi. Con người có tự do sử dụng nó hay hướng nó về những lý tưởng tuyệt vời hơn. Lên mười bảy nghe lòng rạo rực: bạn có ái tình qua hai mươi mấy tuổi bạn được cha mẹ hội ý lo cho bạn một người bạn trăm năm. Tôi nói bạn sử dụng ái tình cách phải lẽ. Dĩ nhiên là bạn vẫn sáng suốt coi ái tình là phương thế để sinh con và xây dựng hạnh phúc cho gia đình với bạn đời của bạn, chớ bạn không coi ái tình là một đồ chơi.

Còn bạn có một người bạn, đồng niên, sau buổi dậy thì cũng có tình yêu nồng nhiệt như bạn. Nhưng nam thanh ấy không để nó hướng về một người nữ. Họ thấy nguyên đời họ cần hướng cho Thượng đế và xã hội để giúp Thượng đế quan phòng làm nhiều việc hữu ích hơn cho đồng loại. Họ đem tình yếu ấy hiến cho Thượng đế và nhân loại: thế là họ đi tu, tu vì tận hiến, vì muốn hy sinh, giúp ích chớ không vì trốn đời ích kỷ. Đời họ tôi thấy rất lên hương! Mà phải có tâm hồn cao cả anh dũng lắm mới làm được.

Có kẻ lấy nhục tình làm mục đích của cuộc đời thì lầm lạc cũng y như kẻ khinh rẻ nhục tình. Nhục tình là phương thế Tạo hóa muốn con người dùng để truyền sinh nhân loại. Vì đầu óc hư đốn chuyên tìm nhục lạc thì nhục tình mới bị dùng sái chỗ, mới đáng gớm. Chớ nếu dùng nó cách hợp pháp nghĩa là trong hôn nhân thì nó rất tốt đẹp vì nhờ nó mà có nhân loại, trong đó có các vĩ nhân, có thánh nhân mà phần đông là người tu trì độc thân.

Điều tôi muốn nhấn mạnh riêng với bạn trai là ái tình, nhục tình chỉ nên đặt trong hôn nhân và phải đặt trong hôn nhân. Sự khôn ngoan của Thượng đế là: cho đặng một hài nhi ra đời, cho đặng cha mẹ khắng khít nhau, tìm hạnh phúc cho nhau, họ cộng lực nuôi dưỡng, giáo luyện nó phải có những lạc thú của ái tình và trong một khung cảnh hợp pháp là gia đình. Giấy phép vào ngưỡng cửa đó là hôn thú. Aùi tình hợp pháp, nhục tình hợp pháp, nhục lạc hợp pháp phải có con dấu hôn nhân đóng lên trên. Tình yêu do Thượng đế ban, hôn nhân do Thượng đế lập. Con người không có quyền tự thao túng, cho mình quyền sử dụng các cái ấy cách ngang tàng. Xã hội thời nay loạn nhất về quyền sử dụng nó.

18- Hai Tâm Trạng Thái Cực.

Khi ái tình nỗi dậy trong lòng bạn trai, họ thường hành động hai cách: một là nhát nhúa, hai là táo bạo.

Có bạn trai thấy một bạn gái tự nhiên mến. Muốn chào hỏi mà không dám, muốn nói chuyện mà chỉ ngó, muốn đến gần mà chỉ đi xa thôi. Đó là tâm trạng của một bạn trai thường có quả tim tế nhị, trong sạch. Nếu được hướng dẫn về sau họ sẽ lập gia đình tốt đẹp.

Trái lại có nhiều bạn trai khi ái tình gào thét và sau khi chịu ảnh hưởng của gương xấu, của xi nê, tuồng kịch, sách báo khiêu dâm nhất là ảnh hưởng của bạn dâm đãng, có nhiều thái độ thô lỗ, hì hợm, lì lợm, mất dậy đối với bạn gái. Người ta có cảm tưởng họ là người làm mồi ngon cho quỷ dâm dục và trong họ tất cả là hung hăng, tởm gớm. Jean Le Presbytre dùng một tiếng nặng nề kêu họ: Đồ chó má.

19- Phái Mạnh Hay Phái Yếu.

Tâm tình nhút nhát nói trên theo thời gian sẽ hết. Những cuộc gặp gỡ với bạn gái, làm cho bạn trai thích các lối chào hỏi, chuyện vãn, giúp đỡ nhau. Nhưng rồi sự quen lớn hay làm cho bạn trai có tập quán thấy cần có sự hiện diện của bạn gái. Tập quán nầy dĩ nhiên có mầm mộng từ trong tâm địa bạn trai. cứ chung mà nói hai bạn trai gái gặp nhau, chính bạn trai bị lôi cuốn ngó nhìn bạn gái, muốn đến gần nói chuyện với bạn gái hơn. Mà thưa bạn, ở đời cái gì lôi vật khác thì vật khác ấy phải bị chi phối không? người ta hay nói đàn ông là phái mạnh nhưng dưới góc cạnh ái tình tôi thấy đàn ông bị chi phối nên thỉnh thoảng tôi gọi đàn ông là phái yếu. Nói vậy không phải tôi phủ nhận ý chí bạn trai, không ca tụng những vai u thịt bắp của họ. Không, tôi vẫn kêu họ là phái mạnh một phần nào. Tôi nói phần nào vì lắm lúc tôi nghĩ: trong gia đình người đàn bà ít nằm nghỉ, lo làm các việc nhỏ nhặt suốt ngày, gọi được là làm nhiều việc hơn đàn ông, ít ăn uống hơn đàn ông, lại phải sinh đẻ mất nhiều sinh lực mà tại sao phần đông sống lâu hơn đàn ông? Phần đông chúng ta còn bà nội, bà ngoại nhiều hơn ông nội, ông ngoại. Tuy suy nghĩ như vậy, tôi không dám quả quyết đàn ông là phái yếu về quan điểm nầy. Nếu xét mặt tình cảm thì tôi nhất quyết bạn trai là phái yếu chớ không phải là bạn gái. Tôi nói rõ ý tôi thêm: bạn trai là phái yếu lúc tình yêu mới nở giữa hai tâm hồn khác phái. Còn khi bị dụ dỗ, kích thích thì phải nói thẳng bạn gái không can đảm lắm để giữ mình băng tuyết. Người ta nói đàn bà hay khiêu chiến mà không biết tự vệ. Trên mặt trận ái tình, đàn bà vô tình hay hữu ý có nhan sắc, có duyên dáng, ưa chưng diện, nói năng mặn mà, thích hy sinh, chiều chuộng tất cả những cái ấy khiêu khích quả tim đàn ông. Một khi kẻ nầy bị ái tình, nhục tình chi phối thì đàn bà không đủ nghị lực để từ chối sự mua bán tình yêu. Như vậy xét toàn diện về vấn đề ái tình, người ta thấy bạn trai bạn gái gì cũng có lúc yếu đuối. Muốn trong sạch nếu không ở trong hôn nhân thì phải có lý tưởng tu đức và lánh các dịp hiểm nghèo.

20- Chim Xanh Đã Đáp Vườn Lòng.

Tôi sợ viết mục này bị bạn trai trách là đòi hỏi bạn nhiều quá. Nhưng sự trách cứ vì hạnh phúc của bạn thì tôi xin chịu. Trước khi bước vào ngưỡng cửa hôn nhân , quả tim bạn như một cánh bướm thèm đậu. Từ bản chất tim bạn là yêu mến, nó thúc đẩy bạn đi đến đối tượng của nó. Rồi nhân một duyên may nào đó một cánh chim xanh đã đáp vườn lòng bạn. Người gái ấy bổng nhiên làm thần tượng trong tâm hồn bạn. Xuyên qua lớp kiến tình yêu, bạn thấy người yêu của bạn là tuyệt sắc, tuyệt tài, tuyệt đức. Hồi đó tới bây giờ bạn biết tình yêu nhưng chưa sống tình yêu. Bây giờ từng giây phút thưởng thức thú vị của tình yêu bằng cách tưởng tượng hình ảnh người đẹp. Cũng như tôi. Jean Le Presbytre nói: "Bạn yêu người tình cách cao thượng, khiết bạch, siêu nhiên như người ta yêu một thiên thần". Tôi lại mừng cho bạn vì khi yêu bạn được người yêu trả lại bằng mối tình đầu nồng thắm. Bạn khỏi bị cảnh mà một thi sĩ thanh niên ba chìm bảy nổi với ái tình đã viết:

"Yêu là chết trong lòng một ít.
Cho thì nhiều nhưng chẳng lãnh bao nhiêu.
Người ta phụ hoặc thờ ơ chẳng biết"

Tôi lại không hồ nghi bạn không đủ ý chí, đủ ý chí để bị ái tình quấn quít như tác giả cuốn "Comédie divine" bị hình ảnh Béatrice luôn chi phối đầu óc. Duy có điều nầy tôi sợ là thường những mối tình đầu thơ mộng bao nhiêu hay gây cho người ta hối tiếc về sau bấy nhiêu. Tại người hay tại tình? Có lẽ tại cả hai, mà tại người nhiều hơn. Tình tự nhiên có, nó mạnh như vũ bảo. Than kinh còn nói ái tình mạnh như sự chết. Tuy vậy, người ta có thể chế ngự nó được. Bằng chứng trong công giáo có bao nhiêu thánh khiết trinh. Bà thánh Maria Gorếtti vì được phong thánh vì dám chết khiết bạch dưới lưỡi dao oan nghiệt của chàng Alexandre, tôi không dám xin bạn tiêu diệt ái tình trong bạn đâu. Tôi lại không dám đòi hỏi bạn tử đạo để bảo thủ lòng khiết bạch. Tôi chỉ muốn bạn đề phòng ngón tay phá hoại của Sa tăn. hôn nhân hỏng, thưa bạn, đời mình có thể hỏng luôn. Vì hạnh phúc của bạn và của người bạn yêu, tôi ước muốn: Bạn có một tình yêu luôn trong sạch, căn cứ trên bộ Óc sáng suốt và ý chí gang thép.

Người bạn trăm năm của bạn, ngoài ra nhan sắc mà bạn say mê còn có những đứctính làm cho con người bạn lúc sống chung ngày một tốt đẹp hơn.

Tình yêu của bạn được bộc lộ ra trong những lời nói, thái độ cung kính con người mà bạn sẽ trao thân đổi phận.

Trong khi trao đổi đàn lòng, người bạn trăm năm sẽ là nguồn an ủi cho bạn, phương thế giúp bạn thành công và là kẻ giữ gìn bạn sống thanh sạch, tiến phát trên đường tu đức. Những ước muốn nầy có lẽ bạn cho là đòi hỏi quá. Nhưng, thưa bạn, nếu không vậy thì tốt hơn bạn đoạn tuyệt. Không nên đi mua một hai thú vui chóng qua mà phải bán danh tiếng, cùng bao nhiêu vật bán của tâm hồn. Một cuộc giao duyên không đi đến hôn phối keo sơn sinh ra biết bao nhiêu ác quả. Trước khi dứt mục nầy tôi xin kể cho bạn trong những hậu quả đáng khiếp của kẻ giỡn ái tình. Bạn dư biết ái tình của nam nhân là ái tình bồng bột và có xu hướng lan rộng. Khi thuyền tình bạn cắm một bến nào đó, bạn phải lựa chỗ xứng đáng để quăng neo. Bạn cứ để cho ngọn sóng tình dục xô đẩy thề sông hẹn biển. Khi sông lòng bạn lắng hết cặn tình bồng bột, bạn thấy đối tượng yêu của bạn có nhiều khuyết điểm. Bạn nhổ neo dời thuyền sang bến khác. Người tình cũ, thưa bạn, sẽ là một mối lo đáng sợ cho bạn. Ngay khi bạn không hể yêu ai kia, bạn sẽ có không biết bao nhiêu người yêu bạn và nếu bạn lỡ vô tình có thái độ thân mật với một người nào, thì có hằng mấy ngọn lửa ghen tương bán rao bạn cho bỏ ghét bằng những chỉ trích mỉa mai thật là chanh ớt. Đó, ngay khi bạn không bị buộc trói bởi một mối tình nào mà còn vậy, huống hồ neo tình bạn đã quăng sâu quá dưới một bến lòng. Bao nhiêu điều bí mật vì tín nhiệm nông nỗi bạn mắc phải lúc yêu đương cho người tình cũ, họ lôi ra bán rao tiếng xấu bạn. Đó là tôi chưa nói họ có thể trả đũa bạn bằng những phương thế có tính chất võ lực. Nếu không hại được thân thể của bạn và người duyên mới của bạn thì tên tuổi đã bị diềm xuống đất đen. Vậy khôn ngoan nhất là cẩn thận với ái tình, bảo vệ mối tình đầu, thánh hóa nó. Thỉnh thoảng nên suy nghĩ về ý nghĩa của mấy vần thơ nầy:

"Tim ân ái trường tình rên đau rát,
Người đẹp mê: chỉ lúc ở xa thôi.
Hoa có hương, mấy chiếc nở suốt đời?
Tình chỉ thú cho những giờ mộng nhớ!"
o0o
Mồi xác thịt bẹo mời ai khát đói.
Diện sắc duyên hâm lại khối tình hôi.
Kho vi trùng son phấn mả tô vôi.
Càng trụy lạc càng gớm nhờm hối hận.

21- Cốt Tủy Của Ái tình Bạn Trai.

Dưới đây bạn và tôi ta thử căn cứ vào mục đích của ái tình để phân tích cốt tủy ái tình của bạn trai. Tôi đã bàn vấn đề nầy trong "Tâm lý bạn gái". Tôi xin lược trích một đoạn.

(Aùi tình của phái mạnh tự bản chất là ái tình căn cứ trên bản năng truyền sinh. Chúng tôi biết có nhiều lòng trai khi yêu ai có thiện chí lắm, có những ý tưởng trong sạch cao cả lắm, nhưng cứ chung mà nói, ái tình của họ mặc dầu họ không ý thức, tàng trữ yếu tố xô đẩy họ đến chỗ chiếm hữu người bạn gái mà họ mến yêu. Mục đích ám tàng của một nam thanh khi trao đàn lòng với một thiếu nữ là làm chủ thiếu nữ ấy. Xương sống ái tình của họ là yếu tố ích kỷ. Yêu ai người trai không yêu cá nhân kẻ ấy mà yêu để trả lời bản năng muốn hoàn toàn xâm chiếm quả tim một người để thỏa mãn cặp mắt hiếu sắc cách tự nhiên và sự thèm khát thỏa mãn bản năng chia sớt sự sống cũng tự nhiên của mình.

Bởi yếu tố xô đẩy ái tình của phái mạnh là bản năng truyền sinh nên ái tình của họ pha màu sắc tình dục và bám vào sắc đẹp. Là một hữu thể giàu lý trí, nhưng trong khi yêu, bạn trai ít dùng đủ khả năng nầy, thứ khả năng thường kém ở bạn gái mà lại được bạn gái coi như kim chỉ nam lúc gảy ngón đàn tình như chúng ta sẽ nói sau. Căn cứ trên tình cảm ái tình của bạn trai thường là thứ ái tình người ta gọi là "ái tình tiếng sét". Nó bồng bột say mệ Nó xô đẩy người bạn trai thề sông hẹn biển, thích nói cùng tình nhân của mình yêu kẻ ấy lắm lắm và đặc biệt là họ dễ dàng bội bạc với lời thề bởi lúc tuyên thệ họ không dùng lý trí để ý thức trách nhiệm của điều mình quyết định, mà chỉ dùng tình cảm là thứ tình lửa rơm. Bởi yêu bằng những tình dục nên người bạn trai có thể vừa yêu vừa tàn hủy một thiếu nữ bằng thuốc độc, gươm dao, nếu có kẻ ấy không trở thành tư sản của họ. Một thanh niên trong cơn lốc của ái tình mà hai phần ba bản chất là tình cảm nông nỗi có thể làm bao nhiêu việc anh hùng, tốn hết tài sản, chịu đủ mọi nhục nhã, liều mạng sống nữa, miễn hy vọng chiếm hữu một trái tim khác phái mà họ tôn thờ.

Chúng tôi đã nói ái tình của nam giới bám vào nhan sắc. Quả vậy. Bạn thấy cách chung người nam giàu tình yêu lúc còn xuân xanh. Bạn thấy người nam hay bội bạc hơn người nữ. Bạn thấy họ sẽ hết yêu một bạn gái khi kẻ ấy tàn sắc Tây Thi, mất giọng oanh vàng, có da mặt bị rỗ vì lên trái, hàm răng sún vì một rủi ro nào đó. Và bạn ngạc nhiên ư? Không có gì lạ cả. Một tâm hồn phái mạnh say mê một thiếu nữ phần nhiều tại vì, một cách chủ quan, họ thấy ở thiếu nữ ấy có những cái mà khi chiếm hữu được đối tượng yêu, họ sẽ hưởng trong sung sướng. Những yếu tố thu hút ái tình của họ là hình dáng thướt thạ Gương mặt trái xoan, nét mày cong dịu, cặp mắt gợi tình, làn da mời hôn, đôi môi tình tứ, cái càm duyên, tay chân mỹ miều biểu lộ sự mềm mại, sự an ủi là những điều họ thèm như người bịnh thèm sống. Trong mười thanh niên có đến tám người không yêu vì người tình mình học giỏi, có đầu óc cao thượng, có những hành vi anh hùng mà yêu vì cái mà người ta gọi là nhan sắc. Bởi sinh vào nòi hiếu sắc nên giống nam lúc chưa chiếm đoạt một tâm hồn phụ nữ thì yêu kẻ nầy gần thành điên dại song khi bước vào hôn nhân rồi, ái tình của họ bớt cường độ. Hãy nghe Gina Lombroso trong cuốn "Tâm hồn đàn bà" đã nói cách chí lý: 'Chính bởi ái tình của đàn ông nối chặt với sự khoái lạc chiếm cứ vào họ yêu đàn bà nào họ chưa làm chủ được, hơn là người đã thuộc quyền họ, họ yêu vị hôn thê hơn là vợ của họ".

Trong cuộc tâm giao vì nhục dục, người bạn trai cũng có thứ ái tình như vậy. Cậu trai nào có dáng điệu thiếu nữ thì họ mê như người ta mê đàn bà và một khi họ cam kết xây đời bằng hữu keo sơn nơi kẻ ấy rồi thì họ bắt đầu hết yêu kẻ ấy ngay và bắt đầu yêu cậu trai khác. Họ cứ như vậy mà yêu cho đến khi nào họ thỏa mãn được bản năng truyền sinh. Khỏi cần nói bạn cũng dư biết tình yêu của một chàng thanh niên đối với một thiếu nữ nồng nhiệt hay lạnh nhạt tùy kẻ nầy đẹp ít hay đẹp nhiều. Người gái càng đẹp càng duyên, càng trở nên đối tượng mà ai cũng ngắm nghé thì người thanh niên càng đổ dồn tình yêu vào họ. Nếu họ càng trở thành một kẻ đáng thương hại, dù có tâm hồn cao thượng thì người thanh niên càng bớt yêu họ.

Có lẽ bạn trách nam giới là đê hèn vì có ái tình ích kỷ, đượm màu nhục dục, hiếu sắc? Phái mạnh thành thật nhận sự trách cứ ấy. Nhưng nguyên nhân là tại trong đường gân thớ thịt của họ có khuynh hướng thông truyền nòi giống, khuynh hướng mà tạo hóa khiến họ có.

Chắc chắn khi nghe bạn trai phân tích bản chất ái tình của bạn trai như trên bạn dư biết chúng tôi chỉ nói thứ ái tình tự nhiên, thứ ái tình chưa chịu ảnh hưởng của lý trí, ý chí và giáo dục. Ba yếu tố nầy có thể giáo luyện con tim của bạn trai và giúp họ siêu hóa ái tình của mình, nếu họ biết rèn đúc đầu óc thông minh, anh dũng và hấp thụ những lời khuyên dạy bổ dưỡng của những người già kinh nghiệm, tài đức. Và khi biết bản chất ái tình của phái mạnh, tất nhiên bạn đoán trúng chúng tôi muốn nhắn bạn điều gì. Chúng tôi không bảo cùng bạn rằng người nam nào cũng "thèm thịt sống", chỉ biết hiếu sắc, đòi làm chủ bạn đâu. Rất có thể nhờ biết làm chủ tâm hồn, nhiều người trai có ái tình tốt đẹp lắm. Bạn cứ lạc quan. Nhưng chúng tôi xin bạn đừng hiểu lạc quan là ngây thơ hay nói đúng hơn là khờ dại coi trái tim thanh niên nào cũng thật và tưởng lòng nào cũng yêu mình như mình yêu họ. Chúng tôi ước ao bạn thi hành đức thận trọng trong việc lựa chọn bạn trăm năm đó.

22- Bạc Như Vôi.

Nghiên cứu cốt tủy của ái tình bạn trai như trên ta nhận xét về mặt tình cảm, bạn trai tự nhiên, ít có lòng chung thủy. Mấy tiếng về mặt tình cảm tôi nói với cố ý. Cái xu hướng đem tình yêu của mình vào một đối tượng rồi từ ái tình tiến đến nhục tình, bạn trai có cách tự nhiên. Mà tình yêu có mục đích truyền sinh, phát triển một phần lớn căn cứ vào sự nhận thức nhan sắc. Ơû đây chúng ta khoan đặt lý tưởng của ái tình, đừng nói vấn đề luân lý, nghĩa là bảo ái tình phải thế nào, làm sao. Chúng ta nói cái bản chất thuần túy của nó. Phải nhận nhan sắc là cái cớ của ái tình nhất là nhục tình của bạn trai. Hoặc là người ta thực hiện nó hoặc phủ nhận nó mà sống độc thân, thanh khiết. Mà một khi lao mình vào thì trước sau, dù muốn dù không nó cũng dẫn đến nhịp đàn tối hậu của bản nhạc yêu đương là việc tính giao. Tôi vẫn trong cơ cấu ái tình bạn trai cũng có những yếu tố tinh thần. Nhưng tôi muốn nói thẳng cái xương sống của nó, cái lý do tồn tại của nó là phương thế giúp người nam nữ cộng lực với tạo hóa phổ truyền nhân loại. Mà ái tình căn cứ vào nhan sắc, khi nhan sắc tàn, hay có khuyết điểm chi đó, nó sẽ phai lạc hay chấm dứt. Chúng ta nên nhớ vì số phận long đong của ái tình người nam, người ta mới để ý đến sứ mệnh sự cần thiết của sứ mệnh làm chồng, trách vụ làm cha: tất cả nó trói người nam bền vững trong đời sống hôn nhân nhất phu, nhất phụ. Lại thêm cái hàng rào tôn giáo, luân lý, pháp luật khiến người nam phải chung thủy với bạn trăm năm. Tôi quyết nếu không có những lý do cao thượng trên, và hàng rào nầy thì rất ít đàn ông coi bạn tình nào là trăm năm lắm. Tôi chủ trương quả quyết ái tình, nhục tình của đàn ông, trong đó có bạn trai tự bản chất bạc như vôi. Vì hiểu như vậy, người ta không còn ngạc nhiên sao trong xã hội, đàn ông vụn trộm ái tình hơn đàn bà, có vợ chính thức mà vẫn đi nhà điếm, có nhiều vợ lẽ công khai. Người ta không thấy làm lạ khi không có gọng kèm hôn nhân , họ làm hại dễ dàng bao nhiêu lòng băng tuyết của thiếu nữ, thay đổi bạn tình như thay áo. Tội nghiệp biết bao thiếu nữ, tôi muốn nói riêng những nữ sinh, vì dốt tâm lý ái tình của bạn trai, vì non nớt trong sự chọn đá thử vàng nên phải làm mọi cho bao nhiêu nhả trảo của quỹ Sa tăn. Tìng trạng nầy đang tuiếp diễn ở ngoại quốc hay trong nước...

23- Tôi Đã Quyết.

Về đường ái tình, đàn ông là phái yếu, rất yếu, yếu từ bản chất, yếu nếu không có thánh sủng, ý chí và lánh dịp tội, sẽ vô phương tránh được những sự sa ngã. Mà nên nhớ các phương thế nầy độc lập với bản tính đàn ông là bản tính: tự nhiên thông ra mà không thông ra hoàn toàn. Bạn thấy khó hiểu? Tôi xin tự giải thích. Trong "Tâm lý bạn gái" tôi coi đàn bà chính là tình cảm, các đường gân thớ thịt của con người bạn gái tri âm nhiễm tình cảm. Vì đó, yêu ai bạn gái yêu với tất cả con người vật thể và con người tâm lý. Trong đời sống ái tình bạn gái lắm lúc chính tình cảm chi phối lý trí, lương tâm, ý chí. Vì có ái tình căn cứ vào cảm tình đó mà nàng Andromaque của Racine từ chối quả tim của Prrhus vì đã trót yêu Hector. Sự tận hiến nầy bạn trai dù muốn dù không, không có được từ bản chất. Trong con người bạn trai có hai lực lượng kình chống nhau là lực lượng tinh thần và lự lượng tình cảm. Bạn trai khi yêu ai họ cũng yêu mạnh mẽ vậy, nhưng sự cúng hiến trái tim không chịu ảnh hưởng của trí tuệ và ý chí. Thành ra đời tình ái của họ tự nhiên chung thủy mà không hiểu rõ tâm lý ái tình của họ. Họ có thể vì trí tuệ, ý chí đeo đuổi suốt đời quả tim người vợ trong hôn nhân mà vẫn làm việc hoa nguyệt cách dồi dào tình cảm với bất cứ kỷ nữ nào. Bạn gái chỉ đứng góc cạnh tình cảm, xin bạn trai sự keo sơn thì phải ngã gục dưới lưỡi dao bội bạc của họ. Bạn gái đừng suy bụng ta ra bụng người. Bạn không bao giờ yêu ai mà không đã tận hiến. Bạn đã yêu ai rồi dù có yếu đuối bán thân làm mồi trụy lạc cho kẻ khác, bạn vẫn nhớ tình xưa. Có Nguyễn Du biện hộ bạn bằng những lời Kiều nhớ Kim.

Tưởng người dưới nguyệt chén đồng,
Tin sương luống những rày trông mai chờ.
Vui là vui gượng kẻo mà.
Ai tri âm đó, mặn mà với ai.


Bạn mà đã ghét một đàn ông nào thì có thể khi đàn ông đó lên đoạn đầu đài, bạn muốn cho gươm máy làm việc lẹ để bạn coi đầu họ rơi. Còn bạn trai không vậy. Tôi nói tắt: bạn trai yêu bằng bản năng tính dục còn làm điều gì ngoài việc yêu thì bằng ý chí, trí tuệ. Thưa bạn, các nhận xét nầy về hai ái tình nam nữ, ta có thể nói bạn trai đa tình không thua bạn gái. Nếu trời đã sinh ra một "quốc sắc" như Thúy Kiều mà đa tình đến nỗi vượt lễ giáo

"Xắn tay mở khóa động đào.
Rẽ mày trong tỏ lối vào thiên thai
Xăm xăm băng lối vườn khuya một mình"

Thì Tạo hóa cũng đã sáng tạo. "Thiên tài" như Kim Trọng đa tình đến nỗi nghe tiếng đàn bà mà

"Sóng tình dường đã xiêu xiêu.
Xem trong âu yếm có chiều lả lơi".


Cả hai đều rất đa tình nhưng chất đa tình có một vài nét khác nhau. Bạn gái có thể thờ lạy một đối tượng yêu, miễn đối tượng nầy có tâm hồn cao quý và họ bất chấp nhan sắc. Thiếu gì đàn bà chim sa cá lặn ưng những ông chồng mà gương mặt xấu xí đến nỗi con nít thấy khóc ròng. Bạn trai yêu bạn trăm năm vì nhan sắc thấy bạn mình có những tật xấu như láo ăn, thèo lẻo, giả dối, bạn trai tuy không nói ra nhưng không bằng lòng. Có thể những khuyết điểm nầy là mầm ly khai của hai khối tình khi tình nhục của bạn trai đã loãng.

24- Mang Màu Sắc Xác Thịt Hơn.

Đa tình thì bạn trai và bạn gái như nhau. Nhưng bạn trai chẳng những có ái tình tự bản chất thiên về xác thịt mà còn hay diễn lộ thứ ái tình nầy trong khi giao tiếp với bạn gái, kể cả kẻ mới quen biết. Bạn gái không phải không bị nhục tình cám dỗ nhưng có thể dễ dàng đứng trên lãnh vực ái tình thuần tình cảm để tiếp chuyện lâu với người yêu. Còn bạn trai khó giữ được ái tình khỏi bước sang nhục tình. Yêu của bạn trai là chiếm hữu quả tim người yêu, là bộc bạch tình yêu bằng những tác vi xác thịt. Vì có căn tạng tính dục như vậy nên bạn trai lúc gặp bạn gái nhan sắc hay khi bàn chuyện với người yêu hay có cái ngó dài đắm đuối, hay tỏ ra những thái độ âu yếm. Cũng vì lý do nầy mà trong đời sống uyên ương vợ chồng sau thời gian sống chung nhau lâu, lúc gần nhau vợ hay bàn tâm sự, thích thú vị của sự trao đổi tâm tình, còn chồng hay bị cám dỗ ngày về sự tìm kiến nhục lạc. Hai tâm hồn khác phái mới yêu nhau, thường người trai thiên về xác thịt. Nguyễn Du quả là nhà tâm lý sâu sắc khi ông để Kiều thốt ra những lời nầy lúc chàng Kim bị lửa nhục tình xô đẩy cám dỗ nàng làm việc nguyệt hoa:

Đã cho vào bực bố kinh.
Đạo tùng phu, lấy chữ trinh làm đầu.
Ra tuồng trên bộc trong dâu.
Thì con người ấy ai cần làm chi.
Phải điều ăn xổi ở thì.
Tiết trăm năm nỡ bỏ đi một ngày.


25- Cách Yêu Của Bạn Trai.

Tình của bạn trai cuồng bạo, hướng về sự thông đạt để chiếm hữu mà không tế nhị bằng của bạn gái. Có thể nói tình của bạn gái vừa có chiều sâu ở nội tâm vừa có chiều rộng ở ngoại diện. Còn tình của bạn trai sâu ở trong lòng hơn là rộng và tỷ mỷ ở mặt ngoài. Nói vậy không có ý bảo bạn trai lúc yêu không biết tỏ ra âu yếm. Biết, nhưng sự âu yếm nầy có bản chất xác thịt ẩn tàng bên trong. Đàn tình của họ không ngân tế nhị bên ngoài nhiều, điều mà bạn gái rất sở trường. Một cái nhăn trán, nhướng mày, chớp mắt, trợn mắt, liếm môi, cười mỉm, gật đầu của bạn gái nói lên sự theo dõi theo kiểu nào đó của nguồn tình cảm của họ. Còn bạn trai xem ra "vụng" về nghệ thuật biểu lộ tình cảm yêu. Bạn gái nào không hiểu ái tình bạn trai lắm lúc tưởng bạn tình của mình lãnh đạm, thay lòng đổi dạ mặc dầu kẻ nầy đang say mê họ. Bạn gái, vì phán đoán ái tình bằng tiêu chuẩn tình cảm, đòi hỏi tiếng đàn yêu của bạn trai ngân, dài tiết điệu tình cảm trong khi bạn trai bước lẹ quá từ ái tình đến nhục tình. Bởi có lối yêu muốn chiếm hữu tim người cách chớp nhoáng nầy mà nhiều người bạn trai hay chọc ghẹo hay gây nhiều ác quả về pháp luật. Cũng bởi hiểu biết hai lối yêu của nam và nữ, người ta không lấy làm lạ tại sao ít nghe bạn gái làm bậy bị bạn trai mắng mà ngược lại thì thường như cơm bữa.

Nếu bước ra khỏi lãnh vực ái tình, bạn thấy bạn trai vẫn có tính đơn sơ mà nguyên nhân là vì họ nặng sống theo tinh thần hơn theo tình cảm. Giữa cuộc giao tế xã hội, bạn gái không phải chủ trương giả dối nhưng ưa làm cho các việc ra phiền toái. Họ đi sâu vào chi tiết, họ ngừng ở phương thế, tiến chậm đến mục đích. Bạn trai thì thẳng như ruột ngựa, ưa đại cương, tổng hợp. Bạn so sánh hai lối trả giá mua hàng của bạn trai và bạn gái thì biết. Bạn trai, mẹ thường không dám cho đi chợ mua đồ ăn gia đình là tại nhữngtính trên,tính làm cho họ ít cò kè bớt một thêm hai,tính trả một đồng rưỡi, một đồng tám khi người ta thách hai đồng. Hay lối cho tiền bánh đứa ở của ông bà trong một gia đình giàu nói lên haitính khác nhau của nam và nữ. Tóm lại căn tạng của bạn gái phức tạp còn căn tạng của bạn trai đơn giản. Lối sống xã hội nhất là lối sống tâm hồn của hai phái khác nhau: bạn gái ưa tỷ mỷ, chi tiết, tình cảm tế nhị, bạn trai thích đại cương, bước lẹ từ ái tình sang nhục tình.

26- Một Quái Tật.

Trong (L'âme de l'dolescent) P. Mendousse viết: "Có nhiều nam thanh trong mọi xứ và mọi hoàn cảnh sống đã mắc tật thủ dâm một mình". Khi đã đọc các mục trên, chắc bạn không ngạc nhiên lắm khi đọc nhận xét rất đúng nầy của Mendoussẹ Cách yêu của bạn không lấy sự căn cứ vào tâm tình tế nhị, nhân nghĩa làm chánh mà từ bản chất ái tình của họ có xu hướng thông đạt ra ngoài, chuyển đến nhục tình. Nhục tình xô đẩy họ đến nhục lạc. Vì nguyên nhân cột trụ nầy mà bạn trai mắc tật thủ dâm đơn độc hơn bạn gái. Cách chung bạn gái đi từ sự sung sướng trao đổi tâm hồn, hòa mình trong lạc thú yêu đương rồi mới đi đến nhục lạc. Còn đa số bạn trai coi vui thú tình cảm là cái bàn đạp để bước ngay sang thú xác thịt nên họ có thể tìm cách đơn độc nhục lạc mà không cần sự trao đổi tâm hồn. Ngoài ra nguyên nhân trên người ta có thể kể nhiều nguyên nhân khác gây ra tật thủ dâm đơn độc như: bị bịnh ngoài da hiểu là ghẻ hay lác ở cơ quan sinh dục, ở dơ, bị gia truyền dương mai, ít hoạt động. Kết quả khốc hại của dâm tặc nầy thì vô số. Bạn trai mắc nó, sức khỏe kiệt quệ ngó thấy: toàn thân gầy ốm, nước da vàng bủn, mặt nhiều nếp nhăn, mắt hoa mờ, tai ù, tim đập nhanh và không đều, vai rút, gối run.

Về đường tinh thần có những ảnh hưởng đáng tiếc nầy: Trí nhớ mòn mỏi đi, trí tuệ mịt mờ, ý chí bạc nhược, trí tưởng tượng khô cạn. Bịnh nhân nghe trong mình nặng như đeo chì, không muốn làm việc, hay buồn và ưa nằm dã dượi.

Trong buổi dậy thì, ngoài nhiều bạn trai mắc quái tật đơn độc và trên con số không nhỏ mắc chứng đồng tính ái tức là hai người nam yêu nhau. Lửa nhục tình lắm lúc cám dỗ họ tìm nhục lạc cho nhau bằng những sự đụng chạm không trong sạch. Cách kết quả khốc hại của chứng đồng tính ái giống các ác quả trên. Nó còn làm cho bạn trai mất sự tế nhị yêu đương. Tinh thần hạnh phúc hôn nhân cũng bị họ coi thường vì họ tìm nhục lạc trong những phương thế mà các nhà thần học gọi là phản tự nhiên. Các nhà giáo dục hay lãnh đạo những tổ chức nam thanh sống chung nên rất mực khôn ngoan đề phòng các quái tật trên. Các linh mục dòng Tên rất sáng suốt trong tổ chức giáo dục trong tinh thần của thánh Ignaxiô nên đã nêu lên khẩu hiệu vàng ngọc nầy trong những ký túc xá giáo dục: "chẳng nên khi nào hai, luôn luôn ba, ít khi bốn". Ai biết nghĩ đến vấn đề luân lý cho hạ cấp thụ giáo của mình thì nên lấy câu ấy làm tiên ngữ. Nam thanh thân nhau quá từng hai người sẽ có những tâm tình bất lợi cho đức thanh khiết. Họ chơi nhau ba người những tình xấu xa khó xen vào. Còn bốn người thân thích nhau có thể từng hai người yêu nhau cách sai quấy.

Ở những tổ chức giáo dục mà bạn trai được giao thiệp rộng với bạn gái thì bịnh đồng tính ái ít phổ thông nhưng tính dâm loạn hay phổ biến.

Trong giới trung học sinh và sinh viên có không ít kẻ có lối chơi kỳ cục, phản nhân cách là hay thoi đá vào những chỗ kín của bạn thân mình rồi cười giỡn. Có nhiều nhà giáo dục cũng cho là lối chơi nầy không hề chi rồi cũng cười xòa theo. Thật tai hại. Đức khiết bạch của các kẻ thích những tác vi ấy rất bị hăm dọa và nhân cách của họ kể là bỏ đi.

27- Chiêm Bao Và Mớ Bậy.

Vào hoa niên, nam thanh có kẻ khi ngủ hay bị những chiêm bao mà trong đó họ thấy những cuộc giao duyên, gặp gỡ, trò chuyện, thư từ đầy màu sắc hoa nguyệt. Có bạn khác đang ngủ bắt lên nói những câu có vẻ âu yếm, những lời chỉ dùng trong cuộc trao đổi tâm hồn của đời sống uyên ương.

Nguyên nhân chánh của hai hiện tượng nầy là trước khi ngủ, trước một thời gian ngắn hay lâu bạn trai bị nhiều hình ảnh không trong sạch xâm chiếm tâm trí. Những hình ảnh ấy được cung cấp bởi trí tưởng tượng, bởi những câu chuyện, xi nê, tuồng kịch, sách báo khiêu dâm. Có khi có cả mấy giờ trước liên tiếp, bạn trai nói chuyện hoa nguyệt để giỡn chơi trước những say mệ Ở trên tôi nói trước thời gian lâu có nhiều hình ảnh đến với ta không tiêu trầm lại núp êm dưới tiềm thức. Mà khi ngủ ta không dùng ý thức, nhưng tiềm thức hoạt động mạnh. Vì đó có một kích thích nào bên trong con người hay bên ngoài như lăn, cựa mình, như các tiếng động thuận hợp cho chúng thì chúng xuất hiện trong đầu óc ta như một cuốn phim, tuy đứt khúc, bắt quàng nhưng không kém phần linh động. Bạn trai muốn đề phòng các hiện tượng không lành nầy, nên xa tránh những nguyên nhân tạo nên các hình ảnh khiêu dâm. Trước khi ngủ nên kiểm tâm, đem hồn mình siêu thoát, hướng thượng và nếu đọc được một đoạn sách luyện tinh thần hay Thánh thư càng hay.

28- Ghen Tuông Thì Cũng Người Ta Thường Tình.

Người dân Việt hát: "Ớt nào là ớt chẳng cay, Gái nào là gái chẳng hay ghen chồng".Đọc sách Tây Đông, người ta hễ nói tới ghen, thì nghĩ đến Hermione trong Andromaque, Hoạn Thư trong truyện Kiều. Tôi không biết cường độ tình yêu trong bạn gái và bạn trai ai cao hơn, song tôi tin tưởng như hai lần hai là bốn bạn trai ghen không thua bạn gái. Nếu phải phân tích chất ghen giữa hai phái thì có lẽ người ta thấy cách chung có chỗ khác biệt này là ở bạn gái sự ghen nhiều thâm độc hơn. Thuộc nồi ghen, nổi tiếng là ghen nhất trong vũ trụ mà bạn gái có kẻ khi bầm gan tím cật vẫn:

Buồng đào khuya sớm thảnh thơi,
Ra vào một bực nói cười như không.
Khi ghen mà gằn từng tiếng nói:

Làm cho nhìn chẳng được nhau,
Làm cho đầy đọa ngất đầu chẳng lên.
Làm cho trông thấy nhãn tiền,
Cho người tham ván bán thuyền biết tay.

Ghen ác độc đến thế thì đàn bà giựt quán quân. Nhưng khi mất tình yêu hay bị bội bạc, đàn ông đau khổ không thua đàn bà có khi hơn nữa vì trong lúc cô độc họ dùng lý trí để suy xét chân nghĩa của ái tình, phán đoán về nhân nghĩa, thuỷ chung. Đàn ông có khi lòng vắng lạnh tình yêu không mấy ai ác độc như một nhân vật của Virgile, nữ hoàng Didon trong câu: "Ước gì một ngày nọ xuất hiện từ hài cốt tôi một tay phục thu". Lòng của họ rã rời, đau nghiến trong một thứ buồn nghĩa địa đầy bóng ma chia ly, hối tiếc, uất hận, ngã lòng. Trừ tính chất ác độc cách tỷ mỷ thì tính ghen của bạn trai bằng hay hơn của bạn gái chớ nhất định không thuạ Có cái mâu thuẫn này là bạn trai như ta đã biết tự nhiên dễ bội bạc. Mình có xu hướng phản bội, coi thường sự bội tình mà nhất định không chịu để yên ai chia xẻ tình chung. Đó là gốc rễ bụng ghen của bạn trai. Chắc bạn thấy nhiều trường hợp đa thê hơn là trường hợp đa phụ Hai câu Nguyễn Du đặt vào miệng Hoạn Thư nên sửa lại một chút và chỉ để dùng cho nam giới:

Lòng riêng riêng những kính yêu,
"Vợ" chung chưa dễ ai chiều cho ai.

Khi bạn trai yêu bằng nhục tình nhiều hơn lý trí mà khi ghen thì ghen vừa bằng tình cảm vừa bằng lý trí. Mất tình yêu họ nghe đau xót vì cô độc, vì thiếu sự bổ khuyết vào tâm hồn họ, bao nhiêu cực khổ của họ vì người yêu, bao nhiêu tốn kém của họ đổ ra để mua chuộc tình yêu. Hằng loạt kỷ niệm ấy phụ họa với âm thanh văng vẳng của: "Lời hứa hẹn buổi năm xưa, Mảnh tình trìu mến trao đưa".


Làm náo động lên trong tâm hồn họ một khối tình phức tạp hỗn độn mà yếu tố chánh là mến yêu, hối tiếc, uất ức, bất mãn. Họ cũng tưởng tượng hạnh phúc của tình địch cướp giựt của họ để sống gần người tình cũ của họ. Cái say duyên mới của người yêu là kích thích tố làm lửa ghen bừng cao trong lòng họ. Một đặc điểm nầy ta nên để ý là khi bạn gái ghen ưa nói xấu người yêu, còn khi bạn trai ghen ưa đả kích, trả thù tình địch hơn là nói xấu người tình cũ. Báo chí có nhiều tin cậu trai nầy thọc huyết cậu trai kia, đàn ông nầy treo cổ đàn ông nọ để đăng là tại tâm lý ngàn đời của nam giới. Bạn gái vì hạnh phúc của mình nên để ý điều nầy. Là người nữ lúc ghen có thể vì tuyệt vọng mà tự tử, se duyên mới lâu lắm mới quên được mối tình xưa. Còn người nam cũng có lúc tuyệt vọng như bạn gái nhưng không thường tự tử đâu mà hễ gặp sớm duyên mới thì người tình xưa chóng thành kỷ niệm. Thì tôi đã nói đàn ông có bản chất bội bạc. Một khuyết điểm nặng của bạn gái là không biết tâm lý nầy. Yêu ai họ cứ tưởng tượng ai cũng tốt, cũng chung thủy như họ. Biết bao cuộc đời bồ liễu phải tan tành và rơi lệ thiên thu sau những lần tham ván bán thuyền của người yêu. Sự ghen tuông của họ chỉ làm cho bản thân mình, cá nhân chồng và cho cả gia đình, bà con thêm nhục nhã.

Một lời khuyên bạn trai nên quan tâm là: trong đời sống hôn nhân hãy bảo vệ tình yêu bằng sự gìn giữ khôn ngoan người bạn trăm năm. Đừng quá cẩu thả để bạn mình quá phóng túng đến khi bạn tình chung tan vỡ mà phải những trò ghen tuông làm suy giảm nhân cách. Lúc bị tình ghen ám ảnh, nên dùng trí tuệ trầm nghĩ điều thiệt hơn, dùng ý chí trấn tĩnh tâm hồn để sau cùng tìm lối thoát sáng suốt, bảo đảm được hạnh phúc gia đình.

29- Có Phải Khờ Không?

Lúc mất tình yêu hay bị phản bội, bạn trai ghen bồng bột lắm. Được ai mách tin cũng như lượm được tài liệu nào chắc chắn, biết được mình đã sống trong tình yêu giả dối của bạn mình thì bạn trai quyết chết sống không yêu bạn mình nữa. Quyết không yêu, quyết ly dị nhưng vẫn tìm lại tình yêu. Điều đó lạ mà điều nầy lạ hơn: là khi người yêu gặp trai, già mồm mép chối, nói đủ thứ lý do để biện hộ và nếu thấy mình vô lý thì êm dịu rót vào tai chồng những lời mật mía thì sau cùng chinh phục lại được tình yêu. Biết bao nhiêu trường hợp chối, xin lỗi làm cho người bàng quan tưởng đa số đàn ông khờ. Càng cho là khờ hơn nữa khi vài bữa sau, người đàn bà tái phạm tội lỗi, thì cũng cứ chối và xin lỗi và rồi cũng được thạ Khờ không không biết nhưng chắc chắn là tại yếu đuối. Đàn ông là phái yếu đối với đàn bà. Họ không mấy khi cứng rắn, cương quyết được trước giọt lệ của đàn bà. Người ta đâu lấy làm lạ khi thấy nhiều gia đình sạt nghiệp vì vợ tiêu lòn tiền của cho kẻ mình ngoại tình mà chồng vẫn sống trong sự gạt gẫm đáng thương tâm. Cũng không đáng ngạc nhiên: nhiều thanh kiếm phải sét vì giọt lệ đàn bà. Còn chết vì đàn bà như Từ Hải ta còn hồ nghi là chết kiểu tiểu thuyết. Lấy gương Sam son và con điếm Dadila: nó òn ỉ, khóc lóc, cắt tóc nhà lực sĩ để chàng sau cùng phải bị bọn thù là Phi li xi tinh móc mắt. Không. Đàn ông, trong đó có bạn trai dễ tha thứ một phần tạitính tự nhiên quảng đại, thích đại cương không ưa chi tiết, phần khác tại yếu đuối tự căn tạng tính dục.

Mấy tiếng bạch lộ tâm hồn hào phóng của Từ Hải:

"Một lời đã nghĩ đến ta"
"Muôn chung nghìn tứ cũng là có nhau".

Và mấy tiếng diễn tả cõi lòng bao dung của Kim Trọng sau khi nghe Thúy Kiều thú tội đã thừa xấu xa vì ong qua bướm lại, những tiếng không những đánh đi một dấu tréo trên dĩ vãng đen ngòm tội ác của Kiều mà còn biện hộ thế nầy cho Kiều nữa:

Chàng rằng "khéo nói nên lời" Mà trong lẽ phải có người có tạ Xưa nay trong đạo đàn bà, Chữ trinh kia cũng có ba bảy đường. Hoa tàn mà lại thêm tươi, Trăng tàn mà lại hơn mười rằm xưa. Mấy tiếng ấy, thưa bạn, có thể đặt vào đại đa số đầu lưỡi đàn ông trước thái độ mai sầu liễu ủ ăn năn khóc lóc của đàn bà. vì những sự kiện ấy có thể tái đi diễn lại trong trường tình của hai phái.

30- Vấn Đề S. Ọ S.

Tóm lại, đến đây, sau khi đã nhìn thống quán những điểm chánh trong đời sống tình cảm của bạn trai ta thấy tâm hồn họ là vũ trụ bí mật mà trong đó có cơ cấu tâm tình tuyệt vời phức tạp, tế nhị, mâu thuẫn theo sự giao tranh của cái gì đang xuống, đang chết và cái gì đang lên, đang chồm đến sức sống dồi dào. Có người cho tuổi của bạn trai là "Tuổi bạc". Bremoud được dẫn trong Toi quy deviens homme của J. Le Presbytre nói: "Tuổi bạc là một thử thách cay nghiệt nhưng là sự thử thách của "người nhộng" đang cắn đứt những dây ràng buộc để lấy trớn". Những lời nầy đúng trăm phần trăm. Hoa là tuổi bạc mà cũng là tuổi phước miễn được chu đáo giáo dục, nhất là tính dục, sẽ chuẩn bị cho bạn trai thành nhân cách tốt đẹp. Tôi nói miễn được chu đáo giáo dục nhất là tính giáo dục là nói với cố ý. Tôi đã dành riêng một quyển sách để bàn vấn đề nầy tức quyển "Lòng Băng Tuyết". Cho những bạn không có cơ hội đọc quyển ấy hay đã đọc mà không đủ thì giờ toát yếu, tôi ghi lại ở đây vài đại cương.

Vấn đề tính giáo dục ngày nay không còn ai bàn nên đặt hay không đặt nữa. Linh mục Giáo sư tiến sĩ thần học và triết học ở chủng viện Bonne-Esperance đã nói về tính giáo dục: "Đó là tất cả một triết học và thần học ngấm ngầm trong sự giải pháp vấn đề nầy". Theo linh mục nó chính là "vấn đề giáo dục đức khiết bạch". Hãy nghe tiếp Bác sĩ Ọ Pasteau, Tổng giám đốc tổ chức y học Hội Saint Luc: "khi thanh niên đến một tuổi nào đó tùy trường hợp, nơi chốn, hoàn cảnh, sự giáo luyện cho họ về luân lý tính dục phổ thông là hữu ích và cần thiết". Người ta không nên để thanh niên đi tìm biết những vấn đề tâm sinh lý liên hệ mật thiết với bản thân, gia đình, quốc gia trong những sách báo hay ở các bạn bè xấu. Chúng cần một nền tính giáo dục khôn ngoan tùy tuổi, tùy trường hợp, tùy tâmtính , tùy thời, để chúng bảo vệ đức thanh khiết. Vì bị bỏ liều nên một số lớn thanh niên ngày nay vô tình sống trong bao nhiêu tội ác về xác thịt rất tổn hại cho sức khỏe cũng như tinh thần chúng.

Tôi mượn tài liệu dưới đây của Mendousse nói về con số thiếu niên trụy lạc ở ngoại quốc. Ông nói Ziegler cho biết mỗi năm ở Bá linh 25% sinh viên chơi bời trong các thanh lâu phải đi khám bác sĩ. Janke'lévich trong giới thợ thuyền ở Chemnitz không có nam thanh nào trên 17 tuổi mà thanh khiết, không có nữ thanh nào đồng trinh. Không nên lấy tài liệu một vài địa phương mà kết luận phóng đại cho mọi nơi. Nhưng căn cứ vào phong trào trụy lạc của xã hội hiện đại nhất là ở những nước duy vật, người ta bi quan lắm về lòng băng tuyết của giới đầu xanh.

Nếu xét về trình độ văn minh thì nhân loại tiến xa về văn minh vật chất nhưng nhân loại hình như không tỏ ra khôn ngoan lắm trong vấn đề đề phòng những tập quán xấu phá hoại đức tinh khiết. Ở Âu, Mỹ ngày trước nhờ nền giáo dục Kitô giáo, đức cao cả nầy được đề cao. Ngày nay làn sóng vô thần duy vật tràn ngập, con người bị ngộp trong bầu khí dâm loạn bốn phương. Sự giáo dục về lương tâm bị gạch xóa trong nhiều chương trình sơ tiểu, trung, đại học. Phần đông tôn giáo, pháp luật, phong tục chỉ làm hàng rào ngăn cản tội dâm công khai. Còn tâm hồn đa số tuổi xuân giao cho quỷ Sa tăn dùng tiệm nhảy, thanh lâu tửu quán, sách bìa đen, báo khiêu dâm đầu độc tận gốc rễ.

Tính giáo dục là khoa học tối hệ mà chỉ được đề cặp từ nửa thế kỷ trước thôi, nói vậy hiểu ngầm ngoài ra các giáo điều của đức khiết bạch được tổ chức thành khoa học. Ở phương đông vấn đề nầy xa lạ quá đã đành mà ở những dân tộc thuộc hai khối la tinh và nhật nhĩ man nó cũng không được giải quyết sớm, giải quyết cách thỏa mãn gì. Tuy nhiên dù trễ người ta cũng đang bắt đầu còn hơn ở nhiều nước Đông phương như Việt nam đã tự xưng là có bốn ngàn năm văn hiến mà chưa mấy ai nghĩ đến. Cũng mừng là gần đây, chính phủ để ý đến sự thanh kiểm, để bảo vệ thuần phong mỹ tục, có những tiếng S.O.S. cho giới thanh thiếu niên. Nhưng chưa có sự nhấn mạnh về tính giáo dục trong gia đình và ở học đường thì các tổ chức tôi sợ khó đi sâu vào tâm hồn tuổi xuân.

Giáo dục nhất là tính giáo dục một khoa học tối tế nhị, là công việc truyền cảm, xây dựng từng tâm hồn. Vấn đề không phải quảng cáo, tuyên truyền cho lão thông các công thức mà tìm hiểu sáng suốt giải quyết thắc mắc, chỉ đường nẻo khôn dại, nêu lý tưởng sống thiện, vạch các phương thế tiêu cực, tích cực để bảo vệ lòng băng tuyết, cần có những nguyên tắc luân lý căn bản, sáng suốt thi hành nhiệm vụ cao cả nầy. Đề cao vai trò của trí tuệ, ý chí, lương tâm là những phương thế soi sáng, chế ngự, hướng dẫn bản năng. Tinh thần được ở đúng địa vị của nó là làm chủ thể xác. Gây cho tuổi xanh cảm thấy mình chịu trách nhiệm về nhân cách, giá trị của đời mình. Đó là công việc lương tâm chớ không phải vì sợ cha mẹ, thầy giáo, chánh quyền, dư luận. Tập cho tinh thần sống thánh thiện lúc ở một mình cũng như lúc sống tập thể. Đi từ những nguyên tắc luân lý nói trên, người ta sang qua lãnh vực khoa học: tôi muốn nói về sự sinh sản. Tránh lối vô đề đột ngột cũng như kỵ các danh từ thô lỗ. Không nên nói cách chơi giỡn, mỉa mai. Sự thân mật gây tín cẩn tạo bầu khí thụ giáo đắc lực. Ông M. vonden Steinnen khuyên nên lấy những thí dụ về thảo mộc để cắt nghĩa về người. Lời khuyên đó vàng ngọc. Cắt nghĩa thế nào cho đứa bé hay thanh niên sau khi nghe xong về huyền nhiệm sinh sản của loài người mà họ cảm thấy họ là kết quả khéo léo của Tạo hóa và họ ra đời do tình yêu cao cả được xây dựng trên hy sinh, cự khổ của cha mẹ và họ cảm thấy trìu mến cha mẹ hơn. Phải khôn ngoan lắm khi bàn tính giáo dục chỗ công cộng. Những cơ quan giáo dục có hai mặt giới, nếu khéo huấn luyện vẫn có kết quả khả quan. Đề phòng sự trà trộn gây dịp xấu cũng như lối giáo dục đóng kín, giấu giếm làm cho người ta ngu dốt, không dám cởi mở, sống giả hình, nơm nớp sợ, tọc mạch, chờ cơ hội để làm xằng, bỡ ngỡ khi phải tiếp xúc với người khác phái. Biết bao nam thanh ngày nay nếu không là nạn nhân của nền giáo dục như vậy thì cũng sống vô ý thức trong các lầm lạc vấn đề nam nữ. Cánh rừng tình cảm của họ bị bóng tối tội lỗi ẩn núp nhiều hơn là ánh sáng của đạo lý, của bổn phận nên người. Cầu xin những nhà giáo dục hãy quan tâm đến sự xây dựng xã hội ngày mai bằng cách hiện tại lo đào luyện những tâm hồn trong sạch. Trong chương sau khi bàn vấn đề đời sống xã hội của bạn trai tôi sẽ bàn rộng về vai trò của họ trong xã hội tương lai của dân tộc và thế giới.