Tên thật là : Nguyễn Thị Hinh
Nữ thi sĩ, thường được gọi theo chức vụ của chồng là Bà Huyện Thanh Quan, không rõ năm sinh, năm mất. Quê ở phường Nghi Tàm, huyện Vĩnh Thuận (gần Hồ Tây), Hà Nội ngày nay.
Bà có tiếng hay thơ, chồng Lưu Nguyên ôn, người làng Nguyệt áng, huyện Thanh Trì, tỉnh Hà Đông, từng làm Tri huyện Thanh Quan. Chồng bà mất sớm, năm ông 43 tuổi, bà vẫn ở vậy nuôi con.
Đời vua Minh Mạng bà được mời vào làm Cung Trung giáo tập, dạy các cung phi và công chúa.
Thơ bà điêu luyện, hàm súc, hiện còn một ít bài được truyền tụng và được xem là một trong những nhà thơ nữ nổi tiếng trong thời cận đại của lịch sử văn học Việt Nam. Với các bài Đèo Ngang, Thăng Long thành hoài cổ, Chiều hôm nhớ nhà.