Chương 39 - Một Nữ Thuyết Khách Đầu Tiên


Tề Tuyên Vương (đầu thế kỷ 3 trước Công Nguyên) là một ông vua nổi tiếng "Túng dâm", mê tên nịnh thần Vương Hoàn, ham rượu, chơi ngông, cho xây Tuyết Cung, mở vườn liệp uyển (vườn săn). Ngoài ra vua còn tín nhiệm nhóm Tắc Hạ. Nhóm này quy tụ các triết gia, văn gia, chính trị gia, chuyên đàm thiên thuyết địa, không có gì thực tiễn.76 thành viên Tắc Hạ đề được ăn lương Đại phu nhưng không giúp việc triều đình.

Hôm nọ, Tề Tuyên Vương mở đại yến ở với bầy mỹ nữ mỹ miều có các quan tham dự. Bấy giờ ngoài ngọ môn có một người đàn bà trán rộng mắt sâu, hầu lộ, mũi cao, răng lồi cổ bạnh, xông thẳng vào triều. Lính ngọ môn thấy người cổ quái như vậy chặn bà ta lại. Bà ấy nói:

- Ta ở huyện Vô Diệm, họ Chung Ly tên là xuân, tuổi gần 40 còn kén chồng. Nghe đại vương mở yến ở Tuyết cung, ta đến yết kiến, xin vào hậu cung quét dọn.

Bọn lính bưng miệng cười, vào tâu với Tuyên Vương. Vua cho vào. Bá quan thấy mụ xấu quá chừng đều ôm bụng cười.

Tuyên Vương nói:

- Phi tần trong cung quá nhiều, người nào cũng đẹp, mụ thì xấu quá. Chốn hương đảng chẳng ai hỏi tới mụ. Giờ mụ đến đây xin xỏ ta điều gì? Hoặc mụ có tài gì lạ không?

Chung Ly Xuân (Chung Ly Vô Diệm) liề trợn mắt hếch răng, vỗ vào gối bình bịch nói:

- Nguy lắm! Nguy lắm!... thiếp trợn mắt là thay vua nhìn vào cái nạn binh lửa; hếch răng, thay vua trị tội những kẻ chống lại lời can gián; cất tay thay vua đổi kẻ sàm nịnh; vỗ gối thay vua đạp phá yến này!

Tuyên Vương nổi giận mắng:

- Quả nhân làm sao có bốn điều ấy? Mụ nhà quê dám nói càn. Hãy lôi cổ ra ngoài.

Chung Ly Vô Diệm nói:

- Khoan! Để thiếp kể bốn tội đó của đại vương rồi sẽ chịu chết. Thiếp nghe, Vệ Ưởng nước Tần dùng biến pháp canh tân nước Tần thành một cường quốc, không bao lâu họ sẽ đánh ra ải Hàm Cốc, cùng với Tề quyết đề kháng. Tất nhiên Tề không cự lại Tần. Nay, đại vương trong triều không có lương tướng, ngoài biên thiếu canh phòng. Thần thiếp từng mắt thấy đại vương thế đó!

Đại vương tham rượu, đắm sắc, bao nhiêu trang quốc sắc đại vương bắt đem về, bỏ bê triều chính. Người trung nghĩa, bậc trí thức can gián, đại vương không hề nghe. Thần thiếp hếch răng nói với đại vương những lời đó.

Bọn Vương Hoàn ưa dua nịnh, đám tắc Hạ khoa ngôn, đại vương tin bọn ấy, lương phạn cứ cấp đủ cho chúng, nhưng nước Tề ta chẳng nhận được gì. Bệ hạ bị chúng mê hoặc, xã tắc sắp đảo điên, nên thần thiếp mới thay đại vương đuổi bọn chúng!

Đại vương xây Tuyết Cung, mở Liệp Uyển làm dân cùng nước kiệt, thiếp vỗ vào gối thay đại vương phá bỏ những thứ ấy đi! Hết lời! Đại vương giết đi!

Tề Tuyên Vương bàng hoàng than:

- Nếu không có lời Chung Ly nữ, ta không bao giờ thấy được những lỗi này.

Tuyên Vương lập tức dẹp bỏ hết yến tiệc, đem Chung Ly Vô Diệm về cung phong làm chánh hậu. Đuổi tên Vương Hoàn, giải tán nhóm Tắc hạ...

Nước Tề từ đó cường thịnh.

Lời Bàn:

Tuyên Vương là ông vua nổi tiếng phong dâm. Trong Cung Oán Ngâm Khúc ta có câu: "Tai nghe nhưng mắt chưa nhìn, bệnh Tề Tuyên đã nổi lên đùng đùng". Tề Tuyên Vương có nhiều cá tính lạ: háo dâm, háo tửu, ham săn bắn, thích văn chương triết học... nhưng không nhìn thời cuộc bằng con mắt hiện thực. Cũng may, vua trước là Tề Uy Vương đã tạo nên một nền thịnh vượng cho nước Tề, nhờ thế mà thời Tề Tuyên Vương không có gì sa sút lắm. Nhưng các nước chung quanh: Tần, Sở, Ngụy, Triệu đều phát triển còn Tề thì dậm chân tại chỗ.

Đọc sử ta biết, xứ Chung Ly có nhiều bậc anh tài (ví dụ: Tướng Chung Ly Muội của Sở Hạng Vũ cũng là một tay cự phách của thời Tần Hán), nên nàng Chung Ly Vô Diệm có lẽ được hưởng anh linh tú khí ở nơi đó, nên khi đã nhận thức được thời cuộc rất chính xác. Người xưa nói: "Tính nết thay cho nhan sắc". Chung Ly Vô Diệm thông minh và gan dạ, và lời biện thuyết hùng hồn của nàng đã lấn át được lời tranh luận, dẹp được những buổi triều yến phù phiếm, tháo gỡ những cung đàn ủy mị, Chung Ly Vô Diệm vào cung đã đưa hai triều đình Tề Tuyên Vương và Mãn Vương đến chỗ toàn thịnh.

Chung ly Vô Diệm là nữ thuyết khách đầu tiên của Trung Hoa, và cũng là một nữ chính trị gia đầu tiên có nhiều viễn kiến vào tư tưởng chế ngự Tần. Chung Ly Vô Diệm để lại cho lịch sử rất nhiều huyền thoại lẫn giai thoại. Nghe đâu sau này bà "cởi lốt" ở cầu Trường Hà trở thành một giai nhân thiên kiều bá mỵ.